وحید عزیزی در گفت‌وگو با ایران اکونومیست، در پاسخ به این پرسش که معمولا کارگران و کارمندان می‌گویند قبل از اینکه حقوق خود را دریافت کنیم، مالیات آن کسر می‌شود، اما عده‌ای افراد دلال طلا، ارز، زمین و مسکن درآمدهای کلان دارن،د اما مالیات هم نمی‌پردازند. عدالت مالیاتی به کجا رسید، گفت: بحث بر سر این است که چه پایه‌های مالیاتی در کشور داریم؟ فردی که چند صد واحد مسکونی خرید و فروش می‌کند، حتی اگر سازمان مالیاتی متوجه این فعالیت او شود، فقط می‌تواند از محل مالیات نقل و انتقال در خرید و فروش، آن هم به قیمت دفتری مالیات ناچیزی دریافت کند و به هیچ وجه طبق قانون نمی‌تواند سودی که از محل افزایش قیمت این واحدهای مسکونی نصیب فرد می‌شود، مالیات بگیرد.
به گفته وی، در اینجا اهمیت پایه مالیات بر عایدی سرمایه یا همان (CGT) مشخص می‌شود. الان در خرید و فروش مسکن فقط مالیات نقل و انتقال که عدد ناچیزی است پرداخت می‌شود.
وی اضافه کرد: یک بخش از این مسئله به ضعف قوانین و مقررات برمی‌گردد و یک بخش هم مربوط به چگونگی رسیدگی به پرونده‌ها و اظهارنامه‌هایی است که فعال اقتصادی به سازمان مالیاتی ارائه می‌کند. معمولا این افراد مشاورانی دارند که از خلاء قانونی استفاده می‌کنند و با راهنمایی آنها به فرار مالیاتی اقدام می‌کنند.
* افرادی که پرونده مالیاتی ندارند
عزیزی این را هم گفت که یک بخش از فرار مالیاتی مربوط به افرادی است که اصولا پرونده مالیاتی ندارند و وارد نظام مالیاتی نشده‌اند که به آنها رسیدگی شود. سلبریتی‌ها و بخشی از هنرمندان و کسانی که در فضای مجازی فعالیت تجاری دارند و درآمد زیادی هم ممکن است داشته باشند، اما در تور مالیاتی قرار نمی‌گیرند.
وی این را هم یادآور شد که فعالیت‌های هنری طبق قانون کلا معاف از مالیات بود، اما از 2 سال قبل قانون تغییر پیدا کرد و بر اساس آنچه در قانون بودجه 1400 مصوب شد، هنرمندان تا سقف سالانه 260 میلیون درآمد معاف از مالیات باشند و بیش از آن باید مالیاتشان محاسبه شود و بنابراین اولین بار است که سازمان مالیاتی از افراد هنرمند با درآمد بسیار بالا می‌تواند مالیات بگیرد.
به گفته عزیزی، افرادی که در خرید و فروش آثار هنری، درآمد کلانی کسب می‌کنند، اما مالیات نمی‌دهند. اولین بار سراغ آنها رفتیم، حتی برای کسانی که در حراجی آثار هنری در تهران شرکت می‌کنند، سازمان مالیاتی ورود پیدا کرد. از زمانی که قانون مصوب شده است، می‌توانیم سراغ افراد با درآمد بیش از 260 میلیون تومان در بخش فرهنگ و هنر هم برویم.
مدیرکل بازرسی و مبارزه با فرار مالیاتی و پولشویی سازمان امور مالیاتی کشور در مورد اینکه برخی از مصوبات مانند الزام شرکت‌های بورسی به واریز سود از طریق سجام و یا مالیات بر هنرمندان امر بسیار خوبی است، اما چرا از طریق قانون بودجه که یک قانون یک ساله است، انجام می‌شود و قوانین سالانه بودجه نباید متعرض به قوانین دائمی شوند، گفت: در اصل 52 قانون اساسی اذعان شده است که اساس وضع مالیات یا معافیت‌ها و نرخ‌های مالیاتی طبق قانون باشد و باید فرایند قانونی گذرانده شود. در مورد مالیات بر عایدی سرمایه هم باید قانون وجود داشته باشد.
وی ادامه داد: تاکنون مالیات بر عایدی سرمایه در چند دوره مطرح شد، اما هنوز به سرانجام نرسیده است، در دوره جدید پیگیری که از پنج سال پیش شروع شده حتی مجلس و دولت از قانون بودجه به عنوان یک فرایندی برای قانون‌گذاری استفاده می‌کند تا بتواند بخشی از مالیات بر عایدی سرمایه را دریافت کند.
عزیزی در مورد مالیات بر مجموع درآمد یا پی آی تی نیز گفت: معافیت‌هایی هم به صورت بی‌ضابطه در اقتصاد وجود دارد و دولت لایحه مالیات بر مجموع درآمد را تهیه کرده و هم‌اکنون در مراحل نهایی در دولت قرار دارد که این لایحه از سوی دولت به مجلس ارائه شود.
به گفته عزیزی؛ یکی از مهم‌ترین موانع بر سر مالیات بر مجموع درآمد معافیت‌های دائم است که در قوانین و مقررات مختلف گرفته می‌شود. از یک طرف می‌گویند دولت باید با مالیات اداره شود، از یک طرف برای تشویق سرمایه‌گذاری، معافیت‌های دائمی در مناطق مختلف و رشته‌های مختلف تولید در نظر می‌گیرند.
* مالیات بر اینفلوئنسرها
مدیرکل بازرسی و مبارزه با فرار مالیاتی و پولشویی سازمان امور مالیاتی کشور همچنین در مورد مالیات بر فعالان فضای مجازی یا اصطلاحا اینفلوئنسرها که بیش از 500 هزار دنبال‌کننده یا مخاطب دارند، در قانون بودجه 1400 آمده است که باید مالیات از درآمد آنها هم گرفته شود، اما سازمان مالیاتی اعلام کرد پلتفرم اینستاگرام به هیچ وجه ایرانی نیست و ما نمی‌توانیم به فعالیت افراد دسترسی پیدا کنیم و نمی‌توانیم به درستی تشخیص دهیم که مشخصات فرد فعال در اینستاگرام چیست و یا حیطه فعالیت او کجا هست.
وی گفت: البته به صورت مصداقی گاهی سراغ برخی افراد رفتیم، اما سازمان مالیاتی با دستگاه‌های مختلف مکاتبه کرد و پاسخی از آنها دریافت نکرد. ناچار شدیم سراغ حساب‌های بانکی افراد برویم. برخی افراد که شهرت داشتند سراغ آنها رفتیم و آنها ادعا می‌کردند که صفحه مجازی متعلق به هواداران آنهاست و متعلق به خود آنها نیست. سپس سراغ افرادی رفتیم که با افراد مشهور کار می‌کردند؛ مثلا در ظاهر مشخصات صفحه مجازی عکس یک خانم قرار داده شده بود در حالی که پشت سر آن یک آقا فعالیت می‌کرد و ما بعد از شناسایی پیامکی برای آنها ارسال می‌کردیم که شما کار تبلیغاتی در فضای مجازی انجام می‌دهید و باید اظهارنامه مالیاتی بدهید.
عزیزی افزود: کسانی هم که در حراج تهران حضور داشتند و حتی آثاری خریده بودند برای آنها هم پیامک زدیم که باید اظهارنامه بدهند که مورد تعجب آنها قرار گرفت. اینها مصادیقی از برخورد با افراد مشهور و پردرامد و ایفلوئنسر است، اما جامعه توقع دارد سازمان امور مالیاتی با مظاهر این بی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌عدالتی مالیاتی برخورد کند.
عزیزی این را هم گفت: افرادی هستند که در بازی‌های فضای مجازی حرفه‌ای وارد شده‌اند، اصطلاحا به آنها استیمر گیمر گفته می‌شود، که زندگی‌شان از محل همین بازی‌ها تامین می‌شود. برای خود درآمد دارند. بازی رایانه‌ای انجام می‌دهند و این فضای جدیدی برای درآمدزایی آنهاست. رفتن سراغ آنها هم بسیار سخت است. در این زمینه با شرکت‌هایی وارد مذاکره شدیم که فعالیت این افراد را ذخیره کند.
مدیرکل بازرسی و مبارزه با فرار مالیاتی و پولشویی سازمان امور مالیاتی کشور اظهار داشت: برای افرادی که مطالب تبلیغی و یا استور تبلیغ در صفحه فضای مجازی خود قرار می‌دهند نیز می‌گوییم، باید اظهارنامه مالیاتی بدهند و این افراد احساس کنند که سازمان امور مالیاتی بر فعالیت آنها اشراف دارد و کسانی که از صفحات مجازی خود با تعداد دنبال‌کننده بالا اقدام به تبلیغ یک کالا می‌کنند باید به اداره مودیان متوسط مالیاتی مراجعه کنند که برخی از آنها آمدند و اظهارنامه پر کردند.
وی تصریح کرد: باید سراغ بسترهایی برویم که کل مصادیق را در بر بگیرد، یکی از آنها بررسی فعالیت‌ها و تراکنش‌های حساب بانکی افراد است. امسال برای حوزه تراکنش‌های بانکی برگه تشخیص مالیاتی صادر شد. البته تراکنش‌هایی که به طور میانگین برای 5 یا 6 سال قبل بوده است و ملاک ما تراکنش یک یا دو مورد نبوده است.
عزیزی افزود: چون فعالیت حساب‌های بانکی برخط و آنلاین نیست، به طور عمومی این اطلاعات دچار اختلال است و با تاخیر به دست سازمان امور مالیاتی می‌رسد. در نتیجه سازمان امور مالیاتی به خوداظهاری افراد اکتفا می‌کند، اما حساب‌های بانکی که مشکوک به فرار مالیاتی هستند، رسیدگی می‌شوند. آنهایی که جنبه درآمدی دارند، باید پرونده مالیاتی داشته باشند.
پایان پیا‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌م/
