در دولتی که وزیر نفت آن دستور رئیسجمهورش برای تعطیلی مراکز آموزشی و ادارههای شهر تهران را به عنوان کمک بزرگی به تأمین و کاهش مصرف گاز کشور می داند؛ چطور میتوان انتظار توسعه تولید گاز از بزرگترین میادین گازی جهان که در اختیار دارد را داشت!
کارشناسان معتقدند، یکی از ظرفیتهای تامین مالی و جذب سرمایه برای توسعه میادین گازی و افزایش تولید، ایجاد مشارکت با کشورهای متقاضی گاز است.
در همین رابطه محمد صادقی، کارشناس حوزه نفت و گاز گفت: برنامه ریزی و توسعه تولید در صنعت گاز و تصاحب بازار پُر مشتری این محصول و از همه مهمتر تأمین به موقع نیاز مصرف داخل کشور و حفظ و نگهداری این محصول تماماً به سیاستهای کارآمد نیاز دارد که همه این موارد به ایجاد زیرساخت لازم در توسعه این صنعت باز میگردد؛ موضوعی که هنر مدیریت میخواهد که متأسفانه مدیران ما ندارند.
وی افزود: شاید برخی تحریمها را نعمت بدانند، اما ایرانِ در وضعیت تحریم، هیچ گاه نتوانست به درستی در بخشهای بالادستی، سرمایهگذاری مناسب و افزایش تولید داشته باشد و همین موضوع فرصت تولید گاز از ایران را گرفت و به دست رقیب گازیش قطر داد و کشورمان را تا حد زیادی در زمینه بهینهسازی مصرف، ایجاد زیرساختهای مناسب و مازاد تولید برای صادرات ناتوان کرده است.
صادقی با بیان اینکه برداشت تجمیعی ایران از میدان گازی پارس جنوبی ۲۰۱۰ میلیارد متر مکعب است در حالی که قطر ۳۵۴۰ میلیارد متر مکعب برداشت دارد و این رقابت نابرابر حاصلی جز قطعی گاز برای مصرف داخلی ندارد، گفت: زمانی که برنامه دولتمردان تنها تولید برای مصرف بازار داخلی است و هیچ تدبیری برای عرضه راهبردهای عملیاتی و اجرای برنامههای توسعهای و ایجاد ظرفیت نگهداشت تولید در نظر گرفته نمیشود انتظار قطعی گاز آن هم در سرمای زمستان خیلی دور از انتظار نبوده و نیست.
این کارشناس حوزه نفت و گاز با بیان اینکه ایران در جایگاه دوم در ذخایر گاز طبیعی و سومین تولید کننده گاز طبیعی خشک در جهان به شمار میرود، با طرح این سوال که با وجود این همه ظرفیت چرا در تامین گاز مصرفی داخل کشور با مشکل روبرو هستیم؟ گفت: بی برنامگی در تبیین صحیح برنامه توسعه و اجرای نادرست برنامهها بزرگترین و کلیدیترین موضوع در عقب ماندگی ایران از تولید کافی و صادرات گاز است.
وی ادامه داد: از سوی دیگر قطع همکاری با سایر کشورها و قرار گرفتن در فضای تحریم سبب کاهش سرمایه گذاریها و عدم اعتماد سرمایه گذاران در این بخش مهم شده که میتواند در گسترش برنامههای عملیاتی و اجرایی توسعه و حتی برنامههای مربوط به ایجاد ظرفیت برای نگهداشت تولید و حتی حفظ بازارهای تجاری آن اثرگذار باشد.
صادقی تصریح کرد: البته نمیتوان وجود مشکلات ساختاری را در استفاده از فرصتهای پیش رو نادیده گرفت چراکه ناتوانی در رفع مشکل یک سوی قضیه است و دلایل ساختار معیوب در صنعت گاز موضوع مهم دیگری است. در هر صورت دولتها تا زمانی که یک استراتژی جامع در زمینه توسعه صنعت گاز نداشته باشند نمیتوانند در توسعه تولید و تأمین نیاز مصرف داخل و بازار جهانی حرفی برای گفتن داشته باشند.
این کارشناس حوزه نفت و گاز ادامه داد: در حالی حداکثر تولید ایران در پارس جنوبی ۷۰۰ میلیارد متر مکعب است که از این رقم چیزی برای صادرات باقی نمیماند و این نشان از ضعف در ساختاری است که همچنان به اشتباه در حال تکرار است.
به گفته صادقی، شاید امروز قطع سوآپ گازی ترکمنستان به ایران به دلیل تشدید سرما در منطقه بوده باشد و همین دلیلی بر قطعی گاز در مناطق زیادی از کشور شده است، اما سابقه قطع گاز ترکمنستان به روی خاک ایران به سالهای قبل بازمیگردد که بهانه این کشور به موضوع اقتصادی مرتبط میشد که هنوز برخی از اتفاقات مربوط به قطعی مکرر گاز از سوی ترکمنستان مبهم بوده و مسئولان در این باره شفاف سازی نکرده اند.