محمود امانی طهرانی در گفت و گو با خبرنگار گروه جامعه ایران اکونومیست درباره اصلاح و بازنگری سند تحول بنیادین اظهار کرد: اصلاح نسخه نهایی سند تحول بنیادین در کمیسیون راهبری تحول دبیرخانه شورای عالی آموزش و پرورش با دعوت از افراد عضو کمیسیون و هم افراد تعیین شده در مصوبه مربوط به اصلاح، نسخه اولیه سند مورد بررسی قرار می‌گیرد.
وی افزود: این بازنگری و اصلاح سند تحول بنیادین، پس از اصلاحات احتمالی توسط کمیسیون و اعضای مدعو انجام خواهد شد و به صحن شورای عالی آموزش و پرورش و شورای عالی انقلاب فرهنگی خواهد رفت.
دبیرکل شورای عالی آموزش و پرورش با بیان اینکه مهم‌ترین محورهای سند تحول بنیادین تقویت وجه عملیاتی سند در کف مدرسه است، خاطرنشان کرد: باید شفاف سازی بیشتری در وجوه اجرایی مربوط به سند صورت گیرد و کاری کنیم که مفهوم اجرا و عملیاتی و شاخص پذیرشدن اجرای سند قدری آسان‌تر شود، براین اساس در بخش‌های نیمه دوم سند یعنی مبانی سند بیشتر متمرکز شدیم، فصل یک، ۲، سه و نیمه اول فصل چهار نیاز به اصلاحات بسیار زیادی ندارد.
امانی طهرانی یادآورشد: بیشتر اصلاحات سند تحول بنیادین عبارتی است اما از نیمه دوم فصل چهار، پنج، ۶، هفت و هشت تغییرات بنیادین افزایش یافته است، البته در کل به دنبال این نبودیم که یک سند جدید ارائه شود، بلکه به دنبال اصلاح و ترمیم آن بودیم.
وی با بیان اینکه موارد مورد نیاز سند در حیطه عملیاتی شدن مورد بررسی و بازنگری قرار گرفته است، ادامه داد: به نظرم آنچه که تولید شده مقبولیت عمومی خواهد داشت و قدمی به پیش برای اجرایی شدن سند تحول بنیادین آموزش و پرورش است تا نقطه تمرکز بنیادین خود را برای نظام موثرتر انجام دهد.
شاخص‌های ارزیابی اجرای سند تحول بنیادین
دبیرکل شورای عالی آموزش و پرورش درباره زمان اجرایی شدن سند تحول بنیادین توضیح داد: اجرای سند، یکی از مهم‌ترین مفاهیمی است که باید آگاهی بخشی بیشتری روی آن صورت گیرد، چراکه اتحاد گفتمانی بسیاری روی این موضوع شکل نگرفته است، هنگام سخن از اجرای سند، نگاه به برون‌دادها یک معنا و توجه به فرآیندها معنای دیگری دارد.
امانی طهرانی افزود: موضوع اجرای سند تحول بنیادین در یک نگاه ساده و بدیهی به این معناست که برنامه‌های درسی در مدرسه مشخصه‌هایی دارند که سند این‌ها را توصیف کرده بطور مثال برنامه‌های درسی باید با ارائه محتوای مفید، موقعیت یادگیری موثری را ایفا و دانش آموزان را به سمت رشد هدایت کنند، در واقع همان علم نافع که امروز از آن به درستی سخن گفته می‌شود.
وی ادامه داد: برنامه‌های درسی باید بر شایستگی‌های پایه یادگیری متمرکز باشند و دانش آموزان را به حد متوازن و متعادلی از رشد در ساحت‌های شش گانه برساند، بر این اساس اینکه برنامه درسی هم چقدر به این مشخصات نزدیک شده، نشان از اجرایی شدن سند تحول بنیادین است.
دبیرکل شورای عالی آموزش و پرورش عنوان کرد: کیفیت تدریس معلمان دومین مولفه در اجرایی شدن سند تحول بنیادین است، توجه به درصد معلمانی که از مسیرهای مجاز یعنی دانشگاه فرهنگیان وارد این شغل شدند و همچنین توجه به درصد معلمانی که مدرک تحصیلی آنها با رشته تدریس شان منتطبق است.
امانی طهرانی افزود: تخصص علمی معلمی، صلاحیت علمی درباره موضوعات تدریس شده، تسلط علم و هنر یاددهی و یادگیری معلم برکیفیت تدریس اثرگذار است، بر این اساس می‌توان گفت که کیفیت تدریس معلم قابل شاخص گذاری است. با مقایسه درصد شاخص‌های عنوان شده به نوعی می‌توان اجرای سند تحول بنیادین را معنا کرد.
وی سومین شاخص ارزیابی اجرای سند تحول بنیادین را محور ارزشیابی و سنجش دانست و گفت: امروز در دنیا پذیرفته شده که بهسازی نظام آموزشی باید بر پایه داده‌ها انجام شود، حجم داده‌های تولید شده در این نظام و ارزشمندی و اعتبار این داده ها هم از نظر کمیت و هم از نظر کیفیت اهمیت بسیاری دارد.
دبیرکل شورای عالی آموزش و پرورش خاطرنشان کرد: همچنین این موضوع که آیا امروز نسبت به آغاز کار سند داده‌های بیشتر و بهتری تولید می‌کنیم یا خیر هم می‌تواند مبنای تصمیم‌گیری برای اجرای بهتر سند تحول بنیادین باشد، بطور مثال سنجش‌های پایه یادگیری مانند خواندن بطور فراگیر در کشور باید ارزیابی شود.
امانی طهرانی با بیان اینکه بهسازی آموزش باید برپایه داده‌ها صورت گیرد، افزود: وقتی از مفهوم عملیاتی سند در زیرنظام‌ها صحبت می‌شود، باید مشخص شود که هم از نظر زیرنظام مالی و هم زیر نظام فضا و تجهیزات مانند ساختمان و زیبایی مدرسه اقدامات مناسبی نسبت به گذشته صورت گرفته است.
هماهنگی سند تحول بنیادین با سند تحول دولت
وی همچنین درباره مطابقت سند تحول بنیادین با سند تحول دولت عنوان کرد: همه اسنادی که ظاهری موازی دارند مانند سیاست‌های ابلاغی مقام معظم رهبری، سند تحول بنیادین آموزش و پرورش، سند تحول دولت مردمی و سند جامع علمی کشو باهم یک سازگاری درونی بسیاری دارند که نه تنها مقابل هم نیستند بلکه پشتیبان یکدیگر هم هستند.
دبیر کل شورای عالی آموزش و پرورش افزود: حرف‌های اصلی سند تحول بنیادین با سند تحول دولت همراه است و مشکلی در این خصوص وجود ندارد.
ضرورت بازطراحی دوره‌های تحصیلی
امانی طهرانی درباره اهمیت حرکت سازمان پژوهش و برنامه ریزی در راستای اجرایی سازی سند تحول بنیادین اظهار کرد: در این خصوص باید بازطراحی دوره‌های تحصیلی صورت گیرد، اهداف، نقطه و شایستگی‌های سند هر دوره به‌طور دقیق مشخص شود و یک برنامه درسی مبتنی بر دوره‌های تحصیلی بوجود آید.
وی یادآورشد: سه سال اول دوره ابتدایی و دوره متوسطه دوم نیازمند بررسی بیشتری هستند و پس از آن به تبع دوره اول ابتدایی به سراغ ادامه پایه‌ها باید رفت. همچنین باید سهم رشد تمام ساحتی متعادل و متوازن در این دوره پرداخته شود.
امانی طهرانی خاطرنشان کرد: نقطه شروع آموزش و پرورش با کیفیت برنامه درسی، معلم بهتر و تمرکز نظام سنجش بر سنجیدن این قابلیت است.
به گزارش ایران اکونومیست، سند تحول بنیادین در آذرماه سال ۱۳۹۰ در شورای عالی انقلاب فرهنگی به تصویب نهایی رسید.
این سند در هشت فصل تنظیم و براساس نظر کارشناسان و مسوولان آموزش و پرورش به عنوان نقشه راه وزارت آموزش و پرورش تعیین شده است.
