ایران اکونومیست پلاس ـ سهیلا صدیقی: حالا دوباره جنجال تازهای بر سر تحریم فوتبال ایران در جام جهانی بر پا شده است. مسیح علینژاد، چهره حامی تحریمهای ظالمانه علیه ملت ایران در تازهترین اقدام ضد ایرانی خود با ایجاد کارزاری مجازی و با انتشار استوریهایی در اینستاگرام تلاش دارد تا «فیفا» را مجاب به تعلیق فدراسیون فوتبال و اخراج تیم ملی ایران از جام جهانی ۲۰۲۲ قطر کند. بر اساس ادعای او درخواست تعلیق فوتبال ایران و حذف تیم ملی از جام جهانی در پی تشکیل کارزار «تحریم ورزش ایران» صورت گرفته و هدف نهایی این کمپین تعلیق ورزش ایران است!
فارغ از اینکه این خواسته تا چه حد غیر منطقی و غیر قابل اجراست اما چنین رویکردهایی برای ایران جدید نیست. ما تا کنون علاوه بر تحریم چهرههای سیاسی، سازمانهای تجاری و بانکها شاهد تحریم چهرههای فرهنگی، علمی و ورزشی هم در این سالها بودهایم. تحریمهایی که در نگاه اول شاید بیمعنی و مضحک هم به نظر برسند.
علیرضا فغانی، سامان قدوس و تحریمهای ورزشی ایران
سال ۱۳۹۷ بود که شرکت آمریکایی «نایک» اعلام کرد که تیم ملی فوتبال ایران تحریم است و نمیتواند از کفش و لباسهای ورزشی این شرکت استفاده کند. «نایک» همچنین در ایمیلی به روزنامه آمریکایی «یو. اس. ای تودی» تاکید کرده بود که معذوریت در تحویل کفشهای ورزشی به تیم ملی ایران مسئلهای تازه نیست و اینکه به عنوان یک شرکت آمریکایی به دلیل قوانین داخلی و تحریمهای اعمال شده از جانب دولت، همچون سابق و بدون اختیار در تصمیمگیری نمیتواند در این راستا به انتخاب خود عمل کند.
حتی سامان قدوس که شهروند کشور سوئد است، در آن سال به دلیل ملحق شدن به جمع ملی پوشان با تحریم شرکت «نایک» مواجه شد و این در حالی بود که قدوس پیش از آن ماجرا، قرادادی اسپانسری با شرکت «نایک» امضا کرده بود.
این تحریم شامل داور بینالمللی فوتبال یعنی علیرضا فغانی هم شد. در همان سال فغانی و همکاران ایرانیاش از پوشیدن لباس های «نایک» منع شدند. این در حالی بود که «نایک» اسپانسر کنفدراسیون فوتبال آسیا است و از سالها پیش همه داورانی که در تورنومنتهای این قاره سوت می زدند، لباسهای این کمپانی را به تن میکردند.
نادر طالبزاده و یک تحریم فرهنگی
دبیری جشنواره فیلم «عمار»، راهاندازی کنفرانس افق نو، عضویت در هیئت اندیشهورز شبکه افق، ساخت چندین مستند، اجرای برنامه «عصر» شبکه افق و... گوشهای از فعالیتهای زندهیاد نادر طالبزاده بود که اردیبهشتماه امسال از دنیا رفت.
زندهیاد طالبزاده از ۱۶ تا ۲۶ سالگی در کشور آمریکا زندگی میکرد اما همزمان با وقوع انقلاب اسلامی به ایران بازگشت. او البته سابقه کار در شبکه خبری CBS آمریکا را هم داشته و این همکاری اینطور شکل گرفته که او قصد داشته، اخبار انقلاب به گوش جهانیان برسد اما این همکاری ادامهدار نشد و بلافاصله بعد از ۲۲ بهمنماه ۱۳۵۷ از CBS خارج شد.
دلیل اصلی که باعث شد او در لیست تحریمهای آمریکا قرار بگیرد، این بود که او در ماجرای تسخیر لانه جاسوسی دست داشته است.
رییس صدا و سیما و حضورش در لیست تحریم
عبدالعلی علیعسکری، هفتمین رییس صدا و سیما و همچنین عضو هیئت علمی دانشگاه این سازمان بود. او پیشتر مقام معاونت توسعه و فناوری رسانه سازمان صدا و سیما را برعهده داشت که با روی کار آمدن رئیس قبلی این سازمان «محمد سرافراز» از این سمت کناره گرفت. از جمله اقدامات انجام شده در دوره تصدی او در معاونت توسعه و فناوری رسانهای صدا و سیما میتوان به راهاندازی تلویزیون دیجیتال و انتقال فناوری تلویزیونی از آنالوگ به دیجیتال اشاره کرد.
اما خردادماه ۱۳۹۷ بود که وزارت خزانهداری آمریکا علیعسکری را در لیست تحریمهای آمریکا قرار داد. ادعای آمریکا برای این تحریم نقض حقوق بشر بود. طبق بیانیه وزارت خزانهداری ایالات متحده آمریکا، عبدالعلی علیعسگری به عنوان رئیس صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران در «سانسور» و «پخش اعترافات اجباری زندانیان سیاسی» نقش داشته و به همین دلیل در فهرست تحریم قرار گرفتهاست.
تحریم وزیر جوان در یک ظهر پاییزی
محمدجواد آذری جهرمی از سال ۱۳۹۶ تا سال ۱۴۰۰ وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در دولت دوم حسن روحانی بود.
وزارت خزانهداری آمریکا طی بیانیهای که روز جمعه یکم آذر ۱۳۹۸ صادر کرد، محمدجواد آذری جهرمی را به دلیل اعمال سانسور گسترده اینترنت در ایران تحریم کرد. وزیر خزانهداری آمریکا درباره این تحریم گفته بود: «ما وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات ایران را به دلیل محدود کردن دسترسی به اینترنت، از جمله نرمافزارهای پیامرسانی محبوب که کمک میکند، دهها میلیون ایرانی با هم و با جهان خارج در ارتباط باشند، تحریم میکنیم.»
منصور غلامی و تحریم یک شخصیت علمی
سال ۱۳۹۷ بود که آمریکا، منصور غلامی وزیر علوم دولت حسن روحانی را هم در لیست تحریمیها اعلام کرد. منصور غلامی پس از اعلام خبر تحریمش در یک گفتگوی تلویزیونی اعلام کرد: «درباره تحریم شدنم اطلاعی ندارم و این موضوع برایم مهم هم نیست. دلیلش را هم نمی دانم! شاید هرکس در جمهوری اسلامی مسئولیتی دارد، از نظر آنها تحریم است.»
تحریم ۹ شخص حقیقی به بهانه دور زدن تحریمها
یکی از تحریمهای معروف وزارت خزانهداری آمریکا، تحریم آبان ۱۳۹۸ است که شامل لیستی ۹ نفره از نزدیکان مقام معظم رهبری میشد.
از جمله مهمترین افراد این لیست ۹ نفره میتوان به سید مجتبی خامنهای (پسر دوم مقام معظم رهبری) و سید ابراهیم رئیسی (رئیس وقت قوه قضاییه و رییسجمهور فعلی ایران) اشاره کرد.
سردار محمد باقری (فرمانده ستاد کل نیروهای مسلح)، سردار حسین دهقان (مشاور رهبر در حوزه صنایع دفاعی)، حجتالاسلام محمد محمدیگلپایگانی (رئیس دفتر مقام معظم رهبری)، وحید حقانیان (معاون اجرایی بیت رهبری)، غلامعلی حداد عادل (عضو مجمع تشخیص مصلح نظام)، علی اکبر ولایتی (مشاور امور بینالملل مقام معظم رهبری) و همچنین غلامعلی رشید (فرمانده قرارگاه خاتمالانبیا) سایر مقاماتی بودند که در فهرست تحریمهای آمریکا قرار گرفتهاند.
این افراد همزمان با چهلمین سالگرد تسخیر لانه جاسوسی و به بهانه دور زدن تحریمها در این لیست قرار گرفتند.