به گزارش ایران اکونومیست، با توجه به اینکه بازار سرمایه به دو بخش مولد و غیرمولد، تقسیم می‌شود، اکثر دولت‌های کشورهای توسعه‌یافته، سیاست‌هایی اتخاذ می‌کنند تا سرمایه‌ها به سمت بخش تولیدی هدایت شود.
البته لازمه این امر کاهش سود سرمایه‌گذاری در بازارهای موازی بخش تولید است. اگر سود حاصل از سرمایه‌گذاری در بازارهای موازی تولید بیشتر از سود ناشی از سرمایه‌گذاری در بخش تولید باشد، بدیهی است که سرمایه‌های سرگردان به این سمت حرکت خواهند کرد.
تصویب سراسیمه طرح مالیات بر عایدی سرمایه نتیجه‌بخش نخواهد بود
بنا بر نظر کارشناسان اقتصادی یکی از راهکارهای کاهش سود بازارهای موازی مثل دلار، طلا و خودرو در ایران، اخذ مالیات، به‌خصوص مالیات بر سود سرمایه است. البته برخی از کارشناسان نگران هستند که دولت با اجرای ناقص و شتاب‌زده این قانون، مانع بهره‌مندی کشور از مزایای این مالیات شود.
از همین رو، علیرضا بیگی، نماینده مردم تبریز در مجلس شورای اسلامی، در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی ایران اکونومیست با بیان اینکه تصویب سراسیمه طرح مالیات بر عایدی سرمایه نتیجه‌بخش نخواهد بود، گفت: به دلیل عدم وجود زیرساخت مناسب در کشور فعلاً نمی‌توانیم به‌صورت کامل مالیات بر عایدی سرمایه را در کشور اجرایی کنیم.
وی با اشاره به‌احتمال افزایش معاملات زیرزمینی و غیرشفاف در صورت اجرای ناقص طرح مالیات بر عایدی سرمایه گفت: دریافت اصولی مالیات بر عوائد سرمایه‌ای یا همان CGT می‌تواند موجب رشد اقتصاد کشور و افزایش عدالت مالیاتی شود؛ اما طرح فعلی مجلس فاقد این مزایا است.
نباید تجربه شکست مالیات بر خانه‌های خالی تکرار شود
بیگی با اشاره به تجربه ناموفق دولت در اجرای طرح مالیات بر خانه‌های خالی گفت: متأسفانه به دلیل عدم اجرای مناسب و کمبود اطلاعات و زیرساخت لازم، این طرح شکست خود و بیشتر گروه‌های ضعیف و کم‌برخوردار گرفتار با مشکلات اجرایی طرح مالیات بر خانه‌های خالی درگیر شدند.
این نماینده مجلس با بیان اینکه دولت می‌بایست مسئله تورم را در طرح مالیات بر عایدی سرمایه لحاظ کند، گفت: بسیاری از مردم در سال‌های گذشته خانه یا خودرویی را خریداری کردند که به علت سیاست‌های اشتباه دولت به‌مرورزمان دچار تورم شده است؛ به دلیل عدم وجود زیرساخت لازم این طرح نمی‌تواند اثر تورم را خنثی کند و ممکن است مالیات به‌صورت ناعادلانه از مردم دریافت شود.
وی با تأکید بر اینکه اجرای هر طرح مالیاتی جدید باید عدالت را در پرداخت مالیات افزایش دهد، گفت: به نظر می‌رسد که طرح فعلی دولت منجر به این می‌شود که مسئله مالیات بر عایدی سرمایه به‌صورت ناموفق در کشور اجرا شود.
گره‌زدن نابسامانی بازار ارز با تصویب طرح مالیات بر عایدی سرمایه اشتباه است
بیگی افزود: گره‌زدن مسئله دلار، طلا و گرانی خودرو به تصویب طرح عایدی سرمایه کاملاً اشتباه است؛ چرا که مسئله بازار ارز و تورم موجود در بازار کالاها یک مسئله کلان بوده و نمی‌توان به‌صورت کوتاه‌مدت و اجرای ناقص یک طرح مالیاتی آن‌ها را حل‌وفصل کرد.
نماینده مردم تبریز در ادامه گفت: دولت ادعا می‌کند که اثر تورم را در اجرای طرح مالیات بر عایدی سرمایه در نظر خواهد گرفت؛ اما بررسی آن توسط برخی از کارشناسان این ادعا را رد می‌کند؛ به‌عبارت‌دیگر نباید اجرای یک قانون مالیاتی جدید موجب نگرانی اکثر مردم شود.
ضعف زیرساخت دردسرساز می‌شود
وی با بیان اینکه محاسبه درآمد، دارایی، املاک و دیگر سرمایه‌های مردم به‌سختی صورت می‌پذیرد گفت: دولت به دلیل عدم ثبت اطلاعات، نتوانست طرح مالیات بر خانه‌های خالی را اجرایی کند؛ حالا چطور می‌شود که طرح مالیاتی کلان‌تری به‌صورت کامل و اصولی اجرا شود؟
این نماینده مجلس با انتقاد از عدم وجود منابع اطلاعاتی کافی برای بررسی اطلاعات سرمایه‌های مردم گفت: دولت باید پیش از ارائه طرح به مجلس ابتدا ضروریات اجرای یک طرح مالیاتی را فراهم کند؛ در غیر این صورت اصل مسئله مالیات بر عایدی سرمایه به‌عنوان یک قانون مترقی آسیب خواهد دید.
طرح مالیات بر عایدی سرمایه نیاز به اصلاح دارد
پیش از این، نایب‌رئیس کمیسیون برنامه‌وبودجه مجلس در واکنش به انتشار نامه وزیر اقتصاد به مجلس برای تصویب طرح مالیات بر عایدی سرمایه گفت: بانک مرکزی پای مسئولیت خود بایستد و از ارزش پول ملی صیانت کند.
بنا بر نظر محسن زنگنه، قانون مالیات بر عایدی سرمایه امری است که در همه دنیا پذیرفته شده است؛ اما طرح فعلی دچار ایرادات اساسی است. زنگنه معتقد است که در تصویب شتاب‌زده این طرح ممکن است، ملاحظات اجتماعی آن را در نظر گرفته نشود و این موضوع باعث فرار سرمایه از کشور و عدم سرمایه‌گذاری در کشور شود.
آیا تصویب طرح مالیات بر عایدی سرمایه می‌تواند بازار ارز را آرام کند؟
به گزارش مهر، وضعیت نابسامان بازار ارز موجب شده تا برخی از مسئولان دولتی بر تصویب هرچه سریع‌تر طرح مالیات بر عایدی سرمایه اصرار ورزند؛ اما با اینحال برخی از نمایندگان مجلس معتقدند که به دلیل عدم تکمیل سامانه مودیان و اجرای ناقص قانون پایانه‌های فروشگاهی نمی‌توان طرح مالیات بر عایدی سرمایه را به‌صورت دقیق اجرایی کرد.
از طرفی نقش ضعف زیرساخت در شکست طرح‌های مالیاتی مسلم بوده و شکست طرح مالیات بر خانه‌های خالی موجب ناامیدی بسیاری از اقشار مردم و از بین رفتن سرمایه اجتماعی برای گسترش عدالت در پرداخت مالیات بوده است.
ازآنجاکه اخذ مالیات بر عایدی سرمایه می‌تواند تأثیرات قابل‌ملاحظه‌ای بر اقتصاد و حتی تصمیم‌گیری فعالان اقتصادی داشته باشد؛ نباید با اجرای ناقص و شتاب‌زده آن موجب کاهش اثرگذاری طرح‌های مترقی مالیاتی شد.
قطعاً یکی از فواید اجرایی‌شدن طرح مالیات بر عایدی سرمایه، کاهش نوسانات قیمتی در بازارهای دلار، طلا و غیره است؛ اما دولت نباید با اجرای ناقص این طرح به دنبال کاهش تورم و جلوگیری از سفته‌بازی و فعالیت‌های غیرتولیدی در جامعه باشد.
