به گزارش گروه علم و آموزش ایران اکونومیست از وبگاه سایتِکدِیلی (SciTechDaily)، ستارگان نوترونی هستههای باقیمانده از ستارگان اَبَرغول پرجرمی هستند که منفجر شدهاند. وزن آنها از خورشید ما بیشتر است؛ اما در داخل شهر نیویورک جا میگیرند. با این چگالی تصورناپذیر، یک قاشق چایخوری از مواد سطحی این ستارگان، بر روی زمین وزنی معادل حداقل ۴ میلیارد تن خواهد داشت.
اگر این مطلب دور از ذهن به نظر میرسد، فقط تصور کنید که وقتی دو گلوله از این گلولههای توپ متراکم به هم بخورند، چه اتفاقی میافتد. آنها در بافت زمان و مکان موج ایجاد میکنند؛ این پدیده امواج گرانشی نامیده میشود و میتوان آن را با آشکارسازهای روی زمین اندازه گیری کرد.
در اوت ۲۰۱۷، یک رویداد انفجاری در نتیجه برخورد شدید دو ستاره نوترونی به وقوع پیوست. این رویداد «GW۱۷۰۸۱۷» نام دارد و انرژی آزادشده از آن با انرژی آزادشده از انفجار یک اَبَرنواَختر قابل مقایسه بود.
پس از فروپاشی، تشعشعاتی تقریباً با سرعت نور به بیرون ساطع شد و به مواد اطراف جفت ستاره نوترونی محو شده برخورد کرد. تلسکوپ هابل فقط دو روز پس از برخورد در صحنه انفجار حاضر شد. اخترشناسان از هابل استفاده کردند تا حرکت لکهای از مواد را که تشعشعات با آن برخورد کرد، اندازهگیری کنند. هنگامی که تشعشعات از محل انفجار دور شدند، لکه به سمت بیرون حرکت کرد.
دو روز بعد که اخترشناسان با تلسکوپ هابل، محل انفجار را رصد کردند، مشاهده کردند که ستارگان نوترونی در سیاهچالهای فرو ریختند که گرانش شدید آن ماده را به سمت خود جذب میکرد. ماده بهسرعت چرخید و تشعشعاتی تولید کرد که از قطبهایش به سمت بیرون ساطع میشدند. تشعشعات خروشان، زبالههای انفجار را جمعآوری کردند که شامل لکهای از ماده بود که از آن تشعشع ساطع شد.
اخترشناسان با استفاده از تلسکوپ فضایی هابل، اندازهگیری منحصربهفردی انجام دادهاند که نشان میدهد در اثر انفجار حاصل از برخورد شدید دو ستاره نوترونی در فضا، تشعشعاتی با سرعتی بیش از ۹۹.۹۷ درصد سرعت نور در فضا ساطع شد. این اولینباری بود که امواج گرانشی و پرتوهای گاما در تشعشعات متصاعدشده در نتیجه ادغام یک ستاره نوترونی دوتایی، شناسایی شدند.
این رویداد در سال ۲۰۱۷ رخ داد؛ اما چند سال طول کشید تا دانشمندان دریابند که دادههای تلسکوپ هابل و تلسکوپهای دیگر را چگونه تجزیهوتحلیل کنند تا یک تصویر جامع از آنچه روی داده است، بهدست آورند. این اطلاعات به دانشمندان کمک میکند گامهای بزرگتری در جهت شناخت جهان بردارند.