به گزارش ایران اکونومیست، پالایشگاه نفت فوق سنگین قشم سال گذشته به دست رئیس جمهور افتتاح شد و نخستین پالایشگاه نفت فوق سنگین کشور است. از مهم‌ترین تولیدات پالایشگاه نفت فوق سنگین پاسارگاد قشم قیر در گریدهای مختلف و محصولات هیدروکربنی است.
بر اساس نتایج تحقیقات واحد آزمایشگاهی پالایشگاه نفت فوق سنگین پاسارگاد قشم این پالایشگاه موفق به تولید گرید تازه‌ای از قیر با عنوان AH۷۰ شده است که الزامات استاندارد قیر مورد نیاز کشورهای مانند چین را دارا است و از پرمصرف‌ترین گریدهای مصرفی قیر در آن کشور است.
در حال حاضر در ایران هیچ‌کدام از شرکت‌های تولیدکننده قیر امکان تولید قیر AH۷۰ را دارا نمی‌باشند و تولید این محصول در گسترش بازارهای جدید و ارزآوری برای کشور بسیار حایز اهمیت است.
افسانه ملک شاهی، متخصص آزمایشگاه پالایشگاه نفت فوق سنگین قشم با اشاره به اینکه استاندارد ASTM D۹۴۶ (PEN Grade) گرید بندی جهانی و بین‌المللی بر اساس درجه نفوذ است، گفت: بیشتر کشورها بر این اساس قیر تولیدی خود را به بازار ارائه می‌دهند و استاندارد اصلی ایران هم بر اساس این نوع گرید بندی است که در سال ۹۸ با تغییرات اساسی استانداردهای ویسکوزیته گرید و عملکردی و ... هم به استاندارد ایران اضافه شد. در سال ۱۴۰۰ با تلاش مستمر تمام واحدهای شرکت پروانه استاندارد قیر۴۰/۵۰, ۷۰/۶۰, ۱۰/۸۵ از سازمان ملی استاندارد را گرفتیم.
وی افزود: یکی از متقاضیان قیر ایران کشور هند است که از سال ۱۳۹۰ قیر ویسکوزیته گرید IS ۷۳ , VG Grade، یا بر اساس استاندارد جهانی همان AC هم وارد معاملات بازار قیر ایران شد که مطابق نتایج حاصل شده قیر ۷۰/۶۰ پالایشگاه در اسپک VG۳۰ و VG۴۰ قرار دارد؛ بنابراین درخواست صدور پروانه جهت دریافت دو گرید VG۴۰ و VG۳۰ یا همان AC۳۰ , AC شرکت پارس بهین به سازمان ملی استاندارد در حال انجام است.
ملک شاهی با تاکید بر اینکه استاندارد AASHTO M ۳۲۰ ( PG Grade ) مربوط به قیرهای عملکردی حدوداً در ۵ سال اخیر از طرف وزارت راه و شهرسازی اجباری شده و بیشترین خرید به صورت داخلی و از طرف همین وزارتخانه انجام شده است، افزود: در یک برهه زمانی تنها کشور قطر جهت آماده‌سازی برای جام جهانی فوتبال قطر ۲۰۲۲ چند پارت از ایران خریداری کرده است.
لازم به ذکر است با توجه به نوع خوراک پالایشگاه قشم امکان تولید اکثر قیرهای PG است، ولی با توجه به الزامات سازمان ملی استاندارد و مرکز تحقیقات وزارت راه، تامین تجهیزات آزمایشگاهی تست قیر عملکردی از نیازهای اصلی است. همچنین استاندارد AS ۲۰۰۸ (Australia Standard ) مربوط به قیرهای استاندارد منطقه‌ای استرالیا است که با توجه به نتایج اولیه، تولید این قیرها هم در پالایشگاه امکان‌پذیر است که احتیاج به تحقیقات بیشتری است.
وی اعلام کرد: (China Standard) GB /T۱۱۱۴۷ استاندارد قیر کشور چین مربوط به استاندارد منطقه‌ای چین می‌باشد. با توجه به تحقیقات زیاد به روی انواع خوراک وکیوم باتوم (VB) تمام پالایشگاه‌های کشور امکان تولید آن به صورت خالص و صنعتی در ایران تا کنون امکان‌پذیر نبوده است. China Standard) GB /T۱۱۱۴۷ ) استاندارد قیر کشور چین مربوط به استاندارد منطقه‌ای چین می‌باشد که تست داکتیلیتی در دماهای ۱۰ و ۱۵ درجه سلسیوس که پایین‌تر از دمای استاندارد ۲۵ درجه است را بسیار سختگیرانه الزام کرده است. قیر AH۷۰ با درجه نفوذ ۶۰/۸۰ از مهم‌ترین گریدهای چین است که درخواست بیشتری از کشور چین دارد. هم چنین لازم به ذکر است دو گرید قیر روتین کشور چین AH۵۰(۴۰/۶۰) و AH۹۰(۸۰/۱۰۰) با توجه به نتایج آزمایش‌های اولیه انجام شده، امکان تولید آنها هم در پالایشگاه وجود دارد.
ملک شاهی با بیان اینکه بیش از پنج سال است که درخواست و سفارش تولید این محصول از طرف شرکت‌های چینی، به تولیدکنندگان قیر ایران اعلام می‌شود و تا کنون هیچ شرکتی نتوانسته این نوع قیر را به صورت صنعتی و خالص تامین کند، گفت: با توجه به این فرصت در اولین سال فعالیت شرکت پارس بهین پالایش نفت قشم از زیر مجموعه‌های گروه گسترش انرژی پاسارگاد سعی کردیم که با تحقیقات دقیق و انجام تست‌های تخصصی به روی انواع خوراک‌های ورودی به پالایشگاه و تولیدات مختلف این نیاز بازار جهانی را برآورده کنیم و اولین شرکتی در ایران باشیم که ضمن بهره‌برداری از خوراک نفت سنگین، تولیدات قیر تازه متناسب با نیاز جهانی و در راستای ارزآوری برای کشور و خودکفایی در تولیدات متنوع قیری را پیگیری کند.
وی افزود: این نوع قیر به دلیل اینکه تولید آن شدیداً به نوع خوراک و متغیرهای تولید و دقت زیاد در شرایط تولید دارد و باید در درجه نفوذ خاص به عنوان مثال ۶۵، ۶۴، ۷۵ و ۷۶، تولید شود، و هم چنین با توجه به کیفیت بالای آن بسیار مرغوب و خاص است و باعث صرف جدی در هزینه، انرژی و زمان می‌شود. از بزرگ‌ترین مزایای پالایشگاه پارس بهین نفت قشم برای تولید این محصول نوع فرایند می‌باشد که به روش استحصال مستقیم بوده که در این نوع فرایند کمتر روغن و مالتین‌ها از بین می‌روند و همچنین نوع خوراک دریافتی به پالایشگاه که از نوع نفت فوق سنگین بوده که این خود باعث کیفیت بالای قیر تولیدی شده است. همچنین ساختار مولکولی و نوع پراکندگی و درصد هر کدام از اجزای قیر از جمله مالتین‌ها و روغن‌ها و اسفالتین و ... در این قیر تولیدی بسیار مناسب است.
ملک شاهی با اشاره به اینکه حرکت پالایشگاه به سمت قیرها در گریدهای مختلف ادامه خواهد داشت، ادامه داد: ما در واحد آزمایشگاهی در کنار همکاران خود در واحد تولید و عملیات سعی داریم در کنار عنوان اولین پالایشگاه نفت سنگین کشور، به اولین‌های دیگر نیز دست پیدا کنیم. برای مثال استاندارد AS ۲۰۰ (Australia Standard )مربوط به قیرهای استاندارد منطقه‌ای استرالیا است که با توجه به نتایج اولیه حاصل شده تولید این قیرها هم در پالایشگاه امکان پذیر است که احتیاج به تحقیقات بیشتری است که فعالیت‌های تحقیقاتی در مورد دو نوع قیر عملکردی و استرالیا در دستور کار آزمایشگاه قرار دارد و حرکت به سمت آن آغاز شده است.
