بخشی از این تحریمها در واکنش به اعتراضات داخلی ایران است که دولتهای اروپا و حتی امریکا تحت فشار افکار عمومی هستند که لازم میدانند عکسالعملی نشان دهند. بخشی دیگر از تحریمها مربوط به بحثی است که در رابطه با ادعای غربیها و اوکراینیها در مورد ارسال پهپاد و موشک ایرانی به روسیه است.
اوکراین و دولتهای غربی این ادعا را مطرح کردهاند که ایران تسلیحات نظامی از جمله پهپاد در اختیار روسیه قرار داده است و مسکو از این تسلیحات در جنگ علیه اوکراین استفاده میکند. در طول هفتههای اخیر اتحادیه اروپا و ایالات متحده امریکا بر اساس این دو بهانه تحریمهایی را علیه ایران وضع کردهاند.
تحریمها در رابطه با روسیه و اوکراین با هدف اعمال فشار بر ایران است اقدامات ادعایی را در ارسال سلاح به روسیه متوقف کند. در واکنش به این اتهامها وزیر خارجه هم اخیرا اعلام کرده است که تهران بررسی میکند که آیا روسها چنین کاری کردهاند یا نه. به نظر میرسد که با این سخنان اخیر وزیر امور خارجه، ایران پذیرفته است که همکاریهای نظامی و دفاعی با روسیه دارد، اما ارسال سلاح به روسیه برای استفاده در جنگ با اوکراین را رد کرده است. ایران پیشنهاد کرده است که کارشناسهای فنی ایرانی با کارشناسهای اوکراینی بنشینند و این ادعاها را بررسی کنند.
هر چند که اروپا و امریکا میگویند که ما دلایل متقنی داریم و کارشناسان ما بررسی کردهاند و ایرانی بودن این تسلیحات ادعایی را تایید کردهاند. جمهوری اسلامی ایران هم در واکنش به اعلام تحریمهای اتحادیه اروپا، تاکنون دو بسته تحریمی علیه مقامهای غربی اعلام کرده است. من فکر میکنم این روندی که آنها تحریم کنند و ما در واکنش و اقدام متقابل دست به تحریم مقامهای غربی بزنیم، در این شرایطی که ما چند سال است تحت تحریمهای گسترده قرار داریم، ممکن است کار را به جایی برساند که تحریمهای سیاسی به تحریمهای اقتصادی گستردهتر هم منجر شود.
ضروری است که به جای چرخه اقدام و اقدام متقابل، باب گفتوگوی مستقیم بین ایران و اروپا باز شود، دیپلماسی ما فعالتر شود و از این پیامهای رسانهای اجتناب شود. اگر واقعا روسها از تسلیحات ایرانی در جنگ با اوکراین استفاده کردهاند، ضروری است که ایران از طریق دستگاه سیاست خارجی وارد گفتوگو با روسیه شده و مستقیم به مسکو اعلام شود که راضی نیستیم که چنین اقداماتی انجام شود. تهران میتواند به مسکو اعلام کند که تحت فشار است و موضع اصولیاش این است که هیچیک از طرفین جنگ اوکراین را تسلیح نکند و بیطرف بماند. اگر واقعا چنین مسالهای وجود دارد، تهران، مسکو را اقناع کند که با استفاده از این تسلیحات، اجازه ندهد که به ایران فشار بیشتری وارد شود، چرا که در نظر نگرفتن منافع ایران میتواند آثار و عواقبی بر روابط دو جانبه داشته باشد.
اینکه ما پیام بدهیم، آنها پیام بدهند، آنها تحریم کنند و ما تحریم کنیم، در نهایت میتواند بر ادامه مذاکرات احیای برجام هم تاثیر منفی بگذارد.
اعتماد