به گزارش ایران اکونومیست، توجه به مسئله بازچرخانی آب و توسعه زیرساخت تصفیه فاضلاب یکی از مهمترین برنامه‌های دولت سیزدهم در حوزه آب به حساب می‌آید.
مسئله بازچرخانی آب از جمله مواردی است که در سیاست‌های کلی برنامه هفتم توسعه نیز به آن به طور ویژه اشاره شد. بر این اساس یکی از موارد مهم مورد توجه در این برنامه که در ماده 7 سیاست‌های کلی منعکس شده است، توجه به مسئله پساب به عنوان یکی از حلقه‌های مفقوده صنعت آب کشور است.
بر این اساس در ماده 7 سیاست‌های کلی برنامه هفتم توسعه آمده است تا «برنامه‌ریزی برای دستیابی به سایر آب‌ها و بازچرخانی آب‌های صنعتی و پساب» در دستور کار قرار گیرد.
*توجه ویژه لایحه بودجه 1402 به بازچرخانی آب
این مسئله در لایحه بودجه سال 1402 نیز در دستور کار قرار گرفته و بر مبنای بند «ع» تبصره 8 وزارت نیرو مکلف است حداکثر طی مدت سه ماه از ابلاغ این قانون نسبت به باز تخصیص آب مصرفی رشته فعالیت‌های صنایع و معادن و ابلاغ زمانبندی آب جایگزین با اولویت منابع آبی نامتعارف در هماهنگی با وزارت صنعت، معدن و تجارت اقدام کند.
بهای آب تحویلی/برداشتی رشته فعالیت‌های صنایع و معادن از منابع آبی در پایان زمانبندی ابلاغ شده معادل متوسط بهای تمام شده طرح‌های اجرایی جایگزین تأمین و بر اساس آخرین فهرست بهای ابلاغی در محدوده استقرار صنایع تعیین می‌شود. در پایان زمانبندی ابلاغ شده وزارت نیرو مجاز است 100 درصد بهای آب را از این صنایع و معادن را دریافت کند.
*اطلاع کم مردم از تاثیر مسئله پساب
نکته قابل توجه در مسئله پساب‌های عدم اطلاع کافی مردم نسبت به این صنعت در کشور است. بر اساس پژوهش انجام شده توسط یکی از مراکز افکارسنجی رسمی در کشور که در دو استان مرکزی کشور انجام شده است، 47.55 درصد از مردم این دو استان اطلاعی از تعریف پساب ندارند و تنها 22.7 درصد به طور دقیق پساب را با تعاریف اصلی معرفی کرده‌اند. علاوه بر این 3.45 درصد از مردم این دو استان فکر می‌کنند، پساب همان آب آلوده جاری در سطح شهرهای کشور است.
بر اساس آخرین آمارنامه ماهانه صنعت آب و برق مربوط به مردادماه سال 1401، هم اکنون تعداد 258 تصفیه‌خانه فاضلاب در مدار فعالیت قرار دارند که به طور روزانه 5754 هزار متر مکعب آب تولید می‌کنند. با فرض ثابت بودن این عدد در طول 365 روز سال، 2.1 میلیارد متر مکعب پساب در هر سال از طریق تصفیه‌خانه‌های فاضلاب در کشور مهیا استفاده دوباره خواهد شد.
بر این مبنا استفاده مجدد از این در شرایطی که 53 درصد از مشترکان کشور تحت پوشش شبکه فاضلاب قرار دارند، می‌تواند زمینه کاهش 1.5 درصد استفاده از آب تجدیدپذیر در کشور را فراهم کند.
نکته قابل توجه اینکه هم اکنون در کل کشور 8 میلیون و 781 هزار مشترک فاضلاب در کشور وجود دارد که نسبت به مدت مشابه سال گذشته شاهد رشد 5.3 درصدی مشترکان هستیم و با ارتقای پوشش دهی شبکه فاضلاب این رقم نیز افزایش پیدا می‌کند.
*بازچرخانی آب در جهت احیای منابع کشور
توجه ویژه به توسعه زیرساخت تصفیه فاضلاب و تولید پساب به منظور استفاده از این آب در برخی مصارف از جمله مصارف صنعتی و همچنین تغذیه مصنوعی به ذخایر آب زیرزمینی به عنوان یک آب بهداشتی دارای کیفیت می‌تواند زمینه ارتقای بهره‌وری آب در کشور را مهیا کرده و به احیای حوضه‌های آبریز در معرض خط کشور کمک شایانی داشته باشد.
برای مثال در حوضه آبریز زاینده رود، توسعه زیرساخت بازچرخانی آب سبب می‌شود تا منابع آب مصرف شده در حوزه شرب که 55 درصد از کل مصرف آب در این حوزه را به خود اختصاص می‌دهد، بار دیگر در مصارف دیگر به کار گرفته شود.
*فاز اول پروژه بازچرخانی پساب یزد به بهره‌برداری رسید
در همین راستا، یکی از پروژه‌های مهمی که امروز در یزد توسط رئیس جمهور به بهره‌برداری رسید، فاز اول پروژه بازچرخانی پساب بود که می‌تواند در راستای احیای حوضه آبریز واقع شده نقش ویژه‌ای را ایفا کند.
در همین راستا، محمدمهدی جوادیان‌زاده، مدیرکل عامل شرکت آب منطقه‌ای یزد در گفت‌وگو با فارس، اجرای فاز اول پروژه بازچرخانی پساب شامل احداث ۴.۵ کیلومتر لوله به قطر ۴۰۰ میلیمتر دانست و گفت: حفر و تجهیز شش حلقه چاه جذبی از دیگر پروژه های در دستور کار است.
جوادیان زاده تاریخ شروع آن را اردیبهشت ۱۴۰۱ و مبلغ هزینه شده را ۹۵میلیارد ریال با پیشرفت فیزیکی ۱۰۰ درصد جزو مصوبات سفر اعلام کرد و ادامه داد: هدف از آن را تغذیه سفره‌های آب زیرزمینی، احیاء آبخوان دشت چرخاب،کاهش انباشت پساب دریاچه تصفیه خانه فاضلاب یزد و کاهش تنش های اجتماعی ناشی از آن اعلام کرد.
با توجه به جزئیات این پروژه به نظر می‌رسد، توسعه زیرساخت بازچرخانی در کشور می‌تواند گام مهمی در جهت احیای ذخایر آبی و حرکت به سوی حکمرانی نوین آب به حساب بیاید.
پایان پیام/
