پشت پرده تورهای ۸ تا ۸۰ میلیون تومانی جام جهانی

به گزارش ایران اکونومیست، تنها دو روز تا آغاز بازی‌های جام جهانی ۲۰۲۲ در قطر باقی مانده است، اما بررسی‌ها حاکی از این است که استقبال از تورهای جام جهانی در مقایسه با جام‌های دیگر زیاد نبوده، قیمت بالای این تورها، یکی از عوامل استقبال پایین از جام جهانی ۲۰۲۲ اعلام شده است.

هرچند پیش‌بینی‌ها بر این بود که با کاهش نرخ بلیت پرواز قطر که از سوی سازمان هواپیمایی ایران حدوا ۱۳ میلیون تومان اعلام شده بود، هزینه تور و سفر جام جهانی کاهش یابد، اما نتیجه پرس‌وجوها و بررسی‌ها نشان می‌دهد کاهش نرخ بلیت هواپیما هم تاثیر چندانی بر قیمت تمام‌شده تور جام جهانی در قطر نداشته است. این موضوع را حسام قربانعلی، سخنگوی سازمان هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران (هما) هم تایید کرده و در گفت‌وگویی که از او در ۲۶ آبان‌ماه منتشر شده، آمده است: « ١٠ هزار صندلی برای پروازهای جام جهانی در نظر گرفته شده است که ارزان‌ترین قیمت بلیت یکطرفه از تهران ـ دوحه ١٠ میلیون تومان است، اما تا به امروز سیستم فروش بلیت نشان می‌دهد مردم از بلیت‌های قطر برای جام‌جهانی استقبال نکرده‌اند.»

حرمت‌الله رفیعی ـ رییس هیأت مدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی ایران ـ هم که پیش‌تر از وجود تورهای ۵۰ تا ۵۰۰ میلیونی سخن گفته بود، در عین حال که یادآوری می‌کند تور چهل یا پنجاه میلیونی و حتی ۸۵ میلیون تومانی برای جام جهانی وجود خارجی ندارد و این نرخ‌ها به عنوان هزینه پیش‌پرداخت محسوب شده است، درباره استقبال پایینی که از تورهای جام جهانی شده است، به ایران اکونومیست می‌گوید: قیمت بلیت پرواز قطر را از ابتدا بالا تعیین کرده بودند، برای همین هم استقبال نمی‌شد، این‌که قیمت را پایین آوردند بیشتر تحت تأثیر جبر بود، چون پروازها خالی مانده بود. نرخ ۱۳ میلیون تومان را هم که تعیین کردند در واقع قیمت واقعی پرواز این مسیر است، با توجه به بُعد مسافت و هزینه پرواز بین‌المللی، نرخ سفر هوایی به قطر باید از ابتدا هم در همین حدود تعیین می‌شد، چون قیمت بلیت پرواز تهران ـ پاریس که حدود شش ساعت فاصله است حدودا ۱۳ میلیون تومان است، درحالی‌که تهران تا دوحه حدودا دو ساعت فاصله دارد.

پیش‌بینی او این بود که کاهش نرخ بلیت هواپیما با توجه به هزینه‌ بالای اقامت در قطر، در افت قیمت تورهای جام جهانی تاثیر چشمگیری نداشته باشد، در عین حال که این احتمال را می‌داد در دقیقه نود شاید قیمت‌ها با کاهش روبه‌رو شود، هرچند با نزدیکتر شدن زمان آغاز مسابقات جام جهانی این احتمال هم منتفی شده است.

رفیعی می‌گوید: هزینه تور جام جهانی محدود به بلیت پرواز نیست، گران‌ترین بخش هزینه این سفر به اقامت مربوط می‌شود، برای همین قیمت تورهای جام جهانی قطر بالا است. افت قیمت در تورهای جام جهانی را زمانی می‌توانستیم شاهد باشیم که بلیت‌های فیفا در اختیار آژانس‌ها قرار می‌گرفت.

بیشتر آژانس‌هایی که تور جام جهانی می‌فروشند در واقع عرضه‌کننده پکیج میزبانی (Match Hospitality) هستند. قیمت بلیت مسابقات در این تورها بیشتر از نرخی است که فیفا برای بلیت‌های قرعه‌کشی درنظر گرفته است. بیشتر این تورها با نرخ حدودا ۲۰۰  میلیون تومان عرضه شده‌اند که با وجود نزدیک شدن زمان بازی‌ها، نرخ آن‌ها فعلا تغییر چشمگیری نداشته است. اغلب آن‌ها با قیمت پایین‌تر تبلیغ شده‌اند، که یا به متقاضی گفته می‌شود برخی خدمات، از جمله بلیت بازی‌ها با نرخ پایه ارز محاسبه شده که بعدا مابه‌التفاوت آن دریافت می‌شود و یا هزینه تمام شده تور در چند قسط دریافت می‌شود.

بررسی‌های ایران اکونومیست از فروشندگان و مجریان تورهای جام جهانی نیز بیانگر آن است که قیمت‌های اعلام شده در حدود چهل، پنجاه و هشتاد میلیون تومان برای تورهای جام جهانی  واقعی نبوده و بیشتر جنبه تبلیغاتی دارد. اپراتور آژانسی مسافرتی در تهران که تور جام جهانی را با قیمت ۸۹ میلیون تومان تبلیغ کرده است، می‌گوید: این مبلغ در مرحله نخست به عنوان پیش‌پرداخت دریافت می‌شود و بعد متقاضی می‌تواند باقی مانده هزینه تور را پس از محاسبه نرخ بلیت بازی‌ها در ۱۰ قسط پرداخت کند.   

قیمت تورهای جام جهانی براساس نوع و کیفیت خدمات پرواز، پذیرایی و تعداد روزهای اقامت متفاوت است؛ خدمات اصلی این تورها شامل بلیت هواپیما، ترانسفر فرودگاهی و استادیوم، اقامت، بیمه مسافرتی و بلیت مسابقات و هایاکارت است. بلیت پرواز در این تورها قابل استرداد و کنسلی نیست. بلیت بازی‌ها نیز اغلب به شکلی ویژه و با عنوان «پکیج میزبانی» تهیه شده است.

یکی از تورهای جام جهانی که به مبلغ ۸۰ میلیون تومان تبلیغ شده، در اصل ۱۶۰ میلیون تومان قیمت دارد، پرواز این تور متعلق به شرکت هواپیمایی قطر بوده و اقامت مسافران قرار است در کابین‌های دو نفره و در کمپ هواداران فیفا باشد.

قیمت یک پکیج گروهی که مسافران آن در اتاق‌های چهارنفره هتل چهار ستاره بدون صبحانه اقامت دارند و از خدمات اشتراکی استفاده می‌کنند نیز برای هر نفر حدود ۱۰۰ میلیون تومان تمام می‌شود، همین تور با قیمت ۴۰ میلیون تومان تبلیغ شده است که فروشنده آن می‌گوید این مبلغ پیش‌پرداخت اولیه تور است. این تور سه روزه است و فقط بلیت ویژه بازی اول ایران را دارد که از نوع  «مچ هاسپیتالیتی کلاب» است و نرخ بالاتری به نسبت بلیت‌های فیفا دارد. بیشتر این تورها هم از خدمات حمل و نقل عمومی استفاده می‌کنند که با توجه تدابیر قطر به عنوان میزبان جام جهانی، به مدت یک ماه رایگان است.

یکی دیگر از تورها که با قیمت حدود ۷۰ میلیون برای جام جهانی تبلیغ شده در واقع قرار است مسافران ایرانی را از مسقط (عمان) به جام جهانی قطر ببرد، این مسافران در هتلی پنج ستاره در پایتخت عمان اقامت داده می‌شود و در روز برگزاری بازی‌ها با هواپیمای قطری به محل مسابقات انتقال داده می‌شوند، قیمتی که برای این تور اعلام شده مختص دو نفر با اقامت در اتاق دو تخته است، همین تور در ارزان‌ترین حالت برای یک نفر حدود ۱۲۰ میلیون تومان تمام می‌شود.

اما در کیش تورها با قیمت ۱۸ میلیون تومان و یا هشت میلیون تومان تبلیغ شده‌اند که پیگیری‌ها حاکی از این است که این مبلغ بیشتر هزینه بلیت پرواز ایرانی را که از مبدا کیش به مقصد دوحه برقرار شده در برمی‌گیرد و هزینه دیگر خدمات و اقامت را اعلام نکرده است. در بیشتر این تبلیغات هزینه تور جام جهانی هشت میلیون تومان اعلام شده، درحالی که این مبلغ هزینه یک طرف پرواز بوده و خدمات دیگر را دربر نگرفته است.