شهرام جهانی، رئیس مرکز رشد و کارآفرینی دانشگاه هنر در گفتوگو با ایران اکونومیست، درباره نحوه شکلگیری و مسیری که این مرکز تا به امروز طی نموده است، گفت: مرکز رشد و کارآفرینی دانشگاه هنر در نیمه دوم سال ۱۳۹۹ با کسب مجوز از وزارت علوم و تحقیقات فناوری به طور رسمی کار خود را شروع کرد و تا به امروز موفق به جذب ۶۰ واحد فناور شده است که از این تعداد ۲۲ واحد در مرحله پیش رشد، ۳۰ واحد در مرحله رشد و ۸ واحد در مرحله دانشبنیان فعالیت میکنند.
وی در خصوص اهداف و مأموریتهای مراکز رشد بیان کرد: مراکز رشد در دانشگاهها با هدف حمایت و هدایت واحدهای فناور و نوآور در حوزه تخصصی که درحال تحصیل و یا فارغ التحصیل شده اند شکل گرفته تا ارتباط دانشگاهها با صنعت و جامعه تقویت یافته و در مسیر توسعه کسب و کار قرار گیرند.
رئیس مرکز رشد دانشگاه هنر در خصوص برنامههای مدیریتی و مأموریتهای محوله به مراکز رشد افزود: از مهمترین مأموریتها و اهداف ایجاد مراکز رشد، سرعت بخشیدن به ایجاد کسبوکار توسط دانشجویان و فارغالتحصیلان است. دانشجویان هم در حین تحصیل و هم بعد از تحصیل میتوانند با ارائه طرح های نو و خلاقانه در این مراکز حضور پیدا کنند و با حمایتهایی که از سوی مرکز رشد صورت میپذیرد کسب کار خود را شروع کنند.
وی ادامه داد: آشنایی با شیوه های تیم سازی، مارکتینگ، راه اندازی سایت، ثبت شرکت، تولید و فروش محصول، از جمله مواردی است که طی مدت استقرار در مرکز رشد صورت میپذیرد تا زمانیکه از مرکز رشد خارج می شوند به یک شغل و کسب و کار پایدار تبدیل شوند.
جهانی درباره دستاوردهای مرکز رشد و فناوری دانشگاه هنر، گفت: با توجه به اینکه مرکز رشد و کارآفرینی دانشگاه هنر یک مجموعه جدیدالتأسیس در بدنه دانشگاه هنر است، اما موفق شده است فضای فیزیکی بیش از ۲ هزار متر مربع برای استقرار واحدهای فناور ایجاد نماید و همچنین با حمایت دانشگاه، در بهره مندی واحدهای فناور از امکانات آزمایشگاهی، کارگاهها، استودیوها، گالری ها و سالن های اجتماعات، شتاب فزایندهای به توسعه و پایداری کسب و کار واحدهای خلاق ایجاد نماید.
وی در ادامه با اشاره به انعقاد تفاهمنامههایی در راستای پیشبرد اهداف مرکز رشد و حمایت از واحدهای فناور اظهار کرد: در تفاهمنامههایی که با پارک علم و فناوری دانشگاه تهران، معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، وزارت ارتباطات، پارک علم و فناوری پردیس و خانه صنعتکاران ایران منعقد شده است، زمینه ایجاد ارتباط واحدهای فناور با این مراکز باعث شده است که تیمهایی که در مرکز مستقر میشوند با قوت و شدت بیشتری به کار خود ادامه دهند. همچنین برگزاری دورههای آموزشی برای کسانی که در این مرکز فعالیت میکنند، خدمت قابلتوجهی به حساب میآید.
رئیس مرکز رشد و کارآفرینی دانشگاه هنر، بیان کرد: پیرو هماهنگی صورت گرفته با معاونت آموزشی دانشگاه، تعداد ۴ واحد درسی اختیاری آشنایی با کسب و کار و بازاریابی برای کلیه رشته های تحصیلی پیش بینی شده است که این امر می تواند زمینه ایجاد خلاقیت و نوآوری برای راه اندازی کسب و کار در دانشجویان گردد.
جهانی در ادامه افزود: ایجاد دانشکده اقتصاد هنر از جمله پیشنهادهای مهم مرکز رشد و کارآفرینی است که بخشهایی از کار آن آغاز شده است. همچنین ایجاد خانه خلاق و مرکز نوآوری جهانی هنر در مجموعه پردیس باغ ملی یکی دیگر از برنامه هایی است که در تفاهمنامهای با معاونت علمی ریاست جمهوری منعقد شده است. در این تفاهم نامه مقرر شده است ضلع جنوبی مجموعه تاریخی باغ ملی (میدان مشق) که با وسعت ۷ هزار متر می باشد با حمایت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری بازسازی و به مدت ۱۰ سال در اختیار مرکز رشد برای استقرار شرکت های دانش بنیان و خلاق قرار گیرد.
وی ادامه داد: از طرح های بسیار ارزشمندی که میتواند فضای تحقیق و توسعه هنر در کشور را بسط و گسترش داد، احداث شهرک علمی و تحقیقاتی هنر در مجموعه پردیس کرج دانشگاه هنر است که به تأیید هیئترئیسه دانشگاه هم رسیده و در مسیر کسب مجوزهای لازم قرار گرفته است که میتوان آن را به عنوان قطب علمی و فناوری هنر در سطح ملی و بین المللی بیان کرد.
رئیس مرکز رشد و کارآفرینی دانشگاه هنر در خصوص فرایند پذیرش و استقرار واحدهای فناور در مرکز رشد، بیان کرد: کاربرگ پذیرش و استقرار واحدهای فناور در سایت دانشگاه هنر بارگذاری شده است. علاقهمندان و صاحبان ایده میتوانند به سایت دانشگاه هنر مراجعه نموده و در بخش مرکز رشد و کارآفرینی، کار برگ مربوط به تقاضای استقرار در مرکز رشد را دریافت و پس از تکمیل، تحویل دفتر مرکز رشد نمایند تا در دستور کار شورای پذیرش قرار گیرد. در صورتی که طرح از نظر اعضای شورا ویژگی های خلاق و نوآورانه بودن و قابلیت تبدیل به کسب و کار پایدار و یا دانش بنیان را داشته باشد، مجوز استقرار در مرکز رشد برای شروع فعالیت صادر میشود.
جهانی در رابطه با حمایتهای مرکز رشد و کارآفرینی دانشگاه هنر اظهار کرد: فضای استقرار واحدهای فناور، استفاده از امکانات اداری، بهرهمندی از اینترنت رایگان، معرفی به مراکز و سازمانهای مرتبط، مشاوره، منتورینگ و خدمات آموزشی از جمله خدمات این مرکز به شمار میروند.
وی در ادامه افزود: اختصاص فضا برای برگزاری نمایشگاهها، برگزاری وبینار، کنفرانس، اتاق جلسات و همایش در همه بخشهای دانشگاه و استفاده از بخشهای عمومی و تخصصی دانشگاه از دیگر امکاناتی هستند که مرکز رشد در راستای رشد و توسعه واحدهای فناور انجام میدهد.
رئیس مرکز رشد و کارآفرینی دانشگاه هنر درباره کارگاههایی که برای ذینفعان این مرکز برگزار میشود، گفت: مرکز رشد و کارآفرینی دانشگاه هنر، در راستای تقویت علمی و حمایتی واحدهای فناور دورههایی را برگزار میکند. این دورهها شامل برگزاری کارگاههای آموزشی بازاریابی، تبلیغات، مدیریت کسب و کار، طراحی بوم مدل کسب و کار، ارزیابی مالی، مشاوره حقوقی و ... میشود که واحدها بتوانند تجربیات کافی در پایدار نمودن کسب و کار خود بدست بیاورند.
جهانی در ادامه تصریح کرد: آشنایی با ضوابط و مقررات قراردادها، برگزاری کارگاههای آموزشی برای ثبت شرکت، نحوه ارتباط و جذب سرمایهگذار برای واحدها و آشنایی با شتابدهنده ها، از جمله دورههای تخصصی است که علاقهمندان میتوانند در طول مدت استقرار در مرکز رشد، از آنها بهرهمند شوند. همچنین تعداد ۱۰۰ عنوان کتاب و ۲۰ مورد فیلم آموزشی در حوزه راه اندازی کسبوکار، بازاریابی، آشنایی با قوانین حقوقی، چگونگی ثبت شرکت و سایر عنوانهای مرتبط در سایت مرکز رشد و کارآفرینی بارگذاری شده است که علاقه مندان میتوانند از این موارد نیز بهرهمند شوند.
وی در خصوص حمایتهای مالی مرکز رشد از صاحبان طرح گفت: با توجه به اینکه مدت زمانی طولانی از فعالیت مرکز رشد و کارآفرینی نمیگذرد، مرکز منابع مالی چندانی ندارد ولی با این وجود، هماهنگیهایی صورت گرفته است که واحدهای فناور برای دریافت وامهای مورد نظر به بانک طرف قرارداد هم معرفی شوند و گرنت هایی نیز در قالب تسهیلات حمایتی به آنها پرداخت شود.
رئیس مرکز رشد و کارآفرینی دانشگاه هنر، در ادامه افزود: اقداماتی برای جذب شتابدهندههایی که به واسطه آنها بتوانیم برای واحدهای فناور حمایت مالی ایجاد کنیم تا بتوانند کار خود را توسعه دهند نیز انجام شده است ولی ایجاد صندوق حمایت از نوآوران و فناوران هنر در دستور کار است که امیدواریم در سال ۱۴۰۲ محقق شود.
جهانی در رابطه با کیفیت ایدههای واحدهای فناور گفت: خوشبختانه با توجه به طرحهایی که به ثمر نشسته است، دوستان موقعیت خیلی خوبی در مرکز رشد پیدا کردهاند. در هفته پژوهش از برخی محصولات واحدهای فناور رونمایی شد که بازخورد بسیار خوبی در سطح دانشگاه داشت. این ها طرحهایی ملی هستند که میتوانند در ارتقا علمی کشور با رویکرد اقتصاد مقاومتی تأثیرگذار باشند و اگر به ثمر بنشینند، با تولید انبوه قطعاً در داخل و خارج کشور میتوانند کمنظیر و تأثیرگذار باشند. همچنین در ارتباط با سایر فعالیتهایی که در حوزههای هنری انجام میشوند نیز شاهد رشد هستیم که منجر به خلق آثار ارزشمندی در حوزه تجسمی و تئاتر شده است. همینطور تعدادی از گروههای ما در حوزه تولید اسباببازی علمی و تفریحی برای کودکان و بزرگسالان فعالیت می کنند و تعدادی نیز در حوزه صنایعدستی و فرش دستبافت کسب و کار خوبی را به جریان انداختهاند.
رئیس مرکز رشد و کارآفرینی دانشگاه هنر، در رابطه با آمار شاغلین در مرکز رشد گفت: حدود ۶۰ واحد فناور در مجموعه مرکز رشد و کارآفرینی فعالیت می کنند که حدود ۱۶۰ نفر در این گروهها به طور مستقیم و بیش از این تعداد به طور غیر مستقیم مشغول به کار می باشند.
جهانی با اشاره به مشکلات مرکز رشد و کارآفرینی دانشگاه هنر خاطرنشان کرد: از جمله مشکلاتی که مرکز رشد با آن روبرو هستیم، مشکل فضا جهت استقرار علاقهمندان است. بیش از ۲ برابر ظرفیت موجود در مرکز، شاهد مراجعه علاقهمندانی بودهایم که میخواهند در مرکز مستقر شوند و ایدههای خود را پیگیری و توسعه دهند. به همین دلیل برای کسب حمایت بیشتر از سوی دانشگاه در تلاش هستیم تا بتوانیم همه واحدهای فناور را در مجموعه مستقر سازیم و از آنها حمایت کنیم.
جهانی در پایان تصریح کرد: همواره ایجاد کسب و کار در دنیا جزو اهداف اصلی و مهم دولت ها برای مردمشان بوده و هست. دولت جمهوری اسلامی ایران نیز تمام توان خود برای ایجاد کسب و کار و اشتغال آفرینی را در کشور به کار گرفته تا با اجرای طرح های مختلف نیاز جامعه را مرتفع کند. هرچند با ورود بحران کرونا و تکرار موج های پیوسته آن در جهان شاهد افت شدید کسب و کارها بودیم و کشور ما هم از این قاعده مستثنی نبود ولی با اقداماتی نظیر ایجاد مراکز رشد، پارک های علم و فناوری و حمایت از ایده های نو و خلاق و دانش بنیان شرایط و بستر ارزشمندی برای راه اندازی کسب و کارهای نوپا و پایدار به وجود آمده است. از این رو به همه دانشجویان و فارغ التحصیلان توصیه میکنم از بستر ایجاد شده در توسعه اقتصاد کشور آگاهی پیدا کنید و با ایده نو، خلاق و فناورانه و تشکیل تیم مناسب و متخصص وارد مراکز رشد دانشگاهها شوید و کسب و کار و آینده شغلی خود را به جریان اندازید و این را بدانید که شکوفایی هر ملتی با توسعه کسب و کار امکان پذیر است.