به گزارش ایران اکونومیست، حجت الاسلام و المسلمین رضا غلامی در مراسم افتتاح مرکز رصد فرهنگی و اجتماعی آموزش عالی ایران با اشاره به ویژگی‌های یک پژوهشگر، افزود: اولین نکته این است که تقریباً پژوهشگر برجسته و تحول آفرینی در دنیا نمی‌توان سراغ گرفت که برای رسیدن به اهداف بزرگش، متحمل زحمات طاقت فرسا نشده باشد.
وی با تاکید بر اینکه با راحت طلبی و تن آسایی، رسیدن به قله‌های مرتفع علمی میسر نخواهد شد، اظهار کرد: علاوه بر آن پژوهشگران برای رسیدن به اهداف خود سختکوشی می کنند و در این مسیر صبور و بردبار هستند؛ چرا که مسیر علم و نوآوری، مسیر همواری نیست و پیچ و خم‌ها و گردنه‌های فراوانی دارد و شرط عبور از این مسیر، صبر و بردباری است.
غلامی واقع بینی را شرط پژوهشگری دانست و یادآور شد: گاهی بعضی پژوهشگران برجسته‌ای که خودشان در خصوص واقع‌بینی کتاب نوشته‌اند، در مواجهه با حوادث اجتماعی، واقع بینی را کنار می‌گذارند و همانند یک فرد کم سواد مسائل را داوری می‌کنند.
رئیس مؤسسه مطالعات فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم صداقت را از دیگر ویژگی‌های پژوهشگران ذکر کرد و افزود: پژوهشگر به هیچ عنوان صداقت را برای رسیدن به اهدافش قربانی نمی‌کند. آنچه که موجب جلب اعتماد مخاطب و عامه مردم به علماء و دانشمندان می شود، صداقت آنها است. نبود صداقت، مساوی سقوط دانشمند است و ما این حقیقت را به وفور در تاریخ عصر خودمان تجربه کرده ایم.
وی مهمترین ویژگی یک پژوهشگر واقعی را آزاداندیشی عنوان کرد و گفت: یک پژوهشگر اسیر خرافات و موهومات، تحت سیطره تابوها و اسطوره‌ها و اسیر عادات و رسوم نامعقول نیست، پژوهشگر تحت سلطه ارباب قدرت نیست و به چیزی جز حقیقت و مسیر عقلانی برای تقرب به حقیقت، متعهد نیست.
به اعتقاد غلامی، پژوهشگر همواره اهل آموختن و علم آموزی است و هیچگاه خود را در آخر خط نمی‌بیند و هیچگاه از آموختن خسته نمی شود و تا پایان عمر شوق آموختن دارد و ادامه داد: پژوهشگران واقعی، اهل تقلید نیستند ولی اهل نقد هستند. پژوهشگران با نظریه‌ها، متعلق به هر کس که باشد، مواجهه انتقادی البته از نوع عالمانه و روشمند دارند و همچنین پژوهشگران، قدر "دیگری" را در جامعه علمی می‌دانند و ابایی از همزیستی علمی با آنها ندارند.
به گفته رئیس مؤسسه مطالعات فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، "دیگری" برای پژوهشگران خصم نیست، بلکه برای یک پژوهشگر، مواجهه معقول با دیگری، مایه رشد و تعالی است.
وی با بیان اینکه دغدغه نوآوری از دیگر ویژگی‌های پژوهشگران است، اظهار کرد: پژوهشگر اهل درجا زدن و زیستن در مرداب، حرکت مستمر در یک چرخه محدود و تکراری، اهل گیر کردن در بن بست‌ها نیست، بلکه دائما در مسیر نوآوری و جابجایی مرزهای علمی در حرکت است.
غلامی با بیان اینکه پژوهشگر برتر، مجسمه اخلاق و ادب است، گفت: هیچ عاملی و هیچ تکانه‌ای، پژوهشگر را از اخلاق و ادب دور نمی کند. چه در مواجهه با منتقد و مخالف و چه در مواجهه با دانشجو؛ چه در مواجهه با همکاران علمی و چه در مواجهه با عامه مردم. امیدوارم که همه ما بتوانیم خودمان را متصف به این صفات خوب بکنیم و به مایه افتخار جامعه علمی و کشور تبدیل شویم.
غلامی با اشاره به افتتاح مرکز رصد فرهنگی و اجتماعی آموزش عالی بیان کرد: ایجاد این مرکز، یک کار بزرگ و ملی محسوب می‌شود که می تواند فرصت رشد و ترقی مطالعات فرهنگی و اجتماعی در ساحت آموزش عالی و دانشگاه‌ها و همچنین ارتقاء کیفی این مطالعات را در کشور فراهم کند.
مرکز رصد آموزش فرهنگی و اجتماعی، مرجعی برای اطلاعات پژوهشی
در این مراسم همچنین رضا ماحوزی، معاون پژوهشی مؤسسه مطالعات فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، اظهار کرد: مرکز آمار آموزش عالی ایران با قدمتی ۵۰ ساله به همت همکاران در مؤسسه پژوهش و برنامه‌ریزی سالانه اطلاعات ارزشمند و ذی قیمت متقاضیان ورود به دانشگاه، دانشجویان، استادان و فارغ التحصیلان آموزش عالی را گردآوری می‌کند و در قالب سالنامه‌های آماری آموزش عالی منتشر می‌کند و این مرکز بر اساس شاخص‌هایی چون تعداد استاد، دانشگاه، شیوه آموزش، رشته، جنسیت، مرتبه، نوع وابستگی، قومیت و نمره شکل گرفته است.
وی با اشاره به افتتاح مرکز رصد فرهنگی و اجتماعی آموزش عالی ایران، گفت: این سامانه و سایت رصد فرهنگی و اجتماعی که طراحی و ساخت آن از سه سال قبل آغاز شد، تلاش دارد تا شاخص‌ها و پیش نیازهای نامبرده را بر پایه پژوهش‌ها و پیمایش‌های انجام شده فراهم آورد و خروجی آن پایه‌ای برای پژوهش‌های بیشتر و سیاست‌گذاری‌های لازم در عرصه آموزش عالی خواهد بود.
ماحوزی با بیان اینکه پژوهش‌های پیمایشی از جمله پژوهش‌های هزینه‌بر و زمان‌بر هستند، گفت: سازمان‌های رسمی پیمایش‌های بزرگی را انجام می‌دهند، اما دیتا و اطلاعات پژوهش‌ها به اندازه کافی مورد استفاده قرار نمی گیرد، زیرا پراکنده‌اند و دسترسی به اطلاعات را دشوار می کند. این در حالی است که این خلأ را مرکز رصد فرهنگی و اجتماعی آموزش عالی پوشش می دهد. این مرکز درصدد است اطلاعات مربوط به آموزش عالی را گردآوری و مطالب تولید شده را تحلیل کند.
عضو هیات علمی مؤسسه مطالعات فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، تصریح کرد: سایت رصد فرهنگی و اجتماعی آموزش عالی ایران قرار است بیش از آنکه مرجع اطلاع‌رسانی باشد، به مرجعی برای اطلاعات پژوهشی تبدیل شود.
به گزارش ایران اکونومیست، در این مراسم از ۶ عنوان کتاب جدید از انتشارات مؤسسه با عناوین رونمایی شد که شامل این موارد می‌شود:
رابطه علم و جامعه
تحول فرهنگی در دانشگاه
زندگی عریان در زندگی دیجیتال
احیاگر حکمت؛ نگاهی به زمانه، زندگی و آثار فارابی
تحلیل سیاست برای رهبران آموزشی
کتاب ۴ جلدی اندیشه و سیاست در ایران باستان.
رونمایی از فصلنامه "ارغوان نامه" و مجله علمی و پژوهشی "مطالعات دانشگاه" و تقدیر از مجله علمی و پژوهشی "مطالعات میان رشته‌ای در علوم انسانی" که موفق به اخذ درجه (الف) شده بود، از دیگر برنامه‌های جنبی این مراسم بوده است.
همچنین در این مراسم از دکتر رضا ماحوزی، دکتر سعیده سعیدی، دکتر عباس کاظمی و محمد حسینی مقدم از پژوهشگران برتر مؤسسه مطالعات فرهنگی و اجتماعی در سال ۱۴۰۰ نیز تقدیر به عمل آمد.
