به گزارش ایران اکونومیست، اخیراً خبری در فضای مجازی دست به دست شده که در آن ریال ایران به عنوان بیارزشترین پول جهان معرفی شده است. ۱۸۰ پول ملی در دنیا بر اساس ارزش برابری خود با دلار آمریکا سنجیده شدهاند که در آن ریال ایران به دلیل تعداد ارقام بیشتری که در برابر یک دلار آمریکا دارد بهعنوان بیارزشترین پول ملی معرفی شده است.
در واقع باید گفت این نوع رده بندی پولهای ملی خودش بیارزشترین نوع رده بندی محسوب میشود که هیچ جایگاهی در تعیین و تعریف شرایط اقتصادی یک کشور و مقایسه وضعیت اقتصادی کشورها با هم ندارد.
غلط بودن این رده بندی از جهات مختلف قابل بحث است اما ما در اینجا فقط به یک مورد اشاره میکنیم. از دهه ۱۹۴۰ به این سو کشورهای بسیاری به دلیل مواجه شدن با تورم فزاینده و کاهش شدید ارزش واحد پول ملی خود اقدام به حذف صفر از این پولها کردهاند. بررسیها نشان میدهد در مجموع بیش از ۴۰۰ صفر از مقابل واحدهای پولی کشورها طی این مدت حذف شده است.
سهم ایران از این ۴۰۰ صفر هیچ بوده است. در واقع ریال ایران با وجود اینکه قدمتی بسیار بیشتر از بسیاری پولهای ملی دیگر دارد اما تاکنون هیچ صفری از آن حذف نشده است. نتیجه آن، این میشود که پولی مثل دلار زیمبابوه که از سال ۱۹۸۰ راهاندازی شده یعنی ۵۱ سال از ریال ایران جوانتر است و ابرتورمهای سنگین را تجربه کرده، حتی در بین ۱۰ پول بیارزش دنیا قرار نگرفته است.
اما یک شاخص مهم برای مقایسه اوضاع اقتصادی ملتها، میزان درآمد ملی سرانه آنها بر اساس شاخص قدرت خرید است. سازمان ملل در گزارش خود از سلسله گزارشهای توسعه انسانی میزان درآمد سرانه ملی ۱۹۳ کشور جهان در سال ۲۰۲۱ و بر اساس شاخص قدرت خرید را اعلام کرده است.
این گزارش درآمد سرانه ملی ایران را ۱۳۰۰۱ دلار محاسبه کرده است که با وجود اعمال سختترین تحریمها علیه اقتصاد ایران این رقم بیشتر از درآمد سرانه ملی ۱۰۱ کشور جهان است؛ یعنی حداقل، میتوان گفت اوضاع درآمدی ایرانیها و قدرت خرید آنها به طور متوسط همچنان از ۱۰۱ ملت دنیا بیشتر است و قرار داشتن چند صفر اضافی روی اسکناسها نمیتواند ملاک خوبی برای سنجش وضعیت اقتصادی مردم کشورهای مختلف باشد.
درآمد سرانه ملی ایران حتی از برخی کشورهای بزرگ صادرکننده نفت نیز بیشتر است که از آن جمله میتوان به الجزایر اشاره کرد که با درآمد سرانه ملی ۱۰۸۰۰ دلاری در رتبه ۱۰۵ جهان قرار گرفته است یا عراق که با ۹۹۷۷ دلار رتبه ۱۱۰ را به خود اختصاص داده است و یا نیجریه که با درآمد سرانه ملی ۴۷۹۰ دلاری در رتبه ۱۴۲ قرار گرفته است.
از دیگر کشورهایی که درآمد سرانه ملی کمتری نسبت به ایران در سال ۲۰۲۱ داشتهاند عبارتاند از: آفریقای جنوبی با درآمد سرانه ملی ۱۲۹۴۸ دلاری، مصر با ۱۱۷۳۲ دلار، اندونزی با ۱۱۴۶۶ دلار، ازبکستان با ۷۹۱۷ دلار، هند با ۶۵۹۰ دلار، مراکش با ۷۳۰۳ دلار و پاکستان با ۴۶۲۴ دلار.
دینار اردن در رده بندی پولهای دنیا به عنوان چهارمین پول با ارزش دنیا معرفی شده است. هر دینا اردن در برابر ۰.۷۱ دلار معامله میشود اما نمیتوان گفت مردم اردن به لحاظ اوضاع اقتصادی در رتبه چهارم جهان قرار دارند. در واقع درآمد سرانه ملی اردن از ۱۱۰ کشور جهان از جمله ایران کمتر است. این کشور با درآمد سرانه ملی ۹۹۲۴ دلاری در رتبه ۱۱۱ جهان قرار گرفته است.
لیختناشتاین بیشترین درآمد سرانه ملی را در جهان دارد. درآمد سرانه ملی این کشور با جمعیت ۳۸ هزار نفری در سال ۲۰۲۱ بالغ بر ۱۴۶۸۳۰ دلار بوده است. سنگاپور، قطر، لوکزامبورگ، ایرلند، سوئیس، آمریکا، نروژ، بورونئی دارالسلام و هنگکنگ به ترتیب در رتبههای دوم تا دهم قرار گرفتهاند.
مردم بروندی با درآمد سرانه ملی ۷۳۲ دلاری نیز به عنوان کمدرآمدترین مردم جهان شناختهشدهاند.