به گزارش ایران اکونومیست، معاملات الگوریتمی، معاملاتی است که توسط رباتها با تعریفهای متفاوت انجام میشود، معاملات را در چند ثانیه و به سرعت انجام میدهند. اما اینکه فناوریهای به روز به خدمت بازار بیاید هیچ مشکلی نداشته و باعث شکوفایی بازار خواهد شد، اما چرا در شرایط فعلی معاملات الگوریتمی برای بازار سرمایه غیر منصفانه است؟، در این گزارش به آن خواهیم پرداخت.
بررسی معاملات الگوریتمی در بازار ایران و بازار جهانی
یکی از راهکارهای معاملات در بازار جهانی معاملات الگوریتمی است که توسط دو نوع سرمایه گذار عمده یعنی بانکها و مؤسسات مالی و یا بازارگردانها استفاده میشود، در بورسهای بینالمللی به دلیل بالا بودن عمق معاملات و نبودن پدیدهای به نام صف خرید یا صف فروش استفاده از این فناوری به نفع بازار تمام میشود، اما در بورس ایران به دلیل صفهای فروش و خرید و کم بودن عمق بازار، معاملات الگوریتمی تنها راه برای نوسانگیری از سهامداران خرد فراهم کرده است.
پایگاه خبری سازمان بورس، جدیداً در مطلبی آورده است؛ ۱۸ کارگزاری برای دسترسی معاملهگران حقیقی به «معاملات الگوریتمی» مشخص شدهاند، اما سازمان بورس به وضوح مشخص نکرده که معاملات الگوریتمی آیا برای سهامداران حقیقی برای سهامداران خرد زیر ۲۰۰ میلیون تومان نیز فعال میشود یا خیر؟
اما دادگستری تهران پس از بررسی مستندات معتقد است: «روند فعلی معاملات الگوریتمی و فعالیت بازارگردانی عامل زیان مستمر سهامداران است.»
نعمتاله بهروزی معاون حقوقی دادگستری استان تهران طی نامهای به معاونت حقوقی سازمان بازرسی کل کشور، عدم رعایت الزامات قانونی معاملات الگوریتمی و فعالیت بازار گردانی را عامل زیان مستمر سهامداران دانست و بر لزوم نظارت بر اجرای صحیح قوانین و دستورالعملهای قانونی تاکید کرد.
همانگونه که در ابتدای گزارش به آن اشاره شد، در بازاری که عمق کمی داشته و پول در جریان نباشد، استفاده از معاملات الگوریتمی تنها میتواند نوسانگیری نهادهای مالی را از مردم عادی تسهیل کند، به عنوان نمونه شرکتی که توانسته eps بالا بسازد و خبر بسیار مثبتی در صنعت دارد، صبح آغاز معاملات به یکباره از دسترس خرید خارج شده و این نشان میدهد، سهامداران خرد قدرت مقابله با الگوریتم را ندارند، در وضعیت فروش نیز همین واقعیت صدق کرده و معاملات الگوریتمی میتواند قبل از دیگران وضعیت فروش را فراهم کند. الگوریتمها توانایی پیاده سازی فیلترهای آماده خرید و فروش را به صورت سریع داشته و از این رو افراد حرفهای بازار نیز توانایی مقابله با آن را ندارند.
استفاده از الگوهای جهانی برای پیشرفت بازار سرمایه تنها در صورتی قابل توجیه است که بازار ایران عمق کافی را داشته و چرخش پول پرقدرتی داشته باشد، شرایط امروز بازار سرمایه ایران با معاملات خرد میانگین ۲ هزار میلیارد تومان باعث شده، الگوریتمها بلای جان سهامداران خرد باشند.