علی پاکزاد: در حالی که دولت دهم در اجرای هدفمندی امید داشت از محل پرداخت یارانه های نقدی بتوان کاهش رفاه حاصل از رشد قیمت ها را مهار کند ولی آمارهای منتشر شده از سوی مرکز آمار ایران در مورد بودجه خانوار در سال 91 گویای این نکته است که در سال 91 یعنی دومین سال اجرای قانون هدفمندی یارانه ها فشارسنگینی از جانب هزینه های زندگی بر خانوارهای شهری وارد شده است.
براساس تازه ترین آمارهای منتشر شده در سال 91 متوسط هزینه زندگی یک خانوار شهری رقمی معادل 16.4 میلیون تومان است. این متوسط هزینه در سال 90 رقمی معادل 13.2 میلیون تومان بوده است. رشدی 24 درصدی ناشی از رشد 3 میلیون تومانی هزینه سالانه زندگی خانوار شهری در این ارقام مشهود است.
این افزایش در حالی است که بر خلاف وعده دولت کمتر از نیمی از رشد هزینه ها از محل یارانه نقدی تامین شده است. یارانه ای که قرار بود سهمی از ان به بخش تولید داده شود ولی به رغم عدم تخصیص به بهش تولید همان یارانه نیز کفاف هزینه های جهش یافته را نداشته است.
نکته دیگر در این میان افزایش سهم هزینه خوراک در سبد هزینه خانوارهای شهری است. براساس اعلام مرکز آمار ایران سهم 24 درصدی هزینه های خوراکی و دخانی خانوارهای شهری در سال 91 به 27 درصد افزایش پیدا کرده است. افزایش سهم هزینه های خوراکی در سبد خانوار به معنی کاهش سطح رفاه و تخصیص سهم بیشتر درآمدها به برطرف کردن نیازهای اولیه لازم برای زنده ماندن است. اینهمه در شرایطی اتفاق افتاده که هیچ یک از اهداف مربوط به مهار رشد حامل های انرژی عملیاتی نشده است.
رشد هزینه های مسکن نیز در سال 91 برای خانوارهای شهری رقمی معادل 25 درصد را نشان می دهد. در سال 90، معادل 44 درصد از کل هزینه های غیر خوراکی خانوارهای شهری به مسکن اختصاص پیدا کرده است ولی در سال 91 این سهم به 46 درصد افزایش یافته است و این نیز یکی دیگر از شاخص های گویای کاهش رفاه خانوارهای شهری در سال دوم اجرای هدفمنید محسوب می شود.
در سال 1391 در مناطق شهری و روستایی نشان می دهد متوسط کل هزینه های خالص سالانه یک خانوار شهری 164 میلیون و 281 هزار ریال بوده است که نسبت به رقم مشابه در سال قبل 23.8 درصد افزایش نشان می دهد.
از کل هزینه سالانه خانوار شهری 44 میلیون و 570 هزار ریال با سهم 27.1 درصد مربوط به هزینه های خوراکی و دخانی و 119 میلیون و 711 هزار ریال با سهم 72.9 درصد مربوط به هزینه های غیرخوراکی بوده است. در بین هزینه های خوراکی و دخانی، بیشتری سهم با 24 درصد مربوط به هزینه گوشت و در بین هزینه های غیرخوراکی بیشترین سهم با 46 درصد مربوط به مسکن بوده است.
در همین حال، متوسط درآمد اظهار شده سالانه یک خانوار شهری 167 میلیون و 241 هزار ریال بوده که نسبت به سال قبل 28.3 درصد افزایش داشته است. منابع تامین درآمد خانوارهای شهری نشان می دهد که 27.7 درصد درآمد از مشاغل مزد و حقوق بگیری، 168 درصد از مشاغل آزاد کشاورزی و غیرکشاورزی و 556 درصد از محل درآمدهای متفرقه خانوار تامین شته است.
93 درصد از خانوارهای آمارگیری شده شهری از گاز لوله کشی، 92 درصد از تلفن همراه و 42 درصد از اتومبیل شخصی استفاده کرده اند. این ارقام برای سال 1390 به ترتیب 92، 90 و 40 درصد بوده است. همچنین نحوه تصرف محل سکونت 22 درصد از خانوارهای شهری، اجاری و رهنی است که در سال 1390 این رقم 23 درصد بوده است.
گزارش مرکز آمار ایران می‌افزاید: متوسط کل هزینه خالص سالانه یک خانوار روستایی 108 میلیون و 188 هزار ریال بوده است که نسبت به سال قبل 28.8 درصد افزایش نشان می دهد.
از کل هزینه سالانه خانوار روستایی 45 میلیون و 796 هزار ریال با سهم 42.3 درصد مربوط به هزینه های خوراکی و دخانی و 62 میلیون و 391 هزار ریال با سهم 57.7 درصد مربوط به هزینه های غیرخوراکی بوده است.
در بین هزینه های خوراکی و دخانی بیشترین سهم با 25 درصد سهم مربوط به هزینه آرد، رشته، غلات، نان و فرآورده های آن و در بین هزینه های غیرخوراکی، بیشترین سهم با 28.1 درصد مربوط به مسکن بوده است.
متوسط درآمد اظهار شده سالانه یک خانوار روستایی 101 میلیون و 281 هزار ریال بوده است که نسبت به سال قبل 27 درصد افزایش داشته است. منابع تامین درآمد خانوارهای روستایی نشان می دهد که 24.9 درصد از مشاغل مزد و حقوق بگیری، 28.8 درصد از مشاغل آزاد کشاورزی و غیرکشاورزی و 46.4 درصد از محل درآمدهای متفرقه خانوار متفرقه خانوار تامین شده است.
48 درصد از خانوارهای آمارگیری شده روستایی از گاز لوله کشی، 81 درصد از تلفن همراه و 22 درصد از اتومبیل شخصی استفاده کرده اند. این ارقام برای سال 1390 به ترتیب 45، 78 و 20 درصد بوده است. همچنین نحوه تصرف محل سکونت 5 درصد از خانوارهای روستایی، اجرای و رهنی است که در سال 1390 این رقم 5.2 درصد بوده است.
