تاریخ‌نگاری جام‌جهانی؛ کام تلخ‌ برزیل در سرزمین قهوه

به گزارش ایران اکونومیست، هشت کشور مختلف از قاره‌های اروپا و آمریکا لاتین تاکنون موفق به فتح جام جهانی فوتبال شدند. نگاه آماری به این قهرمانی‌ها نشان از آن دارد که ۷۵ درصد این کشورها دست کم یک بار در خاک خود جشن قهرمانی را برگزار کرده‌اند. اسپانیا و برزیل تنها کشورهایی هستند که موفق به برگزاری جشن قهرمانی در کشور خود نشده‌اند. تیم اسپانیا تنها قهرمانی خود را در کشور آفریقا جنوبی جشن گرفت و تیم برزیل نیز موفق شده در ۴ قاره مختلف این جشن را برگزار کند.

برزیل نخستین قهرمانی خود را در قاره اروپا و کشور سوئد (۱۹۵۸) و آخرین قهرمانی را در قاره کهن (۲۰۰۲) به دست آورد. شیلی (۱۹۶۲)، مکزیک (۱۹۷۰) و ایالت متحده آمریکا (۱۹۹۴)  دیگر کشورهایی هستند که طلایی‌پوشان دیار قهوه در آن جشن قهرمانی برپا کردند. برزیل در سال‌های ۱۹۵۰ و ۲۰۱۴ میزبان جام جهانی بود اما نتایج تلخی را کسب کرد.

باخت در ماراکانا در سال ۱۹۵۰ و کسب عنوان نایب قهرمانی یکی از این نتایج است. این تیم همچنین در سال ۲۰۱۴ و در نیمه نهایی مسابقات جام جهانی با نتیجه ۷ بر یک مغلوب تیم ملی فوتبال آلمان شد. تیم برزیل در دیدار رده‌بندی نیز با سه گل نتیجه را به هلند واگذار کرد تا به عنوان چهارم قناعت کند.

نخستین کشوری که جشن قهرمانی را در کشور خود برگزار کرد، اروگوئه، اولین میزبان جام جهانی فوتبال بود. این کشور در دیدار نهایی آن دوره از رقابت‌ها موفق شد آرژانتین را با نتیجه ۴ بر ۲ شکست دهد. دومین قهرمانی اروگوئه نیز در کشور برزیل و ورزشگاه ماراکانا رقم خورد. اروگوئه یکی از معدود کشورهایی است که با شکست ۲ غول فوتبال آمریکای جنوبی به عنوان قهرمانی جام جهانی فوتبال رسیده است.

دومین کشوری که موفق به برگزاری جشن قهرمانی در خاک خود شده، ایتالیا است؛ کشوری که در سال ۱۹۳۴ میزبان این تورنمنت بود و در فینال با شکست ۲ بر یک چکسلواکی سابق به این عنوان رسید. ایتالیا جشن قهرمانی را در حضور بنیتو موسولینی، نخست وزیر اسبق دوران فاشیستی، برگزار کرد. اروگوئه قهرمان اولین دوره جام جهانی در این بازی‌ها حضور نداشت و آن را تحریم کرد. ایتالیا سه قهرمانی دیگر خود را در کشورهای فرانسه (۱۹۳۸)،  اسپانیا (۱۹۸۲) و آلمان (۲۰۰۶) جشن گرفت.

آلمان دیگر تیم پرافتخار جام جهانی فوتبال است که یکی از جشن‌های قهرمانی خود را در شهر مونیخ برگزار کرد. آلمان غربی که در سال ۱۹۷۴ میزبان جام جهانی فوتبال بود، موفق شد در دیدار نهایی با نتیجه ۲ بر یک هلند را شکست داده و به عنوان قهرمانی برسد. آلمان پیش از این و در جام جهانی ۱۹۵۴ سوئیس، با پیروزی ۳ بر ۲ مقابل مجارستان نخستین قهرمانی خود را جشن گرفت. ۲ قهرمانی دیگر آلمان در کشور ایتالیا  (۱۹۹۰) و برزیل (۲۰۱۴)  رقم خورد.

یکی دیگر از میزبانان جام جهانی که موفق به برگزاری جشن قهرمانی در خاک خود شده، آرژانتین در سال ۱۹۷۸ است. این تیم در دیدار نهایی با شکست هلند به این مهم رسید. تیم آرژانتین در جام جهانی ۱۹۸۶ مکزیک نیز به عنوان قهرمانی رسید. انگلیس نیز در سال ۱۹۶۶ میزبان بود و در فینال جنجالی با نتیجه ۴ بر ۲ آلمان غربی را شکست داد و به قهرمانی رسید.

فرانسه آخرین کشوری است که جشن قهرمانی را در خاک خود برگزار کرده است. این تیم در سال ۱۹۹۸ میزبان جام جهانی بود که موفق به فتح قله فوتبال جهان و برگزاری جشن قهرمانی در پاریس شد. فرانسه همچنین در جام جهانی ۲۰۱۸ روسیه برای دومین مرتبه قهرمان جام جهانی شد.

بررسی آماری مسابقات جام جهانی حکایت از آن دارد که از ۲۲ کشور میزبان جام جهانی تنها ۲۷ درصد آنها موفق به فتح جام شدند. به عبارتی تنها ۶ کشور فرانسه، ایتالیا، آلمان، اروگوئه، آرژانتین و انگلیس این مهم را به سرانجام رساندند. کشورهای برزیل (۲ بار)، اسپانیا، آفریقای جنوبی، کره‌جنوبی، ژاپن، سوئد، سوئیس، روسیه، مکزیک (۲ بار)، شیلی میزبانان ناکام جام جهانی فوتبال به شمار می‌روند.

همچنین تنها میزبانی که موفق به صعود از مرحله گروهی نشده، آفریقای جنوبی است.

حال بعد از ۲۰ سال، جام جهانی فوتبال به آسیا آمده و کشور قطر با تدارکات فوق‌العاده در آستانه میزبانی از ستارگان بزرگ فوتبال جهان است. اینکه در پایان این تورنمنت قطرِ میزبان چه نتایجی کسب می‌کند علامت سوال بزرگی است. قطر ممکن است در دور گروهی به سرنوشت آفریقای جنوبی گرفتار شده یا مانند کره‌جنوبی شگفتی‌ساز شود.