استارلینک ابرپروژه کمپانی فضایی خصوصی مشهور اسپیس‌ایکس برای ارائه اینترنت ماهواره‌ای است که با بیش از ۳ هزار ماهواره در مدار ادعای پوشش جهانی دارد.
نام استارلینک پس از حمله روسیه به اوکراین بیش از هر زمانی سر زبان‌ها افتاد و با فراهم کردن زمینه دسترسی اوکراینی‌ها به اینترنت عملا قابلیت‌های خود را به رخ کشید.
در پی محدودیت‌های اخیر اینترنت در ایران دوباره نام استارلینک سر زبان‌ها افتاد و خبرهای بسیاری درباره امکان و احتمال سرویس‌دهی این ابرپروژه مطرح شد.
شاید به همین دلیل ساخت رقیبی برای استارلینک در برنامه بسیاری قرار گرفته است، رییس سازمان فضایی ایران هم از برنامه‌های این سازمان در زمینه منظومه ماهواره‌ای خبر داده است اما برای این کار چقدر پول لازم است.
جدای مسائل فنی بحث ایجاد منظومه ماهواره‌ای بسیار هزینه‌بر است. چنانچه اسپیس‌ایکس برای ساخت منظومه ماهواره‌ای استارلینک برآورد هزینه‌ای حدود ۱۰ میلیارد دلار یا بیشتر داشته است.
باید در نظر داشت که اسپیس‌ایکس خودش از پیشگامان فناوری‌های فضایی روز است و با موشک‌های پیشرفته‌ای که قابلیت استفاده مجدد دارند، ماهواره‌هایش را در مدار قرار می‌دهد.
البته با پیش‌بینی درآمد ۳۰ میلیارد دلاری استارلینک در صورت رسیدن به حداکثر ظرفیت و کارایی این شرکت نباید چندان نگران هزینه‌هایش باشد.
اروپایی‌ها نیز از چندی پیش به فکر راه‌انداختن اینترنت ماهواره‌ای خودشان هستند. آن‌ها برای این کار می‌توانند از فناوری کمپانی‌های بزرگ و مشهوری چون ایرباس، اس‌ای‌اس و یوتلست استفاده کنند.
البته آن‌ها همچنان برای این کار نیاز به سرمایه‌گذاری بزرگی در حد ۶ میلیارد و ۱۰۰ میلیون دلار هستند. طرح اروپایی‌ها بر خلاف اسپیس‌ایکس هنوز به مرحله ساخت نرسیده و به نظر نمی‌رسد به این زودی‌ها رقیبی برای اسپیس‌ایکس باشند.
آمازون هم در پی ساختن منظومه ماهواره‌ای خود برای ارائه اینترنت ماهواره‌ای است و به نظر می‌رسد که اگر شرکتی بتواند رقیب اسپیس‌ایکس و استارلینک باشد همین آمازون است. آمازون با زیرساخت‌های عظیم اینترنتی که در اختیار دارد در چند سال اخیر سرمایه‌گذاری بزرگی در زمینه فناوری‌های فضایی کرده است و با کمپانی بلواوریجین حرف‌های زیادی برای گفتن دارد.
البته آمازون هم برای ساخت منظومه ماهواره‌ای خود برآورد سرمایه‌گذاری ۱۰ میلیارد دلاری را دارد. این شرکت هنوز تا رسیدن به استارلینک راه زیادی دارد اما ماهواره‌ای مخصوص این کار را توسعه داده و اولین نمونه‌های آن را تا چندی دیگر در مدار قرار خواهد داد.
روسیه از پیشگامان فناوری‌های فضایی جهان است و در این زمینه حرف‌های زیادی برای گفتن دارد. این کشور هم برنامه‌ای برای ساخت چیزی مشابه استارلینک در سر دارد که اسکیف نام گرفته است که گفته می‌شود از سال ۲۰۲۵ با در مدار گرفتن ۲ نمونه اولیه ماهواره‌های مخصوص وارد فاز عملیاتی خواهد شد.
با نگاهی به این نمونه مشخص است که برای ساختن منظومه ماهواره‌ای نیاز به فناوری روز فضایی و سرمایه‌گذاری سنگینی وجود دارد که در صورت برنامه‌ریزی درست چندین سال برای به بار نشستن زمان نیاز دارد.
رییس سازمان فضایی می‌گوید ایران توانایی لازم برای ایجاد منظومه ماهواره‌ای را دارد اما مشکل جای دیگری است. او توضیح داده است: «اینکه بخواهیم منظومه‌ای از ماهواره‌ها را در مدار قرار دهیم، نه اینکه در توان ایران نیست، ولی از آنجایی که اجرای این طرح زمانبر است و در این زمینه، مساله زمان بسیار مهم است و اینکه بخواهیم منظومه‌ای از ماهواره‌ها را در مدار قرار دهیم، حتما به مشارکت بین‌المللی نیاز داریم.»
خبرآنلاین
