سازمان بورس و اوراق بهادار در مهر ماه امسال با مشکلات زیادی روبرو بود. مشکلاتی که بورس تهران را به شدت تحت تأثیر قرار داد، به صورتی که آثر آن بر معاملات روزانه قابل مشاهده بود. اصلی ترین مشکل سازمان بورس و بازار سرمایه در ماه های اخیر عدم اعتماد مردم به این بازار است. بورس های بزرگ جهان جرقه های اصلی برای رونق و تقویت خود را جلب اعتماد عموم جامعه برای انتخاب این بازار به جای سایر بازار های سرمایه گذاری در کشورشان می دانند. آن ها معتقدند که بازار سرمایه هر کشوری باید مرجع اصلی سرمایه گذاری مردم آن کشور باشد و در صورتی این امر امکانپذیر می شود که اعتماد مردم به بورس کشورشان جلب شود و بازار بتواند بازدهی معقولی برای آن ها داشته باشد. مشکلات بازار سرمایه ما نیز در نهایت باعث از بین رفتن روز افزون اعتماد مردم به بورس شده است. شاید هر کدام از مشکلات بازار مثل رکود معاملات یا بازدهی کم و افت قیمت سهام های با ارزش به نوبه خود ضرر رسان باشد اما تأثیر آن ها بر از بین رفتن اعتماد عمومی نسبت به بازار سرمایه ضربه سنگینی به بازار زده که نتیجه آن را در معاملات مهر ماه شاهد هستیم.
شاخص کل بورس تهران در مهر 1401 بیش از 3.4 درصد افت تراز داشته است. این شاخص در طی 18 روز معاملاتی مهر ماه 6 روز مثبت و 12 روز منفی را پشت سر گذاشت و از تراز یک میلیون و 355 هزار و 240 واحدی ابتدای مهر به تراز یک میلیون و 308 هزار و 946 واحدی رسید.
شاخص کل هم وزن در مهرماه بیش از شاخص کل نزول داشت و با کاهش تراز بیش از 4.2 درصدی همراه بود. شاخص کل هم وزن در ابتدای مهر ماه در تراز 395 هزار و 678 واحدی قرار داشت و با کاهش 16 هزار و 684 واحدی به تراز 378 هزار و 994 واحدی رسید. شاخص کل فرابورس به نسبت دو شاخص مذکور افت کمتری داشت و در مهر ماه 2.9 درصد کاهش تراز داشت. تراز شاخص کل فرابورس در انتهای مهر ماه با 542 واحد افت به 17 هزار و 855 واحد کاهش یافت.
ارزش معاملات خرد در مهر ماه بیانگر بیخ پیدا کردن رکود در معاملات روزانه است. متوسط ارزش معاملات خرد در این ماه به 2 هزار و 114 میلیارد تومان رسید و در روز 27 مهر با هزار و 554 میلیارد تومان ارزش معاملات خرد رکورد 18 ماه اخیر را شکست. فرای ریزش شاخص های بازار در مهر ماه جریان پول حقیقی نیز نشان دهنده اوضاع بازار در این ماه بود. در بین 18 روز معاملاتی این ماه تنها یک روز خالص جریان پول حقیقی در بازار مثبت بود و در 17 روز دیگر بازار به خروج پول حقیقی مواجه بود. در مجموع روزهای این ماه 4 هزار و 633 میلیارد تومان پول حقیقی از بازار خارج شد و حتی در بعضی از روز های مهر بیش از 600 میلیارد تومان خروج پول حقیقی را تجربه کردیم.
تحلیلگران زیادی در بازار معنقد بودند که با رشد نرخ دلار و انتشار صورت های شش ماهه بازار روند نزولی خود را شکست می دهد و صعود خوبی را در پیش خواهیم داشت اما در روزهای انتهایی مهر ماه با وجود رشد نرخ دلار و انتشار صورت هایی شش ماهه شاخص کل مثبت نشد و حتی رکود معاملات روزانه نیز افزایش پیدا کرد. با این اوصاف صاحب نظران معتقدند تنها مسئله ای که می تواند بازار سرمایه را از وضع موجود رهایی دهد یک تصمیم اساسی برای تغییرات زیر بنایی بازار سرمایه است زیرا پتانسیل رشد تا زمانی که اعتماد مردم به بازار جلب نشود، بازار را به سمت بالا حرکت نمی دهد.
