به گزارش ایران اکونومیست، پس از واکنش مثبت بازار به حضور محمدرضا فرزین در جایگاه ریاست بانک مرکزی و فروکش کردن التهاب بازار ارز، کمتر کسی انتظار داشت در یک برنامه تلویزیونی، سیاستهای اعلامی رئیس کل جدید بانک مرکزی بدون حضور وی و به صورت یکطرفه زیر سوال برده شود.
یکسان انگاری سیاست جدید ارزی با سیاست ارز ۴۲۰۰
عصر شنبه ۱۰ دی پس از پخش خبر ساعت ۱۴ تلویزیون، برنامهای با عنوان میز اقتصاد در شبکه خبر پخش شد که در آن به تحولات بازار ارز در کشور پرداخته شد. در این برنامه ولی الله سیف رئیس کل بانک مرکزی دولت روحانی به عنوان کارشناس حضور داشت. در این برنامه که به بهانه مرور تجارب مدیریت ارز در دولتهای گذشته روی آنتن رفت، سیاست اعلامی رئیس کل جدید بانک مرکزی با سیاست شکست خورده ارز ۴۲۰۰ تومانی یکسان انگاری شد. این در حالی است که رئیس کل جدید بانک مرکزی در اظهاراتش در تلویزیون، بر تفاوت سیاست جدید ارزی و سیاست ارز ۴۲۰۰ تومانی تاکید و برخی از مهمترین تفاوتهای آن را توضیح داد.
تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی به همه مصارف در مقابل تخصیص ارز ۲۸۵۰۰ تومانی به مصارف محدود، نامشخص بودن تاریخ پایان سیاست ارز ۴۲۰۰ تومانی در مقابل موقتی بودن سیاست ارز 28500 تومانی، نامشخص بودن منبع تامین ارز ۴۲۰۰ تومانی در مقابل محدود بودن منبع تامین ارز ۴۲۰۰ تومانی به ارزهای صادراتی در سامانه نیما، انتخاب نرخ ۴۲۰۰ تومانی بر اساس غیرکارشناسی در مقابل انتخاب نرخ ۲۸۵۰۰ تومانی بر اساس میانگین نرخ نیما در هفتههای اخیر، تنها برخی از مهمترین تمایزهای سیاست ارز ۴۲۰۰ تومانی و سیاست جدید رئیس کل بانک مرکزی است. با همه این اوصاف، صدا و سیما در اقدامی غیرحرفهای این دو سیاست را یکسان معرفی کرد.
دعوت از سیف به عنوان الگوی مدیریت موفق ارزی برای زیر سوال بردن سیاست ارزی دولت
نکته عجیب دیگر برنامه مذکور، دعوت از سیف آن هم به عناون الگوی موفق مدیریت پولی و ارزی کشور است. مجری تلویزیون چندین بار در طول برنامه به تمجید از مدیریت پولی و ارزی سیف در حد فاصل سالهای ۹۲ تا ۹۷ میپردازد و از تورم تک رقمی و تثبیت نرخ ارز در آن دوره به عنوان شاهدی بر مدیریت صحیح سیف در جایگاه سیاستگذار پولی و ارزی یاد میکند. این در حالی است که در همان دوران که نرخ تورم تک رقمی بود، پایه پولی و نقدینگی به طور میانگین با نرخ سالانه حدود ۲۰ و ۲۵ درصد در حال رشد بودند. در چنین شرایطی بانک مرکزی به دستور دولت، با ارزپاشی سنگین در بازار ارز و لنگر قرار دادن نرخ ارز، مانع افزایش نرخ ارز و در نتیجه سرکوب نرخ ارز و سرکوب تورم شدند. در نهایت نتیجه این سرکوب قیمتی، خود را در رها شدن فنر نرخ ارز و تورم در سال ۹۷ و پس از آن نشان داد. موضوعی که اتفاقا سیف هم در همین برنامه بدان اشاره کرد اما حاضر نشد موضوع «ارزپاشی برای سرکوب مصنوعی نرخ ارز تا پیش از انتخابات ریاست جمهوری سال ۹۶ با هدف دو دورهای کردن ریاست جمهوری روحانی» را بپذیرد.
مشخص نیست صدا و سیما با چه توجیهی اقدام به پخش چنین برنامهای کرده است. این که آیا یکسان انگاری سیاست ارز ۴۲۰۰ تومانی با سیاست جدید بانک مرکزی عمدی بوده یا ناشی از کمبود دانش اقتصادی دست اندرکاران برنامه مذکور، مشخص نیست. اما آنچه مشخص است، نتیجه مخرب این گونه برنامهها بر بازار ارز و سخت تر کردن کار بانک مرکزی است. بیاعتبار کردن سیاست بانک مرکزی با یکسان انگاری دو سیاست متفاوت و در نتیجه مقدمه چینی برای معکوس کردن روند نزولی قیمت در بازار ارز، اقدامی است که مایه تعجب شده است.