سه‌شنبه ۲۸ فروردين ۱۴۰۳ - 2024 April 16 - ۶ شوال ۱۴۴۵
۰۲ آبان ۱۴۰۱ - ۱۳:۴۷

پاسخ «لغتنامه دهخدا» به منتقدان

مؤسسه لغتنامه دهخدا پاسخ منتقدان و منصرفانش را در یک متن رسمی داد.
کد خبر: ۵۲۷۶۴۷

در پی انتشار مصاحبه حسن انوری، عضو پیشین و از منتقدان این مؤسسه در ایران اکونومیست با عنوان «به مؤسسه دهخدا برنمی‌گردم» مؤسسه لغتنامه دهخدا، با ارسال متنی، پاسخ منتقدان را به شرح زیر داد:

«خوب است مخاطبان عزیز  بدانند تدوین لغتنامه دهخدا حدود ۴۰ سال پیش پایان یافته و از آن هنگام به بعد موسسه‌ای که ماموریت تدوین لغتنامه را بعهده داشته(موسسه لغتنامه دهخدا)، نه تنها هیچ لغتنامه کاربردی جدیدی بر مبنای تغییرات زبان فارسی بطورکامل تدوین نکرده، بلکه حتی در انتشار چاپ‌های جدید، کاربردی و تک جلدی از همان لغتنامه ۴۰ سال پیش هم موفقیت چندانی حاصل نکرده است.

در نهایت تغییرات کلان مدیریتی در کشور و نیز عملکرد ضعیف تیم مدیریت پیشین موسسه لغتنامه دهخدا در پاسخگویی به نیازهای جامعه در عرصه لغتنامه نویسی، منجر به تغییرات مدیریتی در این موسسه شد. بلافاصله پس از آن برخی تحرکات رسانه‌ای علیه این تغییراتِ رایج و معمول مدیریتی، در بعضی رسانه‌های خاص تحت تاثیر تحریکات نرم تعدادی از کسانی که منافعشان در موسسه لغتنامه بخطر افتاده بود، بالا گرفت و در نهایت نظر رسانه‌های بیگانه را بعنوان یک خوراک ضدتبلیغی علیه نظام دانشگاهی ما جلب کرد. حتی تعدادی از شبکه‌هایی که هزینه‌های هنگفت‌شان از طریق دشمنان ملت تامین میشد، با تیترهایی نظیر «نابودی لغتنامه دهخدا» تلاش کردند اذهان عمومی را نسبت به شرایط موجود بگونه‌ای کاملا منفی سازماندهی کنند.

اما واقعیت این است پس از پایان کار لغتنامه مرحوم علامه دهخدا که اکنون حدود ۴۰ سال از آن میگذرد، موسسه لغتنامه دهخدا که عملا ماموریت تدوین و تامین نیازهای کشور به لغتنامه را بعهده دارد، از تولید لغتنامه‌ای جدید که بر پایه تغییرات زبانی اخیر باشد، ناتوان بوده و لغتنامه‌ای که از آن بعنوان «لغتنامه بزرگ فارسی» یاد میشود، اینک پس از ۴۰ سال، تنها در تعدادی انگشت شمار از حروف خط فارسی از مجموع ۳۲ حرف آماده شده و با این روند، طبیعی است که دهها سال دیگر طول میکشد تا چنین لغتنامه بزرگی که تبلیغات گسترده‌ای هم برای آن انجام شده، تکمیل شود.این همان لغتنامه‌ای است که عده‌ای از قهر کردن چهره‌های متولی تالیف آن، چنان سخن میگفتند که گویی در عرصه لغتنامه نویسی، آسمان به زمین آمده است؛ چهره‌هایی که با مصاحبه‌های مکرر حتی بعضا با رسانه‌های بیگانه و با نوشتن نامه‌های سرگشاده(و البته بدون امضا) از فاجعه بزرگی که با قهر کردن‌شان از موسسه لغتنامه برای لغتنامه نویسی ایران در شرف وقوع است، سخن میگفتند و در پاسخ منتقدانی که به حرکت لاکپشتی تدوین لغتنامه بزرگ فارسی انتقاد داشتند، تنها به این بسنده میکردند که کار لغتنامه نویسی یک کار علمی و زمان‌بر است و نمی‌گفتند لغتنامه‌ای که چند دهها سال بعد کامل شود، اصلا لغاتش بجز متخصصان زبانهای باستانی به درد چه کسی میخورد.

به هر حال این شکل از لغتنامه نویسی نمی تواند دردی از زبان فارسی در سطح عموم مردم، دوا کند و تجربه جهانی نیز آن را برنمی‌تابد؛ کما اینکه متولیان لغتنامه‌ای مانند اکسفورد، هر سال با تغییرات جدید چاپ تازه‌ای را به انگلیسی‌زبانها ارائه میکنند.

در خصوص قهر کردن اساتید با موسسه لغتنامه لازم است توضیح داده شود که از مدتها پیش حضور فیزیکی اساتید گرانقدر، استاد انوری و استاد شایسته در موسسه لغتنامه تحت‌ تاثیر شرایط سنی این عزیزان قرار داشته و همانطور که استاد انوری در مصاحبه اخیر به ایران اکونومیست گفتند، بعد از ۶۰ سال فعالیت در موسسه لغتنامه، توان ادامه آن را نداشتند. البته برخلاف تبلیغات سوئی که با محوریت «قهر کردن چند نفر از اعضای هیات پیشین تالیف لغتنامه بزرگ فارسی» در برخی سایتهای خاص داخلی و رسانه‌های بیگانه صورت گرفت، در پرتو هوشمندی اساتید گرانقدری چون استاد انوری و استاد شایسته، این دو عزیز با رسانه‌های بیگانه و همراهان داخلی ایشان در هجمه به نظام دانشگاهی کشور همراه نشدند و بی‌شک آن تعداد انگشت شمار از همکاران پیشین که همه تلاش خود را برای بچالش کشیدن مجموعه بخرج دادند، فرصت بازگشت به موسسه را از دست داده و چهره‌های پرانگیزه اعم از افراد باسابقه و همچنین نیروهای جوان، دانشمند و مخلص از میان فرهیختگان، متخصصان، فارغ‌التحصیلان و حتی دانشجویان دوره تحصیلات تکمیلی در رشته‌های مرتبط جای آنها را به شایستگی پرخواهند کرد.

ضمنا در مورد آقای دکتر کزازی که در دو خبر ایران اکونومیست برخلاف واقع ادعا شده که ایشان از پیش با موسسه لغتنامه دهخدا همکاری داشته، اعلام میشود که نامبرده سابقه همکاری با این موسسه را نداشته و تنها موردی که درباره ایشان مطرح بوده، برنامه‌ای برای برگزاری یک کلاس کوتاه مدت بوده که ایشان پیش از آغاز دوره شخصا اعلام کرد که از برگزاری آن منصرف شده است. البته اعلام این انصراف که قاعدتا باید بطور مستقیم به موسسه انجام میشد، معلوم نیست با چه تحلیلی در شرایط خاص و با ادبیاتی خلاف عرف، در فضای مجازی از سوی ایشان صورت گرفت و نوع اعلام ایشان هم بگونه‌ای بود که برخی افراد را به گمان می‌انداخت که نامبرده از پیش با موسسه لغتنامه دهخدا همکاری داشته است.»

 

نظر شما در این رابطه چیست
آخرین اخبار