بررسی دوران پرنوسان قیمت ارز در دوره عبدالناصر همتی و علی صالح‌آبادی نشان می‌دهد که در دوران پرمخاطره بازار ارز، رؤسای بانک‌های مرکزی ایران گاه برای گره‌گشایی از مشکلات ارزی متوسل به دیپلماسی و سفرهای برون‌مرزی هم شده‌اند.
همتی، رئیس بانک مرکزی دولت روحانی، در دوران ریاست خود به کره جنوبی، عراق، سوریه و عمان سفر کرد. علی صالح‌آبادی رئیس پیشین بانک مرکزی هم عمان و روسیه را به عنوان مقصد سفرهای خود انتخاب کرد. بررسی‌ها نشان می‌دهد که روسای بانک مرکزی اهداف مشترکی را از سفرهای برون‌مرزی مطرح می‌کردند. آزادسازی منابع بلوکه‌شده ایران، افزایش حجم تجارت و همکاری مالی میان ایران و سایر کشورها و انعقاد پیمان‌های پولی دوطرفه سرفصل‌های مشترک سفرهای سه رئیس اخیر بانک مرکزی بوده است.
دسترسی به منابع پولی بلوکه‌شده، توان ایران را در تامین نیازها و تنظیم بازارها افزایش می‌دهد و افزایش همکاری‌ها و پیمان‌های پولی دوطرفه در صورت موفقیت می‌تواند سطح ارقام تراز پرداخت‌ها را ارتقا ببخشد که برای وضعیت مالی کشورها بسیار با اهمیت است، زیرا تسهیل جریان ورود و خروج سرمایه به شرطی که همراه با کسری سنگین نباشد، راهگشای اقتصاد کشورها و وضعیت ارزی است.
با این بررسی‌ها نشان می‌دهد برقراری پیمان‌های پولی دوجانبه تاکنون موفقیت‌آمیز نبوده و نتوانسته سهم مناسبی در دریافت‌ها و پرداخت‌های کشورها ایجاد کند. به عنوان مثال، چین که سهم بالایی از تجارت جهانی دارد و تاکنون برای کاهش سیطره دلار و افزایش سهم یوان در جهان چندین پیمان با کشورهای مختلف انعقاد کرده، تاکنون نتوانسته شرایط خودش را بهبود ببخشد و سهم خود را از دو درصد فراتر ببرد.
از نظر قیمتی و بررسی رفتار کوتاه‌مدت دلار، آنچه معلوم است سفر رؤسای بانک مرکزی بیشتر باعث عقب‌نشینی در قیمت ارز شده و مانند مُسکنی تبِ خریداران را در کوتاه‌مدت خاموش کرده است.
قطر یکی از کشورهایی است که به عنوان میانجی در آزادسازی پول‌های بلوکه‌شده ایران عمل کرده و حتی در گذشته به عنوان مقصد پول‌های بلوکه‌شده ایران معرفی شده است. عجله رئیس بانک مرکزی در آغاز دوره ریاست خود برای سفر به قطر، در شرایطی که نایب رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس هم به طور همزمان از ارسال پیام توسط غربی‌ها و باز شدن باب گفت‌وگوها می‌گوید، این احتمال را تقویت می‌کند که شاید سفر زودهنگام رئیس بانک مرکزی بی‌ارتباط با مذاکرات برجام نباشد. این روزها اظهارات ضد و نقیضی از مذاکرات احیای برجام به گوش می‌رسد که هم خود برجام و هم بازار ارز را در فضای برزخی بیم و امید معلق نگه داشته است. شاید سفر رئیس بانک مرکزی در کنار اظهارات نایب رئیس کمیسیون مجلس بتواند امید را از احیای دوباره برجام زنده کند. با این حال ادعای وال‌استریت ژورنال از نزدیکی آمریکا و عربستان برای مقابله با ایران و ادعای المانیتور از حرکت برجام به سمت گورستان نیز نقطه مقابل این ارزیابی است که برجام را همچنان در برزخ نگه داشته است.
حباب سکه ریخت
اونس جهانی طلا در اولین هفته سال نو رشد کرده و معامله‌گران در واکنش به گزارش اشتغال آمریکا و گزارش تورم اتحادیه اروپا موقعیت خرید را نسبت به فروش ترجیح دادند. افزایش ارزش اونس طلا و کاهش بیشتر قیمت سکه باعث شده تا حباب سکه با احتساب محدوده ۱۸۶۵ دلاری به کانال ۱۳ درصدی وارد شود. بررسی حباب سکه امامی در مقایسه با مدت مشابه یک هفته قبل نشان‌دهنده تخلیه ۷ درصدی این حباب است.
افزایش ارزش اونس طلا در حال حاضر نگرانی‌ها را از سقوط سنگین سکه امامی در معاملات طلا تعدیل کرده است.
سهام ریالی لیدر می‌شوند
پس از افزایش قیمت دلار و سکه و رکوردشکنی‌هایی که انجام شد، نقدینگی در حال ارزیابی بازارها برای ورود است. در هفته قبل پس از شوک دلار ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومانی، پول در بازار سرمایه به نفع سهام ریالی جابجا شد. پس از نگرانی‌های ابتداییِ بازار نسبت به احتمال افزایش نرخ بهره و حضور رئیس جدید بانک مرکزی، خبرهای خوش معطوف به بازار سرمایه، این گمانه‌زنی را تقویت کرد که احتمالا بازارساز همچنان از حضور نقدینگی در بازار سرمایه حمایت می‌کند.حالا به نظر می‌رسد این هفته وضعیت بازار سرمایه بهتر از هفته قبل باشد و سهم‌های ریالی بتوانند وضعیت بهتری را برای بازار سرمایه رقم بزنند، اما نکته حائز اهمیت، ارزش معاملات خرد و رفتار فروشندگان سهام در هنگام افزایش قیمت‌هاست.
اکوایران
