اولویت‌های سازمان سینمایی برای صدور پروانه ساخت
فیلم‌ها و همچنین فیلم‌هایی که از سوی این بخش مورد حمایت قرار خواهند
گرفت، اعلام شد.
به گزارش ايران اكونوميست؛،براساس جزئیاتی که از سوی سازمان سینمایی اعلام شده، فیلم‌هایی که پایان باز داشته باشند اولویتی برای دریافت مجوز و حمایت نخواهند داشت و همچنین کسانی که قصد دارند فیلمشان را به جشنواره فیلم فجر ارائه دهند از ابتدا برای کسب مجوز فیلم سینمایی باید اقدام کنند. مجموعه قوانینی که از سوی سازمان سینمایی در مورد صدور مجوزها، حمایت‌ها و شرایط فعالیت فیلم اولی‌ها و تهیه‌کنندگان ارائه شده، فارغ از محتوایی که دارد، بیانگر نوع نگاه عملگرا است به این ترتیب که موارد ذکر شده از فضای انتزاعی فاصله گرفته و به موضوعاتی کاربردی پرداخته‌اند.
دستورالعمل ایجاد نشاط اجتماعی
شورای پروانه ساخت فیلم‌های سینمایی اهداف صدور مجوز ساخت در سال 93 را به این شرح اعلام کرد: تحکیم و ترویج ارزش‌های انقلاب اسلامی و دفاع مقدس، تحکیم نهاد خانواده و محوریت بخشی به آن، ایجاد و تقویت فضای امید، کار و تلاش و نشاط اجتماعی، ایجاد و تقویت روحیه احترام به اخلاق و قانون در روابط اجتماعی و معرفی و ترویج سبک زندگی ایرانی و اسلامی.
در تمامی این سال‌ها از زمانی که برنامه‌های معاونت سینمایی به صورت مشخص اعلام عمومی شده است، همواره توجه به موضوعات مرتبط با انقلاب اسلامی و دفاع مقدس در اولویت قرار داشته است. بعد از اتفاقاتی که در سال 1391 رخ داد و اعتراض‌هایی که به برخی فیلم‌ها به دلیل نمایش خیانت در بستر خانواده‌ها صورت گرفت، موضوع توجه به خانواده بسیار مورد توجه واقع شد و برد با فیلم‌هایی بود که به این بخش توجهی خاص داشتند.
حالا تحکیم نهاد خانواده و محوریت‌بخشی به آن به یکی از اهداف تولید فیلم‌های سینمایی بدل شده و از سوی مدیریت دولتی سینما اعلام شده است.
در بخش دیگر ایجاد و تقویت فضای امید و نشاط اجتماعی ذکر شده است؛ دل‌مردگی یکی از انگ‌هایی است که گاه از سوی برخی به فیلم‌های سینمای ایران وارد می‌شود و تعدادی از فیلم‌ها را هم با چوب سیاهنمایی می‌زنند و در مورد برخی هم تعبیر به ناامیدکننده بودن می‌شود. در این وضعیت است که بحث تزریق امید و نشاط اجتماعی در فیلم‌ها مطرح می‌شود. فارغ از فیلم‌هایی که بنا به منفعت‌طلبی‌هایی یاس‌آور ساخته می‌شوند، به نظر می‌رسد بخش عمده‌ای از همین فیلم‌ها که تعبیر ناامیدکننده از آنان می‌شود، برگرفته از فضای اجتماعی باشند که تماشاگران همان فیلم‌ها در آن زندگی می‌کنند. حالا نمایش نشاط اجتماعی به افرادی که شادی و تحرک و امید را فراموش کرده‌اند چقدر باورپذیر خواهد بود پرسشی است که مدیران دولتی سینما باید پاسخ دهند.
به نظر می‌رسد واقع‌نگری و درک وضعیت حقیقی جامعه و تحلیل ریشه‌های بروز مشکل بتواند جایگزین مناسب‌تری برای فیلم‌هایی شود که احتمالا پیرو این دستورالعمل به صورت تولید کننده نشاط اجتماعی و امید تولید خواهند شد.
پایان باز ممنوع
بخش دیگری از دستورالعمل ارائه شده از سوی سازمان سینمایی به اولویت‌هایی بازمی‌گردد که در مرحله تصویت و حمایت‌های بعدی در نظر گرفته خواهد شد. اولویت‌ها به این شرح‌اند: آثار قصه‌گو، قهرمان محور و بدون پایان باز، آثار با محوریت کودک و نوجوان، آثار طنز و دارای فضای مفرح، آثار اجتماعی با نگاه واقع بینانه توام با نگاه نقادی مشفقانه، منصفانه و مصلحانه و آثار اقتباسی از ادبیات نمایشی و متون ایرانی.
برای این بخش تبصره‌ای با این جزئیات نیز اعلام شده است، شورای پروانه ساخت تعادل بین تولید و نمایش و تنوع حداکثری ژانرها و مضامین را به صورت منظم پایش کرده و تصمیمات متناسب را اتخاذ خواهد کرد.
اینکه فیلم‌های اجتماعی در اولویت حمایت قرار گرفته‌اند خود نکته مهمی است، اما تعیین شروط واقع‌بینانه توام با نگاه نقادی مشفقانه و منصفانه و مصلحانه همان بعد سلیقه‌ای است که همواره در زمینه صدور پروانه ساخت و نمایش مدنظر بوده است. اینکه نقد کدام فیلم مشفقانه است و یا کدام قصد اصطلاح دارد و کدام فیلم منصف است و کدام غیرمنصف تصمیمی‌است که گویا اعضای شورای صدور پروانه ساخت باید بگیرند. کافی‌ست این بخش با نگاهی سطحی همراه شود تا عملا سینمای اجتماعی آسیب‌شناس و اصیل با انگ‌های سیاهنمایی و تیره‌بینی و غیرمنصفانه بودن رخت از سینمای ایران ببندد و حیات طبیعی خود را از دست بدهد. اینکه کدام قاضی با کدام میزان در مورد این بخش از مسائل تصمیم‌گیری خواهد کرد، نکته‌ای است که انتظار می‌رود مدیران سینمایی پاسخ دهند، هرچند هیچ‌چیز بهتر از عمل و روندی که در سال پیش رو در زمینه صدور مجوزها طی خواهد شد، پاسخگوی این پرسش نخواهد بود.
فیلم‌های قهرمان‌محور نیز از جزو کارهایی‌اند که برای حمایت در اولویت قرار دارند، منظور از قصه‌گو و قهرمان‌محور بودن فیلم‌ها تا حدودی قابل درک است، احتمالا فیلم‌هایی که داستان در آن‌ها تکلیف روشنی داشته و شخصیت مورد نظر که احتمالا همان قهرمان خواهد بود از نقطه الف راه خود را شروع می‌کند و در نقطه ب به پایان و البته پایان خوش خواهد رسید. اما مفهوم در اولویت نبودن فیلم‌هایی که پایان باز دارند چندان مفهوم نیست، به این ترتیب فیلم‌هایی مانند «جدایی نادر از سیمین» و «درباره الی...» به کارگردانی اصغر فرهادی، «زیر درختان زیتون» و «طعم گیلاس» ساخته عباس کیارستمی، «ارتفاع پست» به کارگردانی ابراهیم حاتمی کیا، «یه حبه قند» ساخته رضا میرکریمی و «اینجا بدون من» به کارگردانی بهرام توکلی در اولویت معاونت سینمایی کنونی نیستند. یکی از سئوالاتی که مسئولان تصمیم‌گیر در مورد این قوانین باید توضیح دهند این است که چرا چنین بخشی را در اولویت حذف خود قرار داده‌اند؟ فیلم‌هایی که پایان باز دارند چه ضربه‌ای به سینمای ایران وارد کرده‌اند که حمایت نکردن از آن‌ها در اولویت قرار گرفته است؟
سهم 15 درصدی فیلم اولی‌ها
صدور بی‌رویه مجوز تولید فیلم برای فیلمسازانی که اولین کار خود را می‌خواستند مقابل دوربین ببرند در مدت چهار ساله مدیریت شمقدری کار را به جایی رساند که امسال فقط 65 فیلم اولی خواستار حضور در جشنواره فجر بودند، قطعا وارد شدن نیروهای تازه نفس به سینما اتفاق خوبی است، اما اینکه سرنوشت آنان در ادامه چه خواهد شد، به نظر می‌رسد مسئله‌ای است که چندان دغدغه مدیران قبلی نبود.
بر این اساس سیاست مدیران جدید در زمینه فیلم اولی‌ها به این شرح است: مجوز فیلم‌های اول تا سقف 15 درصد عناوین مصوب در هر فصل است.
در بخش دیگری نیز به لزوم کسب پروانه ساخت فیلم سینمایی برای کسانی که قصد دارند فیلمشان به جشنواره فجر ارائه دهند، اشاره شده است: متقاضیان شرکت در جشنواره فجر منحصراً می‌بایست از شورای پروانه ساخت سینمایی پروانه ساخت اخذ کنند.
قوانین تهیه‌کنندگی
یکی از بخش‌های مهم و کاربردی قواعد اعلام شده از سوی سازمان سینمایی، قسمتی است که به تهیه‌کنندگان سینمایی مربوط می‌شود. در این بخش آمده است:
تهیه‌کننده مسئول اصلی پروژه و پاسخگوی شورا است حتی در مواردی که مسقیما اقدام به عقد قرارداد نکرده باشد. پرونده متقاضیان تهیه‌کنندگی اول پس از ارائه مدارک علمی و تجربی مرتبط در شورا مورد رسیدگی قرار خواهد گرفت. تهیه‌کنندگی و کارگردانی اول به صورت همزمان مجاز نیست. هر تهیه‌کننده نمی‌تواند به طور همزمان بیش از 2 پروانه ساخت اخذ کند. تهیه‌کننده مسئول تطابق فیلمنامه مصوب با نسخه نهایی، انجام اصلاحات خواسته شده، تطابق ترکیب عوامل مندرج در پروانه ساخت و تیتراژ نهایی، انجام تعهدات مالی و حقوقی و اداری در قبال عوامل است. در صورت تعطیلی پروژه تهیه‌کننده موظف است مراتب را حداکثر تا یک هفته به اداره کل نظارت اعلام کند. تهیه کننده - کارگردان در زمان پروانه ساخت مجاز به کارگردانی پروژه دیگر نیست. احتساب سوابق تهیه‌کننده و کارگردان اول تنها پس از اخذ پروانه نمایش امکان پذیر است.
خبرآنلاين
