قطعی اینترنت‌ها آسیب‌های سراسری و جدی داشته که نمی‌توان آن را انکار کرد، از قطعی اینستاگرام و از بین رفتن کسب‌وکارهای مجازی گرفته تا نابودی استارتاپ‌های ایرانی. به طور مثال اپلیکیشن «بلد» به تازگی به علت وضعیت نامناسب اینترنت اعلام ورشکستگی کرده است. البته این اتفاق فقط برای «بلد» رخ نداد بلکه در طول یک هفته گذشته بسیاری از کسب‌وکارهای دیگر به ویژه کسب‌وکارهای نوپا و کوچک اینترنتی رسما اعلام کردند که با توجه به شرایط موجود قادر به ادامه فعالیت نیستند. درحالی که بر اساس اعلام وزارت صمت اقلا 350 هزار واحد صنفی اینستاگرامی از فیلترینگ لطمه خورده اند ، میلیون ها نفر بر اساس اعلام اتاق بازرگانی ایران با این فیلترینگ دچار چالش در زندگی شده اند . کسب و کارهای خانگی از فروش محصولات تا اینفلوئنسرهای معرفی محصول و خدمات مختلفی که با پیج های پر بیننده شان کسب درآمد می کردند. حالا اما برای حمایت از این افراد ردیف بودجه 1000 میلیارد تومانی در اختیار تلویزیون قرار می گیرد تا از این کسب و کارهای آسیب دیده حمایت شود. مردمی که خیلی های شان احتمالا اصلا در گرید تبلیغاتی صدا و سیما قرار نمی گیرند و این فیلترینگ مستقیم روی زندگی شان اثر گذاشته است. در سال های گذشته هم به بهانه هایی چون حمایت از تولید محتوا در بسترهای اجتماعی بودجه های مختلفی در اختیار صدا و سیما قرار گرفته بود که مشخص نیست عایدی این بودجه ها که در اختیار ساترا قرار گرفتند چیست؟
کسی دیگر ضرر می‌کند، بودجه‌اش به سازمان دولتی می‌رسد
اینترنت شاهراه اتصال و ارتباطات و زیرساخت کسب‌وکار است شاهراهی که حدود یک ماه است قطع شده و درست در همین شرایطی که وضعیت کسب و کارهای اینترنتی روبه زوال است؛ «بلد» اعلام ورشکستگی کرده و «آی قصه» نیز ده روز گذشته اعلام کرده فروش محصولات و درآمدش ۵۲درصد کاهش پیدا کرده، مدیرکل دفتر خدمات کسب‌وکار وزارت صنعت، معدن و تجارت با اشاره به تصمیمات حمایتی این وزارتخانه برای کسب‌وکارهای متضرر شده از قطعی اینترنت، گفته: «قرار است هزار میلیارد تومان بسته تبلیغات ویژه صداوسیما و هزار میلیارد بسته تبلیغات ویژه شبکه‌های اجتماعی برای حمایت از کسب‌وکارهای متضرر از قطعی اینترنت اختصاص دهیم. به‌هرحال اگر فیلترینگ برداشته شود از ظرفیت بلاگرها برای جبران صدمات آن‌ها استفاده خواهیم کرد. بحث ما در این مرحله شبکه‌های اجتماعی داخلی و خارجی نیست. بلکه ما می‌خواهیم این بودجه را اختصاص دهیم تا طبق قوانین کشور برای جبران صدمات این کسب‌وکارها اقدام شود.»
امیرحسین اسدی در گفت‌وگو با اتاق ایران آنلاین گفت: «حدود ۹۰ درصد از کسب‌وکارهای حوزه تبلیغات در فضای اینستاگرام دچار مشکل شده‌اند. کسب‌وکارهایی از جنس بلاگرها و تبلیغات در این شرایط تعدیل نیرو داشته‌اند. کسب‌وکارهای خرد در اینستاگرام نیز قطعاً دچار مشکل شده‌اند. متأسفانه مرجع آماری نداریم و از آنجا که بسیاری از این کسب‌وکارها مجوز محور نبوده‌اند آمار دقیقی هم از آن‌ها نداریم. لذا بر اساس آمار متفاوتی از ۳۰۰ هزار تا ۳ میلیون کسب‌وکار در اینستاگرام، گفته می‌شود دچار مشکل شده‌اند.»
اسدی در شرایطی اعلام کرد که آمار دقیقی از کسب و کارها ندارد که پادرو به‌تازگی در گزارشی اعلام کرده بود بیش از یک میلیون شغل به واسطه اینستاگرام در ایران وجود دارد و بازاری بیش از ۴۰ هزار میلیارد تومان در سال را ایجاد کرده است. نوین‌هاب هم در گزارش سالانه خود یک میلیون و ۷۰۰ هزار کسب‌وکار در اینستاگرام برآورد کرده بود و آمارهای مرکز آمار می‌گویند درآمد حدود ۱۰ میلیون نفر به اینستاگرام وابسته است.
آسیب ۱۰۰ درصدی از قطعی اینترنت
اسدی با تأکید بر اینکه همه کسب‌وکارها در کشور به دلیل قطعی اینترنت بین ۵ تا ۱۰۰ درصد دچار آسیب شده‌اند بیان کرد: «باید بر اساس ضرر و زیان کسب‌وکارها میان آن‌ها دسته‌بندی شود. کسب‌وکارهایی که دچار مشکلات حیاتی داشته و تعدیل نیروی زیادی انجام داده‌اند و کسب‌وکارهایی که این تغییرات در حد ۵ یا ۱۰ درصد بوده است نباید یکسان حمایت شوند. ما قصد داریم بر اساس این دسته‌بندی با در نظر گرفتن بسته‌های حمایتی به کمک این کسب‌وکارها بیاییم.»
اسدی گفت: «این پیشنهاد هم مطرح شده است که در زمان بحران‌های امنیتی یا طبیعی تدابیری در نظر گرفته شود تا ارتباط کسب‌وکارها با بین‌الملل قطع نشود. بر این اساس این پیشنهاد هم قابل بررسی است که اتاق‌های بازرگانی، اصناف، اتحادیه‌ها و ادارات صمت استان‌ها همه مجهز شوند تا در مواقع بحران اینترنت آزاد داشته باشند و دسترسی آن‌ها کامل قطع نشود.»
ضرر میلیون دلاری و جبران میلیارد تومانی
نکته جالب ماجرا این است که سازمان صداوسیما در سال۱۴۰۱ بودجه ۵۲۸۹ میلیارد و ۲۳۷ میلیون تومانی را به خود اختصاص داده است و طبیعتا هم به اندازه کسب و کارهای نوپا و شاغلان فضای مجازی از نبود اینترنت آسیب ندیده است اما با این حال قرار است بوجه هزار میلیارد تومانی به این سازمان دولتی برسد.
از طرفی هم این بودجه دو هزار میلیارد تومانی در شرایطی تعیین شده که نت‌بلاکس، سازمان غیردولتی ناظر بر اینترنت جهانی، با اشاره به قطعی شبکه‌های اجتماعی جهانی باقی‌مانده در ایران، زیان اقتصادی ناشی از قطعی اینترنت در کشور را، هر ساعت بیش از یک و نیم میلیون دلار برآورد کرده است.
با یک حساب سر انگشتی در یک ماه گذشته می‌توان به راحتی به این نتیجه رسید که این بودجه بیش از اینکه کمکی به کسب و کارها باشد کمکی برای سازمان صداو سیماست چون استارتاپ‌ها میلیون‌ها دلار آسیب اقتصادی دیدند اما صداوسیما هزار میلیارد تومان بودجه گرفت.
در نهایت یک پرسشی می‌ماند که باید به آن پاسخ داده شود و آن هم این است که طرح صیانت از حقوق کاربران در فضای جازی بیش از یکسال است که تصویب شده و در همان زمان هم که اعلام شد این موضوع آسیبی جدی به کسب و کارها می‌زند، مسئولین اعلام کردند که زیرساخت‌های آن به صورت کامل فراهم است پس چرا سازمانی دولتی مانند صداوسیما نتوانسته ا این زیرساخت‌ها استفاده کند؟
مهسا بهادری - خبرآنلاین
