به گزارش ایران اکونومیست، دکتر مصطفی قانعی در نشست خبری امروز با ارائه گزارشی از فعالیت‌های ستاد توسعه زیست فناوری، به بیان شکل گیری توسعه زیست فناوری در کشور پرداخت و یادآور شد: طبق تعیین شورای عالی انقلاب فرهنگی، وظیفه اصلی ستاد توسعه زیست فناوری برنامه‌ریزی، هماهنگی، هم‌افزایی و حمایت در این حوزه است.
وی تحقق کسب ۳ درصد از بازار زیست‌فناوری را از برنامه‌های این ستاد دانست و یادآور شد: حوزه زیست فناوری در جهان تأثیرات شگرفی در اقتصاد دارد و توانسته اشتغال و رشد کشورها را تا حد زیادی به نقطه مطلوب برساند؛ چرا که بیشترین بخش تحقیق و توسعه کشورها، مربوط به حوزه بیوتکنولوژی است.
قانعی با اشاره به فعالیت ۷۰۰ شرکت دانش بنیان در حوزه زیست فناوری، با تاکید بر اینکه برخی از این شرکت‌ها توانستند محصولات زیستی خود را به ۱۷ کشور صادر کنند، یادآور شد: محققان کشور در حوزه بیوتکنولوژی در مرز دانش فعالیت می‌کنند که یکی از این حوزه‌های لبه دانشی، mRNA است؛ چرا که بر اساس پیش بینی‌ها تا ۵ سال آینده واکسن‌ها، روش درمانی و شیوه‌های تشخیصی مبتنی بر mRNAها عرضه خواهد شد و بر این اساس باید اعلام شود که با ورود این محصولات، واکسن‌های قدیمی از رده خارج خواهند شد.
دبیر ستاد توسعه زیست فناوری با بیان اینکه کرونا فرصتی بود که بتوانیم مجوز تحقیقات در زمینه mRNA را اخذ کنیم، اظهار کرد: این یعنی به فناوری‌ای دست پیدا کرده‌ایم که امکان ورود ما به تولید محصولات مختلف در حوزه‌های درمان، واکسن و شیوه‌های تشخیصی را فراهم خواهد کرد.
به گفته وی تاکنون یک شرکت دانش‌بنیان اقدام به تولید واکسن مبتنی بر mRNA کرده و توانسته در زمینه واکسن سرطان نیز ورود کند و این شرکت طی دو ماه آینده می‌تواند محصولات خود در این زمینه را به تولید برساند.
توسعه فناوری کریسپر و بیوسنسورها
دبیر ستاد توسعه زیست فناوری معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست‌جمهوری، کریسپر را از دیگر تکنولوژی‌هایی دانست که نیاز به توسعه در کشورها دارد، گفت: این فناوری در کشور ما وجود دارد و برای توسعه آن راه‌اندازی شتاب‌دهنده‌های فعال در این زمینه را آغاز کرده‌ایم که خوشبختانه این فناوری در ایران به خوبی پیشرفت کرده و پروژه‌هایی در حال انجام است.
وی "بیوسنسورها" را از دیگر حوزه‌های زیست فناوری معرفی کرد که شرکت‌های دانش بنیان در تولید آن وارد شده‌اند، گفت: در این راستا نیز شتابدهنده‌ای برای توسعه بیوسنسورها در کشور فعال شده تا محصولات تولیدشده از سوی شرکت‌ها را تجاری‌سازی کند.
قانعی، طراحی نقشه زیست فناوری کشور را در مدت ۸ سال و شناسایی محققان در این حوزه را در مدت ۴ سال ذکر کرد و ادامه داد: علاوه بر آن توانستیم تقسیم کار ملی در این زمینه ایجاد کنیم و بر این اساس توانستیم شاهد بلوغ و تجاری‌سازی در حوزه بیوتکنولوژی باشیم.
دبیر ستاد توسعه زیست فناوری، تولید داروهای زیستی را تمرین بزرگی برای محققان کشور دانست و افزود: علیرغم پیچیدگی‌های دانش تولید داروهای بیوتکنولوژی اقدامات محققان در حوزه داروهای زیستی منجر شده در این حوزه پیشرفت چشمگیری داشته باشیم و داروهایی را توسط شرکت‌های داخلی به تولید برسانیم.
وی با بیان اینکه اعمال تحریم‌ها علیه کشور تبدیل به فرصت در حوزه زیست فناوری شد، گفت: در صورت نبود تحریم می‌توانستیم مولکول دارویی را از یک شرکت خارجی تهیه کنیم، اما تحریم باعث شد نتوانیم وارد کنیم و خودمان موفق به تولید آن شدیم و هم اکنون کشور در تولید داروهای بیوتک رتبه بین سوم و چهارم را در آسیا به خود اختصاص داده است.
بی‌نیازی کشور در تولید واکسن کرونا
قانعی با اشاره به تولید واکسن‌های کرونا در کشور گفت: ما توانستیم در طول دوره کرونا ۶ فناوری را در تولید واکسن کووید ۱۹ توسعه دهیم و اکنون ۶ واکسن داریم و این در حالی بود که ما در ۶ ماه ابتدایی شیوع کرونا در تولید واکسن کرونا از سایر کشورها عقب بودیم.
وی دلیل این عقب‌ماندگی را اعمال تحریم‌ها علیه کشور دانست و ادامه داد: در حال حاضر در سازمان بهداشت جهانی، نام ایران در صدر لیستی آمده که توانسته ۶ فناوری را برای تولید ۶ واکسن کرونا به تولید برساند.
دبیر ستاد توسعه زیست فناوری با تاکید بر اینکه بر این اساس لازم است کشور پیشنهاد ستاد را در زمینه اختصاص ۱۰ درصد از تولید ناخالص ملی به بخش بیوتکنولوژی بپذیرد، خاطر نشان کرد: ما در حوزه امنیت غذایی با مشکلاتی مواجه هستیم، در حالی که می‌توانیم با استفاده از بیوتکنولوژی واردات نهاده‌های دامی را که به میزان ۳ میلیون دلار است، کاهش دهیم و به همین میزان امنیت غذایی توسعه می‌یابد.
وی اضافه کرد: همچنین بیوتکنولوژی می‌تواند بر اساس برنامه‌ریزی‌هایی که در ستاد داریم، واردات ۱.۸ میلیون دلاری حوزه سلامت را کاهش دهد.
ادامه دارد
