به گزارش ایران اکونومیست، هوشنگ بازوند، استاندار وقت کرمانشاه در ایام وقوع زلزله در بیست و پنجمین نشست از سلسله نشست‌های تخصصی در حوزه مدیریت بحران که به مناسبت پنجمین سالگرد زلزله کرمانشاه با موضوع بازخوانی بازسازی پس از زلزله در پژوهشگاه سوانح طبیعی برگزار شد گفت: در این جلسات هم بحث مدیریت امداد و نجات و هم مساله بازسازی مطرح است که البته از نظر من باید دستگاه‌های امدادی مثل هلال‌احمر هم در آن حضور داشته باشند. امیدوارم جلسات دیگری تحت عنوان امداد و نجات در بحران هم برگزار شود چرا که باید این درس آموخته‌ها را به نحوی مطرح کنیم که بحران‌های آینده به فرصت تبدیل شود.
استاندار وقت کرمانشاه گفت: در چرخه مدیریت بحران چهار چرخه تعریف شده است پیشگیری، مقابله، بازسازی و بازتوانی که به عقیده من باید چرخه پنجم نیز به آن اضافه شود و موضوع علت‌یابی را هم به این چرخه‌ها اضافه کنیم.
وی اظهار کرد: من ۴۰ چالش را در زمینه زمین لرزه کرمانشاه بررسی کردم که به نظرم خوب است این چالش‌ها جایی مستند شود. این ۴۰ چالش در رابطه با کل اتفاقاتی است که ممکن است پس از زلزله به وجود بیاید. شاید با شناخت این چالش‌ها بتوان بیشتر از قبل در بحث پیشگیری موثر بود. این زمین لرزه در ۱۰۰ سال گذشته غرب کشور نادر بوده است و شاید بتوان آن را از دسته زمین لرزه‌های بزرگی محسوب کرد که در ۱۰۰ سال گذشته چند مورد بیشتر نداشتیم.
هوشنگ بازوندبازوند ادامه داد: من خاطرم هست که در مرحله اول صداوسیما اعلام کرد که این زلزله در سلیمانیه عراق رخ داده که ذهن‌ها را به سمت عراق برد.
وی اظهار کرد: برخی می‌گویند زاگرس پیر و برخی می‌گویند جوان است اما در مجموع نوع خاک زاگرس با البرز متفاوت است که شاید یکی از دلایل گرفتاری با بیش از ۷۰۰۰ پس لرزه همین تفاوت باشد. ما پس از زمین لرزه اصلی سه زلزله بین شش تا هفت ریشتر را تجربه کردیم که حتی یکی از آنها در آذرماه سال بعد رخ داد. البته لازم می‌دانم از بنیاد مسکن تشکر کنم که در این زلزله‌ها حتی به واحدی که بازسازی شده بود آسیب نرسید و این را مدیون اقدامات مهندسان آن هستیم.
استاندار وقت کرمانشاه در خصوص نحوه نادرست توزیع چادر برای اسکان زلزله‌زدگان گفت: از این دست موارد بسیار رخ می دهد و اتفاق افتادن آن به نوعی اجتناب ناپذیر است. در موارد دیگری به ازای هر چادر پنج چادر پرت داشتیم که بعد از بررسی مشخص شد پرتی چادر در این زلزله ۲.۵ بوده است. طبیعتا مقداری جابه‌جایی صورت گرفته بود که این اجتناب ناپذیر است.
وی تاکید کرد: اتفاق حائز اهمیتی که در این زلزله انجام شد این بود که شب زلزله بلافاصله وزیر وقت کشور، ستاد مدیریت کشور را تشکیل داد این اقدام بسیار خوبی بود که موجب شد تمام بیمارستان‌های لازم مهیا شود همچنین ۱۰۰۰ سورتی پرواز انجام شد و هشت تا ۹۰۰۰ نفر منتقل شدند. در مجموع امداد و نجات خوبی صورت گرفت و بیمارستان‌های سایر استان‌ها از آمادگی کامل برخوردار بودند.
بازوند ادامه داد: یکی از بحث‌های مطرح کانکس‌ها بود. باید این را در نظر بگیریم که پس از وقوع یک حادثه باید اسکان اضطراری و موقت داشته باشیم. ما برای اسکان اضطراری یک ماه مهلت گذاشته بودیم تا پس از آن به اسکان موقت برسیم بعد از یک ماه بنیاد مسکن بلافاصله ساخت مسکن دائم را آغاز کرد که این هم اقدام خوبی بود. البته حد و حدود ساخت به دلیل زلزله بهم ریخته بود و این کارها را سخت می‌کرد. امروز ما به راحتی در مورد این مسائل صحبت می‌کنیم اما واقعیت این است که تمام این اقدامات سخت بود. ما خیلی موافق اسکان به صورت کانکس نبودیم اما با توجه به پس لرزه‌ها شاید کانکس بهترین گزینه اسکان موقت بود که البته مشکلات خاص خود را هم داشت. اگرچه که نگران این بودیم که با یک شهر فلزی مواجه شویم اما این موضوع هم خوب جمع‌آوری شد.
وی با تاکید بر اینکه آب و هوا و شرایط منطقه همه بر شکل‌گیری اسکان موقت موثر است، ادامه داد: باید از این زلزله درس‌هایی بگیریم تا تجربه شده و در حوادث آینده نیز مدنظر قرار گیرد.
استاندار وقت کرمانشاه ادامه داد: واقعیت این است که ساختمان‌های دولتی مطلقا نمره قابل قبولی نگرفتند چه آنهایی که دولت متولی‌شان بود و چه آنهایی که دولت مدیریت‌شان کرده بود. بیمارستانی وجود داشت که پنج ماه از افتتاح آن گذشته بود اما گفته می‌شد که احتمال ریزش آن وجود دارد. این بیمارستان با مرکز زمین لرزه فاصله بسیاری داشت. با توجه به تمامی این موارد طبیعتا باید ویرایش جدیدی برای آیین‌نامه ۲۸۰۰ زده شود تا بتوان از آن درس گرفت.
وی ادامه داد: اتفاق دیگری که در این زلزله رخ داد افزایش ۲۰ درصدی دبی آب چشمه‌ها و چاه‌ها بود این مورد حتی مهندسین ما را هم غافلگیر کرده بود. جالب است که لوله‌های آبرسانی هم که افزایش دبی پیدا کرده بودند به صورت طولی کاملا ترکیده بودند و اینها یکی از ۱۰۰۰ مشکلی بود که باید مدنظر قرار می‌گرفت.
استاندار وقت کرمانشاه ادامه داد: تجربیاتی از این زمین لرزه حاصل شد؛ مثلا توجهی به ایمن‌سازی دکل‌های فشار قوی برق نداریم و دکلی که در کنار یک کوه یا یک تپه واقع شده ایمن‌سازی نمی‌شود. در این حادثه کوه‌ها ریزش کرده و بیشتر دکل‌ها را از بین برده بود. شاید علت آن این بود که این دکل‌ها حریم یا حفاظی نداشتند.
وی به گازرسانی نیز اشاره کرد و ادامه داد: البته گازرسانی به خوبی عمل کرد و مدیریت گاز توانست از اتفاق‌افتادن مشکلات جلوگیری کند.
بازوند با اشاره به اهمیت مدیریت فضای مجازی در حوادث بزرگ گفت: همان اندازه که پس از حوادث، امداد و نجات و بازسازی را مدیریت می‌کنیم باید به مدیریت فضای مجازی هم توجه کنیم. یکی از دلایلی که مردم اعتماد نمی‌کردند کمک‌های خود را به سازمان‌های متولی تحویل دهند سایت آمدنیوز بود که آن زمان خبری را در این زمینه منتشر کرد. البته مانع تحویل کمک‌های مردمی به صورت شخصی نشدیم چرا که در این صورت موضوع بیشتر مطرح می‌شد و انگار قصد و غرضی وجود دارد. در این حادثه تعداد زیادی از چهره‌های شاخص هم آمدند و کمک کردند چه ایرادی دارد که مردم کمک‌های خود را به چهره‌های شاخص تحویل دهند اگر این موضوع با مدیریت انجام شود.
استاندار پیشین کرمانشاه گفت: هیچ وقت به دنبال این نبودیم که فقط شهر را بازسازی کنیم بلکه به دنبال بازسازی دل مردم هم بودیم. ما در کرمانشاه بازسازی روحی و روانی مردم را هم داشتیم که در این رابطه پزشکان مختلفی در این محل حضور پیدا کردند. اکیپ‌های مختلفی از بهزیستی و کمک‌های مردمی در محل حاضر شدند.
بازوند در پایان تاکید کرد: در چنین حوادثی این موضوع نیز اهمیت دارد که نباید بگذاریم زندگی مردم از روال عادی خارج شود چرا که در این صورت شرایط سخت خواهد شد. از روز اول من بارها تقاضا کردم که زندگی عادی در سطح شهر انجام شود و لازم می‌دانم که صمیمانه از مردم عزیزم به دلیل تمام همکاری و صبوری‌هایشان تشکر کنم.
