به گزارش ایران اکونومیست به نقل وزارت نیرو، تولید مقیاس کوچک یا تولید پراکنده، تأمین انرژی برق با استفاده از مولدهای تولید برق با ظرفیت حداکثر ۲۵ مگاوات است که قابلیت نصب در محلهای مصرف و یا اتصال به شبکه توزیع با قابلیت کارکرد دائم به منظور تأمین انرژی برق را دارد و از لحاظ مشخصههای زیست محیطی بهرهبرداری از آنها در مراکز مختلف میسر است.
بر اساس این تعریف، مجموعهای از دستگاهها یا تأسیسات تولید برق را که اتصال آن به شبکه توزیع محلی از نظر فنی امکانپذیر بوده و ظرفیت عملی تولید آن در محل اتصال به شبکه توزیع از ۲۵ مگاوات بیشتر نباشد، مولد مقیاس کوچک مینامند.
کاهش آلودگی بالاتر از عدد استاندارد نسبت به نیروگاههای بزرگ، نیروگاهها با دارا بودن راندمان بالاتر از متوسط راندمان نیروگاههای حرارتی شبکه و نزدیک بودن به محل مصرف علاوه برتامین برق، از مزیتهای نیروگاههای مقیاس کوچک است که سبب افزایش استقبال سرمایه گذاران بخش خصوصی داخلی و خارجی در کشور است.
بر اساس اعلام شرکت توانیر، پیرو ابلاغ دستورالعمل توسعه مولد مقیاس کوچک در سال ۱۳۸۷ توسعه مولدهای مقیاس کوچک در دستورکار وزارت نیرو و شرکت توانیر قرار گرفت و در حال حاضر تعداد ۲۷۵ نیروگاه در سطح کشور به بهرهبرداری رسیده است.
در سال گذشته انرژی تولیدی نیروگاههای مولد مقیاس کوچک، بیش از ۲ درصد برق کشور را تأمین کرد و کمک خوبی به گذر از پیک تابستان و شرایط دشوار زمستان در سال ۱۴۰۰ بود، اما با بهرهبرداری از ۷۶ مگاوات ظرفیت جدید از ابتدای سالجاری تاکنون، حداکثر تولید غیر همزمان نیروگاههای مولد مقیاس کوچک حرارتی در تابستان به بیش از ۱۲۰۰ مگاوات رسید.
بر این اساس، توسعه مولدهای مقیاس کوچک حرارتی دارای توجیه فنی و اقتصادی با سازوکارهای حمایتی این کسب و کار با خرید تضمینی و امکان ترانزیت برق تولیدی از طریق قراردادهای دوجانبه این نیروگاهها با صنایع در شرکت توانیر دنبال میشود که درحال حاضر قرارداد خرید تضمینی برق ۸۰۰ مگاوات با نیروگاهها در مرحله پیشبرد و احداث است.
علاوه بر قانون برنامه ششم توسعه و در جهت توسعه هدفمند این مولدها، اعلام عمومی نقاط حائز اولویت به همراه ظرفیت مورد نظر در مناطق مختلف کشور مجموعاً با ظرفیت ۲۷۰۰ مگاوات در کشور انجام شده و جلب مشارکت سرمایهگذاران داخلی و خارجی در این نقاط توسط شرکتهای برق منطقهای و توزیع نیروی برق در دست اقدام است.
همچنین شرکتهای برق آماده همکاری و حمایت از احداث نیروگاههای خودتامین بهویژه توسط صنایع هستند تا با افزایش ظرفیتهای تولید در نقاط مصرف، بیش از پیش از مزایای اینگونه مولدها استفاده شود.
این گزارش حاکی است، دولت سیزدهم در شرایط ناترازی حدود ۲۰ هزار مگاواتی کار خود را آغاز کرد که وزارت نیرو با تدوین و تبیین برنامه ۱۰۰ اقدامی توانست ظرفیتهای فراموش شده صنعت برق را به میدان بیاورد و بر همین اساس پروژههای برقی از جمله تولید مقیاس کوچک یا تولید پراکنده سرعت گرفت.