به گزارش خبرنگار اقتصادی ایران اکونومیست، علیرضا صالح در نشست خبری که صبح امروز در صندوق توسعه ملی برگزار شد، گفت: از زمان تصویب قانون برنامه پنجم توسعه حساب ذخیره ارزی کمرنگ و شکلگیری صندوق توسعه ملی مطرح شد. سال 89 علیرغم عدم تأسیس رسمی صندوق توسعه ملی، حدود 20 درصد منابع صدور نفت در یک حساب مجزا نگهداری میشد.
وی افزود: اواخر بهار 1390 اولین جلسه هیئت امنای صندوق توسعه در ساختمانی زیر نظر بانک سپه در مرکز تهران تشکیل شد و اعضای هیئت عامل صندوق توسعه مشخص شدند.
صالح گفت: قرار بود سالیانه 2 واحد درصد به سهم 20درصدی صندوق توسعه از صادرات نفت، میعانات و خالص صادرات گاز اضافه شود. در ابتدا قرار بود 50 درصد مانده ذخیره ارزی به منابع صندوق توسعه منتقل شود. طی 12 سال حدود 145 میلیارد دلار وارد حساب مذکور شده بود اما در زمان انتقال تنها 20 میلیون دلار به صندوق توسعه واریز شد.
معاون منابع و مصارف و عضو هیئت عامل صندوق توسعه ملی گفت: تا پایان آذر ماه امسال 147 میلیارد دلار مجموع منابع ورودی همراه سود متعلقه به صندوق توسعه ملی بوده است. تا کنون 121 الی 122 میلیارد دلار تسهیلات به دولت و بخش خصوصی داده شده است.
در ادامه علیرضا میرمحمدصادقی عضو هیئت عامل و معاون بانکی و اعتباری صندوق توسعه ملی گفت: از ابتدای کار صندوق روش پرداخت تسهیلات یا بهصورت ارزی یا ریالی برحسب عاملیت یا سپردهگذاری بوده است. 316 طرح بهصورت عاملیت ارزی حدود 31 میلیارد دلار تسهیلات گرفتهاند، بر این اساس برای طرحهای مذکور حدود 24 میلیارد دلار به طرحهای مذکور پرداخت شده است. برای 46 طرح حدود 7 میلیارد دلار سپردهگذاری ارزی صورت گرفته است. حدود 10 میلیارد دلار برای 248 طرح عاملیت اقساط سررسید شده است. در سال 1402 اوج زمانی سررسید اقساط است. از سوی دیگر 5 میلیارد دلار مذاکرات با صنعت نفت انجام شده است، بدین ترتیب مانده اعتبارات 1.5 میلیارد دلار است اما اگر طرحهای نفتی به آن اضافه شود مانده اعتبارات 6 میلیارد دلار خواهد بود. 201 طرح بیش از 500 مرتبه تمدید شده است، یعنی تسهیلات برخی طرحها بهدلیل تکمیل نشدن تا 2مرتبه تمدید شده است، زمان اجرای طرحها از 3 به 6 سال تبدیل شده است.
میرمحمدصادقی گفت: بیشتر طرحهای ریالی سپردهگذاری در بانکهاست. 70 همت در طول سالهای اخیر پرداخته شده است. تا کنون بیش از 100 هزار طرح بهصورت ریالی پشتیبانی شده است. 1.5 میلیارد دلار بهصورت ریالی تسهیلات به بخشهایی مثل کشاورزی و... در حوزه اشتغالزایی 157 هزار طرح خرد تعلق گرفته است.
وی افزود: 4600 میلیارد تومان به صندوق تثبیت بازار سهام پرداخت شده است.
میرمحمدصادقی با اشاره به روش پرداخت مانایی گفت: طرحهایی که ریالی باشند از منابع ریالی و ارزی از روش ارزی استفاده میکنند. برخی طرحها درآمد ارزی دارند اما تسهیلات ریالی میخواهند، بر این اساس به شرکتهای مذکور ارز تخصیص داده میشود اما پرداخت معادل ریالی است، محاسبات سود ارزی و بازپرداخت معادل ارزی ولی بهصورت ریالی است و تمام بانکها در قالب عاملیت ارزی در این خصوص اقدام کنند. امسال با 11 بانک حدود 4.5 میلیارد دلار قرارداد بسته شده است.
در ادامه حسین عیوضلو معاون سرمایهگذاری خارجی صندوق توسعه ملی با اشاره به لزوم پویایی در حوزه تخصیص اعتبارات گفت: متأسفانه در طول سالیان اخیر بازده صندوق توسعه ملی حدود 1 درصد بوده است، بر این اساس باید ادبیات سرمایهگذاری خارجی حمایت شود تا استقلال حسابهای صندوق توسعه تحکیم بخشیده شود.
عیوضلو اضافه کرد: تأمین مالی تجاری از طریق اعتبار خریدار و فروشنده در دستور کار قرار گرفته است، همچنین ایجاد صندوق سرمایهگذاری میان 7 کشور عضو اکو پایهگذاری شده است.
* خرید 2000 میلیاردی صندوق توسعه ملی در بورس/ برنامه ریزی برای سرمایه گذاری 80 میلیارد دلاری طی 10 سال در حوزه نفت و گاز
میرمحمد صادقی عضو هیئت عامل صندوق توسعه ملی، گفت: اخیرا حدود 3 میلیارد دلار از مطالبات صندوق از بخش خصوصی وصول شده است. همچنین درباره سایر معوقات مذاکرات صورت گرفته است و با پرداخت 50 درصد معوقات تقسیط بلند مدت لحاظ شده است. بر این اساس بازپرداخت با همان نرخ ارزی است که تسهیلات وصول شده است. هیچ طرحی نیست که ارزی باشد و بازپرداخت ریالی باشد. جداول بازپرداخت ارزی تسهیلات پرداخت شده به دولت نیز از سوی سازمان برنامه آماده شده است.
در همین خصوص صالح ادامه داد، قرار نیست طرحی که صادرات محور نبود، تسهیلات ارزی گرفته باشد، قطعا باید تسهیلات خود را به صورت ارزی بازپرداخت کند. در این بین یک استثنا لحاظ شده است، چنانچه در روز سررسید، تسهیلات گیرنده اگر ارز نداشت معادل نرخ ارز همان روز باید ریال به نرخ رسمی بانک مرکزی پرداخت کند.
صالح گفت: بخش مهمی از تسهیلاتی که دولت در دوره 10 ساله اخیر دریافت کرده به ثروت تبدیل شده است.10 میلیارد دلار برای مدیریت آبهای مرزی یا 20 میلیارد دلار برای توسعه پارس جنوبی، توسعه پروژه دشت آزادگان و... نمونه ای از تسهیلات پرداخت شده به دولت برای توسعه و خلق ثروت برای کشور است.
صالح در پاسخ به سؤال درخصوص کیفیت ارزهای دراختیار صندوق توسعه ملی گفت: 11 حساب ارزی مختلف شامل ارزهایی از روپیه هند، درهم امارات، دلار، یورو و اخیرا دینار عراق در اختیار صندوق توسعه ملی است. در آینده روبل روسیه نیز به سبد ارزی صندوق توسعه ملی اضافه خواهد شد. این شبهه وجود داشت که بانک مرکزی در سنوات قبل ارزهای بی کیفیت در اختیار صندوق توسعه میگذارد اما ما روی این موضوع حساس هستیم و هر روز خزانه ارزی صندوق چک میشود، البته بانک مرکزی با ما صادق بوده و اگر نفت به کره جنوبی فروخته شده ما سهم صندوق را به صورت وون کره دریافت میکنیم.
وی گفت: اگر کسی به بانک طرف قرار داد مراجعه کرد و اعلام کردند منابع صندوق توسعه قابل تخصیص نیست بلافاصله حد اعتباری بانک مذکور افزایش خواهد یافت.
صالح گفت: امسال 7.3 میلیارد دلار سهم 40 صندوق توسعه از صادرات نفت و گاز بوده و منابع مذکور به خزانه ما وارد شده است. برای 31 پروژه 350 میلیون دلار تسهیلات ارزی پرداخت شده است. امسال یک طرح مانایی به ارزش 7 میلیون دلار پرداخت شده است. در مجموع نیز از ابتدای سال 650 میلیون دلار تسهیلات مختلف پرداخته شده است.
محمد جواد دانش معاون سرمایه گذاری داخلی صندوق توسعه ملی و عضو هیئت عامل این صندوق در پاسخ به گفت: صندوق توسعه ملی امسال وارد بازار کامودیتیها از طریق بورس شده است. صندوق توسعه ملی امسال 2 هزار میلیارد تومان سهام حدود 10 شرکت بورسی را در بازار سرمایه خریداری کرده است.
معاون صندوق توسعه ملی گفت: 90 درصد سرمایه گذاری صندوق توسعه ملی در حوزهی انرژی و معادن است. در صندوق توسعه ملی به این نکته مهم توجه داریم که هرچه قدر در بالادست نفت و گاز سرمایه کنیم، 40دررصد ماحصل مشمول درآمدهای اختصاصی صندوق توسعه ملی است.
وی افزود سرمایه گذاری برای توسعه یک میدان نفتی و یا گازی از جنس بلند مدت است و مذاکرات مفصلی در این خصوص انجام شده است. دانش در پایان در پاسخ به گفت: علاقه مندیم تا سطح 80 میلیارد دلار در طی10 سال سرمایه گذاری در بخش بالادست انرژی انجام شود.
+