به گزارش ایران اکونومیست، دکتر هاشم داداش پور در آخرین روز از اجلاس دو روزه رؤسای دانشگاه‌ها، پژوهشگاه‌ها و پارک‌های علم و فناوری که در محل سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی ایران برگزار شد، درباره سیاست‌های جذب دانشجویان بین‌الملل، توضیح داد: جذب دانشجویانی از این دست، جزو برنامه‌های اولویت‌دار وزیر علوم به حساب می‌آید. رئیس‌جمهوری به تازگی به وزارت علوم آمد و بر جذب دانشجویان بین‌الملل تاکید کرد. بر این اساس، جذب دانشجویان خارجی جزو برنامه‌های اولویت‌دار رئیس‌جمهوری برای وزارت علوم به حساب می‌آید.
وی با بیان اینکه تمام دانشگاه‌های کشور باید خود را برای جذب دانشجویان بین‌الملل آماده کنند، اظهار کرد: یک میلیارد دلار، تمام پولی است که در حوزه مالی دانشگاه‌ها صورت می‌گیرد. سازمان امور دانشجویان باور دارد که می‌بایست یک میلیارد دلار به اقتصاد آموزش عالی کشور اضافه شود که این کار از طریق جذب دانشجویان بین‌الملل امکان پذیر است.
معاون وزیر علوم تصریح کرد: بر اساس افزایش مالی آموزش عالی، سازمان امور دانشجویان سعی می‌کند اقدامات تحولی در زمینه جذب دانشجویان بین‌الملل را آغاز کند. حدود ۹۴ هزار دانشجوی خارجی در دانشگاه‌ها مشغول به تحصیل هستند و تعداد کنونی دانشگاه‌هایی که مجوز جذب دانشجویی خارجی را دارند، ۱۰۷ مورد است. آیین‌نامه‌های جدیدی در حوزه جذب دانشجوی خارجی تصویب می‌شود.
رئیس سازمان امور دانشجویان با بیان اینکه دانشجویان بین‌المللی در دانشگاه‌های ایران با ملیت‌های گوناگون هستند، اظهار کرد: بیشترین تمرکز را به جذب دانشجویان عراقی و افغانستانی اختصاص داده‌ایم که تعداد این افراد در دانشگاه‌های ایران ۵۶ هزار دانشجوی عراقی و ۳۳ هزار دانشجوی افغانستانی است. حدود ۵ هزار نفر از سایر کشورها هستند. این آمار و ارقام نشان می‌دهد که در زمینه جذب دانشجوی خارجی موفق عمل نکرده‌ایم.
دکتر داداش‌پور با بیان اینکه ترکیه در جذب دانشجو از لحاظ تنوع به خوبی عمل کرده است، گفت: هنگامی که این موضوع را در ایران بررسی می‌کنیم، به این نتیجه می‌رسیم که کشور ما نگاهی فراتر از محیط پیرامونی خود نداشته است. نظام آموزش عالی ایران نتوانسته است که جذب چندانی از کشورهای قاره آفریقا و آمریکای لاتین داشته باشد. قاره آفریقا، ۵۴ کشور دارد؛ این در حالی است که تعداد دانشجویان از این قاره در ایران ۲۸۴ نفر است. همچنین توانسته‌ایم ۱۷ نفر از آمریکای لاتین جذب کنیم.
وی با بیان اینکه سهم دانشگاه‌های دولتی از جذب دانشجویان بین‌الملل ۲۴ درصد است، اظهار کرد: این آمار معادل ۲۷ هزار نفر است؛ دانشگاه‌های دولتی از حدود ۹۴ هزار دانشجوی خارجی جذب شده، تنها ۲۷ هزار دانشجو را جذب کرده‌اند. اگرچه این تعداد تغییر می‌کند، اما دانشگاه‌ها در یک سال گذشته تلاش چندانی برای این موضوع نکرده‌اند.
معاون وزیر علوم درباره میزان جذب دانشجویان بین‌الملل در سال ۱۴۰۰، گفت: دانشگاه‌های قم، فردوسی مشهد، ارومیه، اصفهان، مازندران، کردستان، تبریز، شهید چمران اهواز، حکیم سبزواری و یزد به ترتیب بیشترین جذب دانشجوی خارجی را در سال گذشته داشته‌اند. ۹۹ درصد شهریه‌پرداز و یک درصد باقیمانده بورسیه هستند.
وی افزود: ترکیه توانسته است ۱۸۵ هزار نفر را در سال ۲۰۲۰ جذب کند و ۲۲۴ هزار نفر در سال ۲۰۲۱ جذب دانشگاه‌های این کشور شده‌اند. ترکیه در جذب دانشجوی بورسیه خارجی هم نسبت به ما موفق‌تر عمل کرده است. بر اساس آمارهای منتشر شده، کشور روسیه در حوزه بورس کمتر از ترکیه نیست و آمار آنها در حال افزایش است. اگر می‌خواهیم در این زمینه موفق باشیم باید به بورس در جذب دانشجویان خارجی توجه کنیم.
دکتر داداش‌پور درباره اقدامات تحولی سازمان امور دانشجویان برای جذب دانشجویان خارجی، گفت: به منظور تحول و جذب بیشتر دانشجویان خارجی، اقدامات تحولی انجام داده‌ایم. ارائه خدمات اقامت به دانشجویان بین‌الملل را در دستور کار قرار داده‌ایم؛ خروج و مراجعات مکرر، نخستین برنامه در زمینه ارائه خدمات است. هر دانشجوی خارجی می‌تواند چهار بار در طول سال از کشور خارج شود و مراجعه مکرر داشته باشد. این کار تا دو هفته پیش به صورت آزمایشی انجام می‌شد، اما از دو هفته پیش به صورت رسمی انجام می‌شود. این موضوع به تمام دانشگاه‌ها ابلاغ شده که باعث می‌شود کمتر درگیر خدمات کنسولی شویم. همچنین پیگیری می‌کنیم که بتوانیم تمام فرآیند کنسولی را سامانه‌ای انجام دهیم و در حال نهایی کردن کارت اقامت دانشجویان توسط نیروی انتظامی هستیم.
وی درباره مؤسسات جذب دانشجوی بین‌الملل، توضیح داد: این مؤسسه‌ها، ۷۰ درصد جذب دانشجوی بین‌الملل در کل دنیا را انجام می‌دهند. سازمان امور دانشجویان به دنبال شفاف‌کردن فرآیند جذب است تا جذب دانشجویان خارجی تسهیل شود. ۲۷ مؤسسه مجوز دریافت کرده‌اند؛ ۲۰ مجوز نیز هفته آینده با تشکیل کارگروه صادر می‌شود. درنظر داریم که تعداد این مؤسسات را تا سال آینده به ۱۵۰ مورد برسانیم. هدف سازمان امور دانشجویان این است که ۲۵۰ هزار دانشجو را طی ۳ سال جذب کند.
وی ادامه داد: دانشجویان بین‌الملل نباید به عنوان کیف پول تلقی شوند؛ به همین دلیل برنامه‌های معرفتی برای آنها داریم تا این گروه برای ما آورده فرهنگی داشته باشند.
دکتر داداش‌پور درباره طرح جایزه ملی جذب دانشگاه‌های برتر، توضیح داد: شاخص‌های این طرح استخراج شده و منابع مالی خوبی برای این طرح در نظر گرفته‌ایم تا دانشگاه‌ها برای جذب دانشجویان بیشتر تشویق شوند.
وی در ادامه درباره طراحی سامانه یکپارچه دانشجویان خارجی، اظهار کرد: تمام کشورها سامانه‌ای در این زمینه دارند که ظرف یک ماه آینده، این سامانه با سه زبان زنده دنیا کار خود را آغاز می‌کند. رفته‌رفته، این سامانه با ۱۲ زبان خدمات ارائه می‌دهد.
وی با بیان اینکه تعداد فعلی اعضای هیئت‌علمی در رشته‌های هنر ۹۰۴ نفر است، گفت: فقط ۳۵۳ نفر از این افراد غیر رشته معماری و شهرسازی هستند. اگرچه تنوع در حوزه هنر بسیار زیاد است، اما میزان نفوذ هنر در دانشگاه‌های کشور پایین است، تعداد متقاضیان کنکور هنر ۱۶۱ هزار نفر است، اما صندلی‌های مربوط به هنر در دانشگاه ها ۶ هزار نفر است. با ارائه بورس هنر می‌توانیم شرایط را متحول کنیم.
معاون وزیر علوم درباره فرصت تحقیقاتی بین دانشگاهی، گفت: فرصت تحقیقاتی بین دانشگاهی به تازگی ایجاد شده و ۴۰ میلیون تومان به عنوان بودجه در نظر گرفته شده و هر دانشگاهی که یک دانشجو بپذیرد، ۴۰ میلیون تومان به آن دانشگاه ارائه می‌شود. همچنین هیچ محدودیتی در زمینه فرصت مطالعاتی خارج نداریم، ۳۰۰ میلیون تومان برای یک دانشجو هزینه می‌کنیم. برخورداری از این مبلغ مستلزم رعایت سه شرط "دانشگاه برتر"، "استاد برتر" و "اولویت کشور" است.
