رضا پدیدار، رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی تهران در گفت وگو با خبرنگار اقتصادی ایران اکونومیست، در پاسخ به سوالی درباره اهمیت اجرای طرح تعرفه گذاری پلکانی گاز خانگی گفت: تعرفه گذاری پلکانی گاز خانگی اقدامی است که میتواند مردم را به سمت کاهش استفاده از انرژی سوق دهد.
وی با بیان اینکه این طرح سال هاست در کشورهای اروپایی در حال اجرا است افزود: اکثر کشورهایی که از حاملهای انرژی استفاده میکنند، غالباً از همین روش تعرفه گذاری پلکانی انرژی برای کنترل مصرف استفاده میکنند. این کشورها استانداردی را برای سطح زیر بنای مفید ساختمان در نظر میگیرند. به این صورت که برای خانوارهایی که تا ۵۰ متر مربع سطح زیر بنا دارند یک سطح مصرف و برای خانوارهایی که تا ۱۰۰ متر سطح زیر بنا دارند یک نوع سطح مصرف در نظر میگیرند.
پدیدار ادامه داد: علاوه بر این در همین سطح زیر بنا «فضای اقتصادی و اجتماعی» را هم برای خانوارها در نظر میگیرند. اقتصادی به این مفهوم که سطح زیر بنا متناسب با مصرف باشد، اجتماعی به این معنا که یک خانواده ۲ الی ۴ نفره در این فضای ۵۰ تا ۱۰۰ متر مربع زندگی کنند.
رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی تهران در ادامه توضیح داد: قیمت پایه انرژی را برای فضای تا ۱۰۰ متر حساب میکنند و بر مبنای آن هر چقدر به سطح زیر بنا اضافه شود به همان نسبت سطح مصرف سایر حاملهای انرژی افزایش پیدا میکند. به این صورت اگر سطح زیر بنای خانهها از ۱۰۰ متر به ۱۵۰ متر برسد قیمت گاز به جای ۱ و نیم برابر ۲ برابر میشود.
پدیدار در ادامه با بیان اینکه تعرفه گذاری پلکانی در دنیای توسعه یافته این گونه در نظر گرفته شده است ادامه داد: به عنوان مثال به طور معمول کسی که ۲۰۰ متر خانه دارد در مقابل کسی که ۱۰۰ متر خانه دارد باید ۲ برابر هزینه گاز بپردازند ولی در کشورهای اروپایی این خانوارها ۴ برابر هزینه میپردازد.
رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی تهران با بیان اینکه ما در کشورمان این مدل را نداریم توضیح داد: درست است که در منابع انرژی غنی هستیم، ولی با توجه به مشکلاتی که هم اکنون در تولید با آن مواجه شده ایم، روش جدیدی مثل تعرفه گذاری پلکانی را باید به کار ببندیم.
وی در ادامه خاطر نشان کرد: با اجرای تعرفه گذاری پلکانی باید وقتی سطح زیر بنای منازل افزایش پیدا میکند، میزان تعرفه انرژی هم به تناسب آن افزایش پیدا کند. این تعرفه گذاری خانوارها را هوشیار میکند تا مدیریت مصرف داشته باشند.
رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی تهران در ادامه گفت: بر اساس مطالعهای که در اوایل دهه ۹۰ انجام شد، با افزایش هزینه حاملهای انرژی در بخش خانگی که متناسب با سطح زیر بنای منازل انجام شد، فقط ۴۰ درصد صرفه جویی در مصرف گاز محقق شد.
پدیدار در ادامه ضمن انتقاد از حاکم بودن اقتصاد دولتی در کشور افزود: یکی از گرفتاریهایی بزرگ ما اقتصاد دولتی است، بر اساس آمار مرکز پژوهشهای اتاق بازرگانی، ترکیب سبد مدیریت اقتصادی کشور ۸۴ درصدش در دست دولت، صندوقهای بازنشستگی و شرکتهای خصولتی است و فقط ۱۶ درصد دیگر دست بخش خصوصی و تعاونیها است.
رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی تهران معتقد است، چون مدیریت اقتصادی ما دولتی است و این جریان حاکمیت مدیریت اقتصادی دولتی نگذاشته که ما به یک ترکیب موزون اقتصادی دست یافته و اکنون با چنین مشکلاتی رو به رو هستیم. این نکتهای است که باید روی آن کار شود و آن ترکیب موزون در سبد مدیریت اقتصادی به وجود بیاید.
وی افزود: وقتی این مدیریت موضون شود در تمام بخشها مدیریت مصرف انرژی مخصوصاً گاز رعایت میشود. در اکثر سازمانهای دولتی در فصلهای سرد سال تمام سیستمهای گرمایشی روشن و در و پنجرهها هم باز است. دولت ابتدا باید از خودش شروع کند و خودش را اصلاح کند به جای اینکه فشار به مصرف خانگی بیاورد.
پدیدار گفت: در مرحله بعد باید از طریق آموزشهای مستقیم و غیر مستقیم به مردم، مدیریت در مصرف بهینه انرژی یادآوری شود. آموزش و فرهنگ سازی و استفاده بهینه از انرژی میتواند عاملی مؤثر در کاهش مصرف انرژی باشد.
رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی تهران ادامه داد: در دهه ۸۰ که مصرف گاز توسط آقای گاز تبلیغ میشد ۳۰ درصد با کاهش مصرف گاز خانگی مواجه شدیم. ولی وقتی پارس جنوبی توسعه پیدا کرد گفتند گاز زیاد داریم و نیاز نیست در این حد تبلیغ کنیم که مردم در مصرف انرژی صرفه جویی کنند. از آن تاریخ بود که دچار بحران شدیم و این مدیریت نامتناسب ما را به این مرحله رساند.