به گزارش ایسنا، جمعی از محققان زمین‌شناسی و کارست دانشگاه پراگ جمهوری چک
حدود شش سال پیش، همراه استادان زمین‌شناسی دانشگاه شیراز در حالی که روی
غارهای نمکی ایران بررسی‌هایی را انجام می‌دادند، متوجه غار نمکی قشم به
طول شش‌هزار و 580 متر شدند. به اعتقاد آن‌ها و همچنین براساس مستندات
موجود، این غار، طولانی‌ترین غار نمکی جهان است، هرچند تا کنون اقدامی برای
ثبت آن در فهرست‌های جهانی صورت نگرفته است.
در واقع هم‌اکنون
طولانی‌ترین غار نمکی جهان به درازای پنج‌هزار و 400 متر در سرزمین فلسطین
است و به نام رژیم اشغالگر اسراییل ثبت جهانی شده است.
با وجود
مستنداتی که از سال 2008 میلادی مبنی بر وجود طولانی‌ترین غار نمکی جهان در
ایران ارائه شد و همچنین با وجود پیگیری‌های کارشناسان، غارنوردان ایرانی و
حتی تأکیدهای کارشناسان وابسته و مرتبط به یونسکو هنوز هم برای ثبت جهانی
این غار از سوی دولت ایران رسما اقدامی نشده است. هرچند سازمان‌های میراث
فرهنگی و گردشگری، منطقه‌ی آزاد قشم و زمین‌شناسی در این‌باره اظهار تمایل و
آمادگی کرده‌اند؛ اما هربار به‌دلیل نبودن بودجه‌ی کافی در آن سازمان‌ها
یا تغییر مداوم رؤسای آن‌ها، کار روی زمین مانده است.
اکنون به
اعتقاد جواد نظامدوست - رییس انجمن غارشناسان ایران - حضور دوباره‌ی محققان
جمهوری چک که در یافتن این غار نقش داشتند، می‌تواند به ایران برای ثبت
جهانی طولانی‌ترین غار نمکی کمک کند.
او گفت: این استادان
دانشگاهی که با هماهنگی دپارتمان علوم زمین و کارست دانشگاه شیراز، کار خود
را روی گنبد نمکی قشم آغاز می کنند، قرار است نخستین نقشه‌ی سه‌بعدی را از
این غار تهیه کنند. در کنار انجام تحقیقات تکمیلی و مستندسازی غار، قرار
است کارگاهی آموزشی درباره‌ی «چگونگی مدیریت در مواقع بحرانی و ریزش غارهای
نمکی» برگزار شود که با توجه به شرایط امنیتی غارهای نمکی، برگزاری این
کارگاه آموزشی برای مسوولان منطقه واقعا ضرورت دارد.
نظام دوست
سپس درباره‌ی تأثیر این اقدام بر ثبت جهانی این غار نمکی، اظهار کرد: باید
پرونده‌ی این اثر رسما توسط دولت و بخش مربوطه که سازمان میراث فرهنگی و
گردشگری است، به یونسکو ارائه شود. برای تکمیل پرونده‌ی غار نمکی قشم باید
تحقیقات، نقشه‌های مرتبط، امکانات و زیرساخت‌های حفاظتی، مستند و جمع‌آوری
شود. در هر حال، این موضوع را معاونت میراث فرهنگی باید پیگیری کند. در این
مرحله، معاون گردشگری با ما همراه شده و نامه‌ای را برای آقای طالبیان -
معاون میراث فرهنگی - فرستاده تا در جریان و پیگیر این موضوع برای ثبت
جهانی غار نمکی قشم به‌عنوان طولانی‌ترین غار نمکی جهان باشد.
او
در ادامه، به تمایل و علاقه‌ی محققان کشور جمهوری چک برای شناسایی و معرفی
این غار به دنیا اشاره و اضافه کرد: وقتی آن‌ها این غار را یافتند، فیلمی
را که تهیه کرده بودند، در کشورشان به نمایش گذاشتند که به‌دلیل خاص بودن
این پدیده، با استقبال زیادی روبه‌رو شد. آن‌ها دنبال معرفی کردن این غار
هستند و ما در کشور خودمان دو - سه سال است که هنوز نتوانسته‌ایم یک سازمان
را مجاب کنیم تا برای ثبت و معرفی جهانی آن اقدام کند.
از سوی
دیگر اقبال زبیری - مدیر ژئوپارک قشم - درباره‌ی این اتفاق که در یکی از
ژئوسایت‌های این ژئوپارک رخ می‌دهد، گفت: قرار است، تفاهم‌نامه‌ای بین
انجمن غارشناسان و ژئوپارک امضا کنیم تا اطلاعات مورد نیاز برای پرونده‌ی
ثبت جهانی این غار را جمع‌آوری کنیم. بیشترین هدف ما این است که با توجه به
تحقیقات و مستندنگاری‌هایی که انجام می‌شود، پرونده‌ی مورد نیاز را تشکیل
دهیم.
او ادامه داد: باید مشکلات این غار را برطرف کنیم،
دستورالعملی داریم که بخش اصلی آن تأمین زیرساخت است. غار نمکی به‌عنوان
یکی از ژئوسایت‌ها همچنان مشکل زیرساخت دارد، مسیر دسترسی به آن اصلا مناسب
نیست و تابلوهای اطلاع‌رسانی هم ندارد.
زبیری درباره‌ی این‌که
ثبت جهانی این غار نمکی در فهرست یونسکو چقدر می‌تواند به بازگشت ژئوپارک
قشم به شبکه‌ی جهانی ژئوپارک‌ها که حدود یک سال پیش از آن خارج شد، کمک
کند؟ گفت: تمام ژئوپارک‌ها تلاش می‌کنند یک میراث جهانی را درون خود داشته
باشند، چراکه ارزش آن را بالا می‌برد، ضمن آن‌که یونسکو همواره از میراث
جهانی حمایت می‌کند و این برای ژئوپارک‌ها اهمیت دارد. در نتیجه، هنگام
تکمیل فرم‌های ارزیابی شبکه‌ی جهانی ژئوپارک‌ها، وقتی به وجود یک اثر میراث
جهانی در ژئوپارک قشم اشاره شود، حتما در ارزیابی آن‌ها اثر خواهد داشت.
