به گزارش خبرنگار موسیقی ایران اکونومیست، در دوره پانزدهم، منتقدان استمرار برگزاری جشنواره موسیقی نواحی در استان کرمان بالاخره به مراد دل خود رسیدند و این جشنواره طی تصمیمی که از پیش هم رسانهای نشده بود، به استان گلستان منتقل شد.
ماجرا از این قرار بود که طبق خبری که ۱۱ مهر از سوی روابط عمومی جشنواره موسیقی نواحی ایران منتشر شد، قرار بود این جشنواره ۲۰ تا ۲۵ آبان در کرمان برگزار شود ولی تا ۲۰ آبان هیچ خبری از برگزار شدن یا نشدن آن منتشر نشد. تا اینکه ۲۱ آبان، محسن روحی _ مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان کرمان _ در یک نشست خبری بیان کرد: «تصمیم جلسه شورای موسیقی بر این است که پانزدهمین دوره جشنواره موسیقی نواحی ایران در زمان مناسبتری برگزار شود و قطعاً این تغییر زمان دلیلی بر انتقال میزبانی جشنواره به استان دیگری نیست و کرمان میزبان موسیقی نواحی خواهد بود.»
ولی تنها با گذشت یک شبانه روز، در تهران تصمیم گرفته شد جشنواره از ۲۳ آبان، در استان گلستان و شهر گرگان برگزار شود.
پس از اعلام خبر برگزاری جشنواره، انتقاداتی به نحوه تصمیمگیری برای برگزاری جشنواره و البته تغییر محل برگزاری آن طی بازه زمانی کوتاه، وارد شد. در حقیقت در این انتقادات مطرح شده بود جشنواره چگونه توانسته ظرف مدت زمان کوتاه زیرساختهای لازم را فراهم کند؟ آیا میتواند در چنین شرایطی به هدف خود؛ یعنی حمایت از فرهنگ، هنرمندان و ارتقاء فرهنگ عمومی در جامعه دست پیدا کند یا این تصمیمگیری ناگهانی صرفا جهت یک رفع تکلیف بود؟
البته امیرعباس ستایشگر _ دبیر اجرایی جشنواره _ طی صحبتی با ایران اکونومیست درباره این مسئله که مسئولها به دنبال رفع تکلیف بودهاند، قضاوت را به عهده اهالی رسانه حاضر در جشنواره میگذارد و میگوید که خود این افراد باید تا پایان جشنواره تصمیم بگیرند که جشنواره به دنبال رفع تکلیف بوده یا رعایت شأن هنرمندان؟
️همچنین در بین نقدهایی که اخیرا به جشنواره وارد شده، نحوه ایجاد زیرساختها در استانی جدید طی یک بازه زمانی کوتاه مورد سوال قرار گرفته؛ آن هم در شرایطی که سال گذشته محمود شالویی، سرپرست معاونت هنری وقت و مشاور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی کنونی با دائمی شدن جشنواره موسیقی نواحی در کرمان موافقت کرده است. ولی ستایشگر درباره این مسئله هم به ایران اکونومیست پاسخ داده که علت اصلی جا به جایی به کرمان برمیگردد که دیرهنگام اعلام کرد که امکان میزبانی از جشنواره تا اسفند برایشان فراهم نیست و مشکلات اصلی ما سالن برگزاری و سرمای هوا بود. در حقیقت زمانی که سالن مدنظر هنوز افتتاح نشده بود و به علت سردی هوا امکان برگزاری در فضای باز موجود نبود، تصمیم گرفتیم محل برگزاری را تغییر دهیم که پس از رایزنی به استان گلستان رسیدیم.
همچنین به علت اینکه در ادامه جشنوارههای دیگری را هم در راه داشتیم و میخواستیم بین آنها تداخلی ایجاد شود، ترجیح دادیم که جشنواره را در همان موعد مقرر برگزار کنیم.
البته یکی دیگر از حدس و گمانهایی که درباره علت تغییر محل برگزاری جشنواره وجود داشت، به ناآرامیهای اخیر برمیگشت که ستایشگر این فرضیه را رد کرد.
به هر حال گویا براساس مصاحبهای که استاندار کرمان داشته است، جشنواره موسیقی نواحی سال آینده طی شرایطی بهتر دوباره به کرمان بازخواهد گشت ولی مسئله اینجاست که شاید محل برگزاری جشنواره، دغدغه اصلی این رویداد نباشد و همه چیز صرفا به برنامهریزیها برگردد.
در حقیقت جشنواره موسیقی نواحی باوجود همه خوب و بدی که دارد، همیشه کورسوی نوری برای اهالی موسیقی نواحی ایران بوده است که میتوانستند سالی یک بار با حضور در استیج آن تجربه اجرای زنده را داشته باشند و البته که همه آنها معتقدند برگزاری این رویداد بهتر از برگزار نشدنش است. ولی دو نکته قابل توجه درباره این جشنواره به ظن خود هنرمندانی که در آن حضور یافتهاند، به بهره نبردن کافی جشنواره از ظرفیتهای هنرمندان موسیقی نواحی کشور و نبودن محلی برای رشد و ارتقاء هنرمندان موسیقی نواحی برمیگردد.
موسیقی نواحی ایران، گنجینهای بیپایان است که باوجود اینکه بسیاری از مهرههای اصلی آن دیگر در بین ما نیستند و چه بسا که شاگردان زیادی هم نداشتند، ولی همچنان داریم هنرمندان مطرح و مهمی را که جشنوارههای موسیقی چون «نواحی» آن گونه که باید از آنها استفاده نمیکند و اگر هم استفاده کرده، محدود بوده و یا کافی نبوده است. از طرفی ممکن است جشنواره چندین بار از نامهای تکراری استفاده کند، عوض اینکه بیشتر درصدد معرفی هنرمندان خوب و کمتر شناخته باشد.
البته که مرآتی _ دبیر هنری جشنواره _ درباره نحوه انتخاب هنرمندان این دوره گفته است: «ما فراخوان جشنواره را براساس موضوع جشنواره و ایران فرهنگی منتشر کردیم. در این چند سال گذشته و در جشنواره سعی میکنیم رصد خلاقانه سنتهای موسیقی در ایران و کشورهای اطراف را مدنظر داشته باشیم. به این ترتیب بخشی از هنرمندان حاضر در جشنواره از طریق فراخوان به جشنواره راه پیدا میکنند. بخش دیگری از انتخاب گروههای حاضر در جشنواره، به غیر آنانی که از طریق فراخوان به جشنواره راه مییابند؛ از طریق دعوت از استادان بزرگی است که شهرت ایرانی و جهانی دارند. در واقع به دنبال ایجاد پیوند میان پیشکسوتان و نسل جوان هستیم.»
با این همه سومین شب از جشنواره موسیقی نواحی با حضور شش گروه، دو مورد انصرافی و یک جا به جایی در سالن فخرالدین اسعد گرگانی استان گلستان به روی صحنه رفت؛ سالنی که مشکلات تهویه، سیستم گرمایشی و نور آن کاملا مشهود بود.
همچنین یکی از مشکلات اساسی این اجراها، صدابرداری آنها بود که در هر بخش یک بار میکرفون قطع میشد و در حالی که هنرمندان در حال اجرای موسیقی بودند فردی به میان استیج میرفت و میکروفون مقابل هنرمندان را تنظیم میکرد، امری که میتوانست موجب حواسپرتی هنرمندان شود و البته صحنه جالبی هم برای مخاطبان نبود.
همچنین از آنجایی که احتمالا به دلیل شرایط موجود، جشنواره با تبلیغات گستردهای برگزار نشده است، باوجود رایگان بودن اجراها وای آنگونه که باید مخاطبان در سالن فخرالدین اسعد گرگانی که البته سالن بزرگی هم نیست، حضور نداشتند.
به هر حال جشنواره موسیقی نواحی ، از آن رویدادهایی است که حضور در آن خالی از لطف نیست و در نهایت محلی است برای تبادل فرهنگ و گفتوگو با هنرمندان نواحی مختلف ایران که هر کدام میتوانند آموزهای جدید به شما اضافه کنند.
همچنین در این جشنواره تنها با نشستن در لابی هتل میتوانید شاهد تمرین هنرمندان و گپ و گفت آنها با یکدیگر باشید و هر آنچه که از موسیقی آنها در ذهن داشته باشید را بپرسید تا با رویی گشاده پاسخ سوالات خود را از هنرمندان دریافت کنید.