به گزارش ایران اکونومیست، در اواسط دهه ۱۹۶۰، رهبران شرکت بوئینگ و شرکت پان امریکن ورلد ایرویز (PanAm) به توافق رسیدند که اگر هواپیماساز آمریکایی با طراحی جدید جسورانه پیش برود، شرکت هواپیمایی آنان پیشرو خواهد بود و هواپیمای غول پیکر جت آنان خریداری می‌شود.
این توافق یکی از موفق‌ترین برنامه‌ها در هوانوردی غیرنظامی بود و به تنهایی نحوه پرواز جهان را متحول کرد و به ملکه آسمان‌ها سلطنت بلامنازع بر مسیرهای پروازی جهان برای چندین دهه داد.
هیچ هواپیمای دیگری مانند جمبو جت، تخیل عمومی را به خود جلب نکرده همچنین نشان نداده است، چه فوق‌العاده و مهیج است توسعه یک هواپیمای جدید که از زمین به بالا برود. ۷۴۷ نماد دورانی بود که نوآوری ایالات‌متحده با پیش بردن مرزهای فنی با پروژه‌هایی مانند موشک سترن پنج (Saturn V)، یکی دیگر از تلاش‌های بوئینگ تعریف شد.
تیمی به رهبری جو ساتر، مهندس بوئینگ، این جمبو را در کمتر از دو سال و نیم طراحی و ساخت که با استانداردهای امروزی یک شاهکار غیرقابل تصور است. آنها مفاهیمی را دنبال کردند که سفرهای طولانی مدت را برای همیشه تغییر داد؛ از طرح راهروهای دوقلو ۷۴۷ گرفته تا سطل‌های زباله بالای سر و سرگرمی‌های حین پرواز. مدل‌های اولیه سفرهای لوکس را با یک راه‌پله مارپیچ به یک سالن استراحت شیک در طبقه بالایی بازتعریف کردند.
اکنون، پس از ۵۴ سال فعالیت، بوئینگ به تولید ۷۴۷ پایان داده است. هنگامی که آخرین جت در تاریخ اول فوریه از کارخانه خود در منطقه سیاتل دور شود.
در مجموع، بوئینگ ۱۵۷۴ دستگاه از مدل ۷۴۷ را ساخت؛ از نسخه‌های مسافربری تا هواپیماهای باری گرفته تا نسخه‌های ویژه مانند نسخه‌های سفارشی ناسا که شاتل فضایی یا ایر فورس وان را برای روسای جمهور ایالات‌متحده ارائه کرد. در طول دهه گذشته، این هواپیمای غول‌پیکر توسط مدل‌های کوچک‌تر و زیرک‌تری مانند بوئینگ ۷۷۷ یا A۳۵۰ ایرباس که تنها دو موتور دارند، تحت‌الشعاع قرار گرفت، البته با هزینه‌های عملیاتی بسیار پایین‌تر، همچنان در همان مسیرها پرواز می‌کنند.
پیشرفت‌های هوانوردی، از ۷۴۷ تا کنکورد تا شاتل فضایی، مدت‌ها با هدف پیشروی بیشتر، سریع‌تر و بالاتر انجام شد اما با گذشت زمان، ملاحظات دیگری مانند هزینه مطرح شد.
شکست ایرباس با A۳۸۰، احتمالا آخرین باری بود که یک سازنده طرح جدید رادیکالی طراحی کرد و به جای اینکه مرزهای ممکن را از نظر فیزیکی و اقتصادی پیش ببرد، فقط ظرافت و بهبود بدنه هواپیماهای موجود را تقویت کرد. بوئینگ گفته است که طراحی هواپیمای جدیدی در این دهه ارائه نخواهد کرد و این امر بر اخلاق مدیریتی تاکید دارد که کارایی را مقدم بر آزمایش‌ها قرار می‌دهد.
هیچ هواپیمای دیگری مانند مدل‌های A۳۲۰ و ۷۳۷ مکس که اساسا نسخه‌های کم‌مصرف‌تری از هواپیماها هستند و دهه‌ها پیش طراحی شده‌اند بخش عمده‌ای از تحویل و سود را در هر دو هواپیماساز تشکیل می‌دهند و چنین رویکردی را در بر نمی‌گیرد.
با وجود این طرز فکر کم خطر، موج جدیدی از نوآوری در حال شکل‌گیری است که ناشی از تغییرات آب و هوایی و نیاز فوری به محدود کردن انتشار گازهای گلخانه‌ای است. بوئینگ قصد دارد با ناسا یک نمونه کامل از یک جت باریک پیکر با بال‌های بسیار بلند و نازک بسازد و آزمایش کند که در نهایت می‌تواند جانشین ۷۳۷ شود، در حالی که ایرباس به دنبال پیشرفت‌هایی در زمینه سوخت‌هایی مانند هیدروژن است. شرکت های مبتدی نیز به دنبال جایگزینی حمل و نقل زمینی با تاکسی‌های پرنده هستند.
ریچارد برانسون، کارآفرین میلیاردر بریتانیایی که پس از گیر افتادن در یک پرواز تاخیری، الهام گرفته بود تا با یک هواپیمای بوئینگ ۷۴۷ یک خط هوایی راه‌اندازی کند هنگام خداحافظی، این هواپیما را «جانور شگفت انگیز» خواند.
تاسیسات بوئینگ اورت، واشنگتن، از زمان پیدایش این هواپیما، محل تولید ۷۴۷ بوده است. این هواپیما که در سال ۱۹۶۷ ساخته شد، به گفته بوئینگ همچنان بزرگترین کارخانه تولیدی جهان است.
پس از پنج دهه، تقاضای مشتریان برای ۷۴۷ کاهش یافت زیرا بوئینگ و ایرباس (AIR.PA) هواپیماهای پهن پیکر دو موتوره با سوخت کارآمدتر را توسعه دادند. زمانی که بوئینگ در جولای ۲۰۲۰ تایید کرد که به تولید ۷۴۷ پایان خواهد داد. بوئینگ در سال ۲۰۲۲ پنج فروند ۷۴۷ تحویل داد، در حالی که در سال ۱۹۹۰، سال تحویل پرفروش ترین نسخه ۷۴۷-۴۰۰، بوئینگ ۷۰ فروند ۷۴۷ تحویل داده شد.
کیم اسمیت، معاون رئیس و مدیر کل برنامه‌های ۷۴۷ و ۷۶۷ بوئینگ گفت: از آنجایی که بخش‌های مختلف ۷۴۷ آخر، برای مثال ساختار بال‌ها یا بدنه کامل شده بودند، خط تولید به آرامی تعطیل شد.
اسمیت گفت که همه ۷۴۷ کارگر برنامه به مشاغل دیگر منتقل شدند یا به طور داوطلبانه بازنشسته شدند.
آخرین ۷۴۷ در هفتم دسامبر عرضه شد و سقف برنامه را به ۱۵۷۴ رساند. این هواپیما از آن زمان بازرسی‌ها و آزمایش‌های پرواز را به پایان رسانده است و در تعطیلات به پورتلند پرواز می‌کند تا کار رنگ‌آمیزی انجام دهد. این هواپیما صبح چهارشنبه به سمت مقر اطلس در سینسیناتی، اوهایو پرواز کرد.
اسمیت گفت در حالی که بوئینگ ۷۶۷ و ۷۷۷ را نیز در اورت می‌سازد، این شرکت هنوز تصمیم نگرفته است که کدام برنامه به‌طور دائمی تولید ۷۴۷ را که در حال حاضر برای موجودی ۷۸۷ و کار ۷۷۷X استفاده می‌شود، در اختیار بگیرد.
بوئینگ از طریق تجارت پس از فروش و برنامه جایگزینی Air Force One که بوئینگ در سال ۲۰۱۸ برنده شد، با ۷۴۷ پیوند خورده است.
وارث ظاهری ۷۴۷، ۷۷۷ایکس تا سال ۲۰۲۵ آماده تحویل نخواهد بود اما دیوید کالهون، مدیر اجرایی بوئینگ، خداحافظی خود را بر این آینده متمرکز کرد که ۷۷۷، هواپیمای بعدی است که بر این فضا مسلط شود.
بوئینگ در مورد تصمیم خود در مورد تاسیساتی که خط مونتاژ نهایی بوئینگ ۷۴۷ را در خود جای داده است، چیز زیادی را به‌طور عمومی فاش نکرد اما در آستانه تحویل نهایی، گزارش‌هایی مبنی بر استفاده از آنها برای کار بر روی بوئینگ ۷۸۷ دریم‌لاینر منتشر شده است.
علاوه بر این، بر اساس همین منابع، بوئینگ ممکن است B۷۳۷ های دیگری را نیز در اورت تولید کند. تولید این مدل پرفروش در حال حاضر در مرکز دیگری در رنتون، در جنوب منطقه بزرگ سیاتل انجام می‌شود.
تحویل روز سه‌شنبه همچنین سوالاتی را در مورد اینکه چه اتفاقی برای کارخانه بزرگ اورت بوئینگ خواهد افتاد که ۷۴۷ از سال ۱۹۶۷ در آن تولید می‌شود، ایجاد می‌کند.
این تاسیسات برای بوئینگ ۷۴۷ ساخته شده و به گفته این شرکت، بزرگترین ساختمان جهان از نظر حجم است. از آن زمان به‌عنوان محل اصلی تولید هواپیماهای پهن پیکر بوئینگ، ۷۶۷، ۷۷۷ و ۷۸۷ استفاده شده است با این حال، پرفروش‌ترین هواپیمای باریک بدنه ۷۳۷ در رنتون، مکان دیگری در منطقه سیاتل تولید می‌شود.
تحولات چند سال اخیر مرکز ثقل صنعتی شرکت را به جای دیگری تغییر داده است.
علاوه بر از دست دادن B۷۴۷، اورت اخیرا خط تولید ۷۸۷ را از دست داد زیرا بوئینگ تصمیم گرفت تولید خود را در کارخانه خود در چارلستون، کارولینای جنوبی تجمیع کند.
بوئینگ به تولید B۷۶۷ در اورت، یک مدل نسبتا قدیمی با چشم‌اندازهای تجاری محدود همچنین B۷۷۷ که در حال حاضر با نرخ تولید پایینی مواجه و در انتظار نسخه جدید خود B۷۷۷X است، ادامه می‌دهد. با این حال، دومی دچار تاخیرهای متعددی شده و در حال حاضر مراحل صدور گواهینامه و توسعه را طی می‌کند که نشان می‌دهد بسیار طولانی‌تر و پیچیده‌تر از حد انتظار است.
منابع
https://edition.cnn.com
https://www.marketwatch.com
https://www.bloomberg.com
https://www.reuters.com
