به گزارش ایران اکونومیست و به نقل از نیوز مدیکال نت، یک گروه بینالمللی از پژوهشگران در یک پروژه جدید، این امکان را بالینی نشان دادهاند که بیماری کووید-۱۹ خطر ابتلا به دیابت را افزایش میدهد. این پژوهش از غربالگری دیابت در کسانی که به کروناویروس آلوده شدهاند، حمایت میکند.
بسیاری از شواهد نشان میدهند که کووید-۱۹ با تشخیص موارد جدید ابتلا به دیابت مرتبط است. با وجود این، مشخص نیست که آیا کووید-۱۹ به تشخیص دادن دیابتی میانجامد که از پیش وجود داشته است یا به ایجاد دیابت جدید منجر میشود.
اگرچه پژوهشهای پیشین، سطوح بالای قند خون و عواقب متابولیکی ناشی از دیابت از پیش موجود را گزارش کردهاند اما پژوهشهایی که ارتباط کووید-۱۹ را با دیابت تازه آغازشده نشان میدهند، کمیاب هستند.
این موضوع نشان داده شده است که کووید-۱۹، دیابت از قبل موجود را تشدید میکند. دلیل این امر احتمالا ارتباط کووید-۱۹ با التهاب درجه پایین است که میتواند مقاومت نسبت به انسولین را آغاز یا بدتر کند. علاوه بر این، مطالعات بسیاری نشان دادهاند که کروناویروس میتواند در سلولهای بتای پانکراس که تولیدکننده انسولین هستند، نفوذ کند و تکثیر شود. بنابراین، تولید و ترشح انسولین را مختل میکند.
مشخص نیست که آیا کروناویروس میتواند تغییرات بالینی معناداری را در متابولیسم گلوکز ایجاد کند یا خیر. با وجود این، ممکن است بتوان با مشخص کردن علائم بالینی دیابت مرتبط با کووید-۱۹ و با تعیین دوره بین آغاز هایپرگلایسمی و عفونت، پاسخی را پیدا کرد.
ایجاد یک رابطه سببی بین کووید-۱۹ و دیابت ضروری است زیرا هر دو بیماری در سراسر جهان شایع هستند. علاوه بر این، ایجاد یک رابطه سببی میتواند پیامدهای مهمی را برای تشخیص، مدیریت، بهداشت عمومی و تحقیقات علمی داشته باشد. با وجود این، هنوز مشخص نیست که آیا ارتباط بین کووید-۱۹ و دیابت، ناشی از پیامدهای غیرمستقیم کووید-۱۹ بر سلامتی است یا اینکه کروناویروس به طور مستقیم باعث افزایش قند خون میشود.
با توجه به نرخ بالاتر تشخیص بیماری از قبل موجود در دوران کووید-۱۹، دیابت تازه تشخیص داده شده ممکن است هم در حین و هم بعد از یک دوره قرار گرفتن در معرض عفونت توضیح داده شود.
پژوهش جدید این گروه بینالمللی از پژوهشگران، این احتمال را که کووید-۱۹ ممکن است باعث ایجاد دیابت جدید و علائم مرتبط با آن شود، با بررسی میانگین سطح گلوکز خون در زمان تشخیص دیابت بررسی کرد.
در این پژوهش، اطلاعات ۵۳۷ مورد دیابت تازه تشخیص داده شده از ۶۱ بیمارستان در ۲۵ کشور بررسی شد که بین سالهای ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۲ ثبت شده بودند. بیماران مبتلا به کووید-۱۹ که دیابت آنها هنگام مراجعه تازه تشخیص داده شده بود، سطح «HbA1c» بالاتر از محدوده تشخیص داشتند که نشاندهنده وجود هایپرگلایسمی از قبل موجود است. نتایج این بررسی نشان داد ۲۲ درصد از بیماران که سطح HbA1c آنها تازه تشخیص داده شده است، اخیرا به دیابت مبتلا شدهاند.
دادههای مربوط به ۲۸ نفر از این افراد، طی بیش از سه ماه جمعآوری شد که نشان میداد پنج نفر از آنها در حال بهبودی از دیابت هستند اما ۲۳ نفر همچنان مبتلا به دیابت تشخیص داده شدند.
یافتههای این پژوهش نشان میدهند که کووید-۱۹ باعث تغییرات بالینی قابل توجهی در متابولیسم گلوکز میشود. اگرچه این پژوهش ثابت نمیکند که کروناویروس باعث دیابت میشود اما نشان میدهد که این ویروس ممکن است پیامدهای دیابتزا را ایجاد کند.
علاوه بر این، دیابت نوع دو به عنوان زیرگروه غالب در میان شرکتکنندگان مبتلا به کووید-۱۹ شناخته شد که دیابت آنها تازه تشخیص داده شده بود. بنابراین، دیابت نوع دو احتمالا بیشتر موارد دیابت تازه تشخیص داده شده را تشکیل میدهد که با مرحله حاد ابتلا به کروناویروس مرتبط هستند.
این پژوهش با ترکیب کردن مشاهدات بالینی به دست آمده از ۲۵ کشور، این پدیده را در نقاط جغرافیایی و قومیتهای گوناگون تأیید میکند.
نتایج این پژوهش نشان میدهد که کووید-۱۹ احتمالا اثر دیابتزا دارد. بنابراین، افرادی که در معرض ابتلا به کروناویروس قرار دارند، باید از نظر ابتلا به دیابت غربالگری شوند. برای تایید مکانیسمهایی که ویروس از طریق آن با متابولیسم گلوکز تداخل پیدا میکند، باید تحقیقات بیشتری انجام شوند.
این پژوهش، در مجله «Research Square» به چاپ رسید.