به گزارش ایران اکونومیست، نشست خبری جشنواره چهل و یکم تئاتر فجر روز سهشنبه با مباحثی درباره اعدام علیرضا اکبری برگزار شد و در این نشست جدولی هم از اسامی نمایشهای بخش بینالملل این دوره از جشنواره ارائه شد. از سویی افتتاحیه جشنواره تئاتر فجر که از لحاظ زمان برگزاری مقدم برای جشنوارههای دیگر است، روز شنبه اول بهمن ماه در تالار وحدت برگزار میشود و این در حالی است که در سالهای گذشته جشنواره تئاتر فجر افتتاحیه خاصی نداشت و عموما پیام وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در فضای باز مجموعه تئاتر شهر ارایه میشد.
از دیگر نکات قابل توجه درباره آیین افتتاحیه این جشنواره، این است که ورود عموم به آن آزاد است و بخش صحنهای چهل و یکمین جشنواره تئاتر فجر کار خود را شنبه اول بهمن ماه با اجرای ۵ نمایش آغاز میکند. همچنین بلیت فروشی نمایشهای چهل و یکمین جشنواره تئاتر فجر از روز جمعه سیام دی ماه آغاز شد.
بخش رادیوتئاتر این جشنواره نیز از ۲۵ دی ماه شروع به کار کرده و شنبه به پایان میرسد که به گفته مدیر آن، در حالیکه همیشه مخاطبانی پای این بخش از جشنواره نشستهاند اما لحاظ مادی حمایت نمیشود. طاهره شاددل، کارگردان نخستین اجرای بخش رادیو تئاتر جشنواره فجر در مقام کارگردان و بازیگر هم دغدغه اهمیت به این حوزه را از سوی مدیران را دارد و معتقد است: رادیو تئاتر فرصتی برای گروههای شهرستانی و بیشتر دیده شدن است، تاکید میکند: رادیو تئاتر یکی از بخشهای مهم جشنواره فجر برای استانهایی است که از امکانات کمتری بهره میبرند؛ چراکه با ابتداییترین نیازهای اجرای یک نمایش، اثری جذاب و تاثیرگذار را خلق و به مخاطب ارائه میکنند.
در حالی که کمتر از دو هفته بیشتر تا شروع چهل و یکمین دوره از جشنواره فیلم فجر با قی مانده، هنوز اسامی فیلمها به دلیل آمادهنشدن نسخه کامل برخی آثار برای بازبینی اعلام نشده و بر همین اساس تعداد بیشتری فیلم در فهرست نهایی قرار گرفته است، اسامی اعضای هیات انتخاب جشنواره به طور رسمی از سوی دبیر جشنواره - مجتبی امینی - اعلام شد. در میان کسانی که در این ۴۱ دوره فیلمهای جشنواره فجر را انتخاب کردند، حسین کرمی با ۱۰ دوره، مجید رضابالا با هشت دوره، محمدابراهمیم صلواتیفرد با ۶ دوره و محمدحسین نیرومند با پنج دوره رکورددار هستند و هیچ سینماگر نامداری به فهرست رکورددارها نرسیده است.
همچنین بخش بینالمللی جشنواره فیلم فجر که پس از نزدیک به یک دهه بار دیگر در جشنواره فیلم فجر با عنوان بینالملل برگزار میشود که البته جزئیات رسمی زیادی از آن در دسترس نیست. چند روز قبل خبر فراخوان کارگاههای آموزشی و تخصصی چهل و یکمین جشنواره بینالمللی فیلم فجر نیز منتشر شد که قرار است با حضور اساتید بینالمللی با موضوعات صدا، موسیقی، تولید مشترک، فاند بینالمللی و فیلمنامهنویسی از ۱۶ الی ۲۱ بهمن ماه برگزار شود و در این مورد هم اسامی کسانی که کارگاهها را برگزار میکنند، منتشر نشده است.
افزون بر اینها مدیر امور سینماهای چهل و یکمین جشنواره بینالمللی فیلم فجر آخرین وضعیت سینماهای این دوره از جشنواره را تشریح و اسامی سینماهای مردمی جشنواره فیلم فجر تا ۴ بهمن را اعلام کرد و مدیر تولید و امور هنری شبکهی آی فیلم، از پخش برنامه «سینما آی فیلم» به عنوان ویژهبرنامه جشنواره فیلم فجر خبر داد.
اکران این روزهای فیلم «ملاقات خصوصی» برای کسانی که اخبار جشنواره فیلم فجر سال گذشته را دنبال میکردند، یادآور حاشیههایی است که سبب شد یکی از مهمترین جایزههای جشنواره فجر برای نخستین بار از گردونه رقابت و اهدا حذف شود، اما سوالی که مطرح است، این است که سیمرغ مردمی جشنواره فیلم فجر امسال اهدا میشود؟
از تلخی تا شیرینی تصمیمگیریهای دنیا برای سینما ایران
از دیگر اخبار سینمایی میتوان به نمایش شش فیلم سینمایی ایرانی در جشنواره فیلمهای ایرانی در موزه هنرهای زیبای هیوستون اشاره کرد. در این رویداد سینمایی که از ۲۱ ژانویه تا ۵ فوریه (۱ تا ۱۶ بهمن) در آمریکا برگزار خواهد شد، فیلمهای «شطرنج باد» ساخته محمد رضا اصلانی، «دونده» ساخته امیر نادری، «خرس نیست» ساخته جعفر پناهی، «عنکبوت مقدس» از علی عباسی، «روز سیب» ساخته محمود غفاری و «سرنوشت» ساخته یاسر طالبی به نمایش گذاشته میشوند.
همچنین فیلم «دشمن» با بازی پیمان معادی به بخش پانورامای هفتاد و سومین جشنواره بینالمللی فیلم برلین راه یافت و فیلم «همه چیز رو به راه است» ساخته سهراب شهید ثالث و محصول سینمای آلمان در سال ۱۹۸۰ در بخش ویژه فروم (Forum Special) این جشنواره به نمایش گذاشته میشود.این در خالی است که جشنواره فیلم برلین که بهعنوان یکی از سیاسیترین جشنوارههای فیلم جهان شناخته میشود، اعلام کرد: تمامی کمپانیهای فیلمسازی، رسانهها و روزنامهنگاران ایرانی اجازه حضور در دوره آتی این رویداد سینمایی را نخواهند داشت.
افزون بر اینها، سی و هشتمین جشنواره بینالمللی سانتاباربارا در کشور آمریکا دو فیلم بلند «برادران لیلا» و «ابلق»و یک انیمیشن کوتاه ایرانی را در برنامه نمایش خود قرار داد.
از خبرهای جالب سینمایی هم میتوان به تقدیر «کوین اسپیسی» که از سوی موزه ملی سینمای ایتالیا اشاره کرد، این در حالی بوده که این بازیگر در چند وقت اخیر با اتهامات متعدد تجاوز جنسی مواجه بوده است. از سویی هم درام «شب دوازدهم» ساخته «دومینیک مول» به عنوان برنده بهترین فیلم و فیلمنامه در بیست و هشتمین دوره جوایز لومیر فرانسه انتخاب شد. فیلم زندگی پرفراز و نشیب «مایکل جکسون» معروف به سلطان موسیقی پاپ نیز در نهایت امسال مقابل دوربین میرود و «آنتونی فوکوا» آن را کارگردانی میکند.
حاشیههای«هفت»، «سقوط» و «سووشون»
برنامه تلویزیونی «هفت» در چند سال گذشته و دورههای مختلف، با مجریهای متنوع، به مباحث سینمای ایران توجه داشته که در جریان جشنواره فیلم هر سال به اوج رونق خود میرسد. این برنامه اما گاهی با وقفهها و حاشیهها چیزی در حد توقف پخش برای مدتی به نسبت طولانی همراه بوده است.
چندی پیش معاون سیما با اعلام بازگشت برنامه «هفت»، درباره تولید این برنامه سینمایی در تلویزیون همزمان با جشنواره فیلم فجر، بیان کرد: «امسال علاوه بر برنامه «هفت» که سرقفلی است و برایمان خیلی جدی است، برنامه های دیگری هم داریم. «هفت» به خاستگاه اصلی که شبکه نمایش است می رود. به شکل ویژه در شبکه نمایش و از این پس در سالهای آتی در همین شبکه تولید خواهد شد.» برنامه سینمایی «هفت» با تمرکز بر اخبار، حواشی و تحلیل های سینمایی، یک دهه است که از شبکه سه سیما پخش میشود اما بنا به تصمیم مدیران تلویزیون، حالا قرار است این برنامه به شبکهای دیگر منتقل شود؛ خبری که فعلا در حد چند جمله باقی مانده و جزییاتی در این زمینه اعلام نشده است. با این همه پیش بینی میشود «هفت»ِ جدید با تحولات اساسی از جمله تغییر در مجری و ساختار همراه باشد.
زمزمههایی از حاشیههای بودجه سریال «موسی (ع)» در این هفته به گوش میخورد، در حقیقت عمده خبرها به تناقضاتی مربوط می شود که از این حیث دامنگیر این پروژه شده است. برخی در فضای مجازی احتمال اختصاص ردیف بودجه جداگانه برای این سریال در بودجه سالانه مصوب مجلس را مطرح کردند و با احتساب رقم ها به نرخ روز، گمانههایی چون بودجه ۱۰ هزار میلیارد تومانی برای تولید این پروژه را تخمین زدند. هرچند تهیه کننده با نادرست خواندن این ادعا، به کنایه گفت: «یا سریال نساختید یا ۱۰هزار میلیارد نمیدانید چقدر است!»
یکی دیگر از حواشی رسانه، مربوط به انتشار سریال «سقوط» با بازی حمید فرخنژاد است که ساترا در اطلاعیهای درباره انتشار این سریال توضیح داده است: «ساترا ضابط قضایی نیست و برای انجام ماموریت محوله و جلوگیری از تخلفاتی که منجر به اخلال در حقوق مردم و دیگر فعالان و رقبای کسب و کار مربوطه میشود، گزارش تخلفات را به دستگاه قضایی اعلام میکند.»
این در حالی است که «پدر گواردیولا» عنوان سریالی جدید دیگری در شبکه نمایش خانگی به کارگردانی و نویسندگی سعید نعمت الله است که از مهران مدیری و حمید فرخنژاد به عنوان بازیگران اصلی در این سریال یاد میشود. مراحل ضبط این مجموعه به گفته تهیهکننده به پایان رسیده و همچنان در حال آماده سازی نهایی است تا به انتشار برسد و باید دید سرنوشت انتشار این سریال چه میشود.
به دنبال واکنشهایی به حضور گروه فیلمسازی «سووشون» در خانه تاریخی «نصیرالملک» که درهای آن به روی گردشگران بسته بوده است، گفتوگویی با رییس انجمن دوستداران میراثفرهنگی و گردشگری استان فارس داشتیم که در این باره گفت: «ساخت این اثر در اماکن تاریخی با همراهی این انجمن بوده تا از آسیبهای احتمالی جلوگیری کنند.»
به علاوه اینکه سریال «سرگیجه» با بازی بازیگرانی چون حامد بهداد، رعنا آزادیور، هومن سیدی، هادی حجازیفر، علی عمرانی، مهراوه شریفینیا و پیام دهکردی از دوشنبه در شبکه نمایش خانگی منتشر شد.
داغهایی که بر دل نشست
در این هفته دو تن از پیشکسوتان دوبلاژ و یک موسیقیدان را از دست دادیم، علی اکبرپور اسطلخی ـ موسیقیدان پیشکسوت ـ که اهالی موسیقی او را با نام «بتهوون ایران» میشناسند، صبح سهشنبه در ۸۸ سالگی پس از طی یک دوره بیماری و هوشنگ لطیفپور و شهروز مُلک آرایی از پیشکسوتان دوبلاژ درگذشتند و در حوزه هنرهای نمایشی، سیدمحمدحسین پناهی، بازیگر پیشکسوت سینما و تلویزیون دار فانی را وداع گفت.
آیین بزرگداشت حبیبالله صادقی در حوزه هنری هم از دیگر رویدادهای همه هفته بود که در قالب چهار رویداد هنری با عنوان «یادِ حبیب» انجام و در بخشی از این آیین از سردیس حبیبالله صادقی ساخته نادر قشقایی رونمایی شد.
شروع دوباره کنسرتها
اما خبرهای خوبی هم برای حوزه موسیقی رقم خورد، بعد از گذشت وقفهای در برگزاری کنسرتها، امید جهان با اجرای موسیقی نواحی ایران در تالار وحدت، دور جدید کنسرتها را آغاز کرد.
افزون بر اینها، موزه هنرهای معاصر تهران هم که مدتی است به دلیل بازسازی و تعویض کفپوشها تعطیل شده است، به گفته رییس این مکان فرهنگی و هنری همزمان با دهه فجر بازگشایی خواهد شد.
از نمایشگاه کتاب چه خبر؟
در حالیکه وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در جدیدترین جلسه شورای سیاستگذاری سی و چهارمین دوره نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران تاکید کرد که نمایشگاه کتاب باید باشکوه برگزار شود، زمان و مکان احتمالی برگزاری نمایشگاه کتاب تهران نیز اعلام شد، یاسر احمدوند ـ معاون فرهنگی وزیر ارشاد ـ با اعلام این خبر همچنین درباره برگزاری نمایشگاه مجازی کتاب سخن گفت.
پانزدهمین دوره جایزه «جلال آل احمد» نیز با معرفی برگزیدگان، به کار خود پایان داد و بیست و چهارمین جشنواره بینالمللی قصهگویی با شعار «قصه صدای زندگی است» به میزبانی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان یزد کارش را آغاز کرد. در ادامه، بنا به پیشنهاد رایزنی فرهنگی ایران و نمایندگی بنیاد سعدی در بوسنی و هرزگوین و با همکاری دانشکده فلسفه دانشگاه سارایوو، زبان فارسی برای دانشجویان شرق شناسی این دانشگاه اجباری شد.
خبرهای مهم درباره حج ۱۴۰۲
از اخبار مهم دیگری که در این هفته منتشر شد، اطلاعرسانیهایی درباره حج ۱۴۰۲ بود؛ عربستان درحالیکه محدودیتهای کرونا را برای سفر حج تمتع لغو کرده بود اما وزارت حج این کشور از الزام تزریق سه نوع واکسن برای حضور در مناسک حج خبر داد.
از طرفی ثبتنام حج تمتع در ایران به تعویق افتاد و رییس سازمان حج و زیارت نرخ ارز و سهمیه حج را اعلام کرد و با تشریح جزییات تفاهمنامه حج ایران و عربستان، در این باره گفت: نرخ تخصیصی برای ارز حج ۱۴۰۲ از سوی دولت، ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومان و سهمیه حج ایران ۸۷ هزار و ۵۰۰ نفر تعیین شد. همچنین رییس سازمان حج و زیارت از انصراف زائران از سفر عتبات به دلیل افزایش نرخ ارز و رایزنی با دولت برای تخصیص شش میلیون تومان وام قرضالحسنه برای سفر عتبات خبر داد و دلایل بلاتکلیفی سفر زیارتی سوریه را تشریح کرد.
از طرفی با توجه به ازدحام جمعیت در صفِ حج تمتع و محدودیت در ثبتنام و از سویی گستره دلالی، سودجویی و سوءاستفاده در معامله فیش حج، سازمان حج و زیارت ضوابط و دستورالعملی را برای نقل و انتقال قانونی فیش حج تعیین کرده است که بر این اساس، دارندگان قبوض ودیعهگذاری حج تمتع که قصد واگذاری دارند و یا افرادی که قصد تهیه این قبض را دارند، نخست باید به سامانه tasharof.haj.ir مراجعه کرده و درخواست خود را به طور مشخص برای انتقال یا خرید فیش ثبت کنند.
از ریزش سفر عراق تا قدرت عربستان در گردشگری
همچنین رییس سازمان حج و زیارت، از افزایش انصراف از سفر عراق خبر داد که به گفته او این ریزش در سفرهای عتبات به دنبال نوسانات و افزایش نرخ ارز بوده است. سفر ارزانقیمت عتبات عراق وارد کانال چهار میلیون تومان شده، این درحالی است که اوایل تابستان سفرهای ارزان قیمت با نرخ دو میلیون و ۷۰۰ هزار تا سه میلیون تومان به اجرا گذاشته شده بود. بررسیها بیانگر آن است که هزینه سفر زمینی به عراق با کف قیمتی پنج میلیون و ۲۰۰ هزار تومان درحال اجرا است که این هزینه به هفت میلیون تومان هم میرسد. هزینه سفر هوایی به عراق با کاروانهای زیارتی نیز با کف قیمتی ۱۰ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان آغاز میشود و در مسیرهای هوایی طولانیتر، از جمله مشهد از مرز ۱۳ میلیون تومان عبور میکند.
در ادمه اخبار گردشگری، سازمان جهانی گردشگری، جدیدترین گزارش از ورود گردشگران بینالمللی در سال ۲۰۲۲ منتشر کرده که بر این اساس گردشگری جهان میتواند به ۸۰ تا ۹۵ درصدِ سطوح قبل از همهگیری کرونا در سال جاری میلادی برسد. همچنین پیشبینی شده که فرانسه، آلمان، ایتالیا و همچنین قطر، هند و عربستان سعودی همگی نتایج قوی را به ثبت رساندهاند.
اکتشافهای مهم تاریخی
چندین کشف مهم تاریخی نیز در ایران و سایر کشورها داشتیم، سفالنوشتههایی به قدمت احتمالی ساسانی و اشکانی و همچنین بناهایی پیشا سلجوقی در مسجد نوشآباد در ایران، بقایای یک تابوتدان ۲۰۰۰ ساله در جریان حفاریهای مربوط به پروژه تخریب یک آپارتمان در ترکیه، مقبرهای مملو از گنجینه یک جنگجوی ثروتمند و اسبش در رومانی را کشف، ۲۱ مقبره باستانی متعلق به دودمان «هان» در چین، یک مقبره باستانی سلطنتی و دیدنشده در «اقصر» و قدیمیترین سنگ حکاکیشده با نوشتههای خط رونیک که به نام «سنگ رونی» شناخته میشود را در نروژ کشف شدند.