این عبارات بخشی از سخنان «غفور سلیمانی» مرد نابینای ۴۴ ساله است که نزدیک به ۱۰ سال سابقه تدریس در دانشگاه‌های کشور را دارد؛ به بهانه روز جهانی عصای سفید با او درباره معضلات جامعه نابینایان، مشکلات اجتماعی و نیز خواسته‌های این جمعیت گفت‌وگو کرده‌ایم.
او می‌گوید: روز جهانی نابینایان یا عصای سفید یک نماد است که نابینا در جامعه جهانی فهمیده شود. با این نام‌گذاری، امروز در برخی از مناطق جهان توجه ویژه‌ای به این گروه شده و موانع نابینایان به صورت قانونی حل شده است و مرزی بین بینا و نابینا وجود ندارد.
وی می‌افزاید: جمعیت نابینایان با موانع مختلفی در حوزه اشتغال روبه‌رو هستند. جذب کامل در نظام‌های اداری و جذب در جامعه به صورت تلفیقی برای زندگی بهتر از جمله مسائلی است که این جمعیت با آن دست و پنجه نرم می‌کند. مشکلات اقتصادی این گروه هم ناشی از اشتغال نداشتن است.
غفور ادامه می‌دهد: «مشکلات فرهنگی این جمعیت هم به بی‌توجه صدا و سیما برمی‌گردد. نابینایان به عنوان قشر برجسته در راستای «بهتر زیستن» تلاش می‌کنند و این اهتمام باید توسط رسانه‌ها پوشش داده شود. امروز در رسانه‌ها توانایی نابینایان نمایش داده نمی‌شود. مبلمان شهری هم در اغلب مناطق کشور برای یک نابینا مناسب نیست؛ یک سیر مستقیم برای این گروه مشاهده نمی‌شود و نابینایان به صور مستقل نمی‌توانند در خیابان‌ها تردد کنند. گاه در جوی‌های عریض خیابان می‌افتند. دفاتر اغلب ادارات در کشور فاقد آسانسور است؛ در طبقات دوم و سوم واقع شده و نبود آسانسور تردد را برای این جمعیت دشوار می‌کند.»
مبلمان شهری هم در اغلب مناطق کشور برای یک نابینا مناسب نیست؛ یک سیر مستقیم برای این گروه مشاهده نمی‌شود و نابینایان به صور مستقل نمی‌توانند در خیابان‌ها تردد کنند
مردم دین خود را به معلولان ادا کرده‌اند
مردم اما دین خود را به معلولان و نابینایان ادا کرده و خواهند کرد. من به عنوان یک نابینا هر گاه که در سطح شهر تردد می‌کنم، با حمایت مردم روبه‌رو می‌شوم. مردم مرا بشناسند، یا نشناسند، از خیابان رد می‌کنند؛ تاکسی‌ها و اتوبوس‌ها می‌ایستند و مرا سوار کرده و مردم برای سوار شدن کمکم می‌کنند.
ما هیچ گله‌ای از مردم نداریم؛ سپاس‌گذار و خاک پای مردمیم اما از مسئولان کشور اجرای کامل قانون حمایت از حقوق معلولان را خواستاریم؛ امیدواریم که صدای ما را بشنوند. از مسئولان کشور اجرای کامل قانون حمایت از حقوق معلولان را خواستاریم؛ امیدواریم که صدای ما را بشنوند
«مجید مبارک» ۳۶ ساله و کارمند یکی از دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور است که نزدیک به ۱۶ سال سابقه فعالیت با نابینایان دارد. او نیز در رابطه با معضلات پیش روی این قشر می‌گوید: «۱۶ سال سابقه فعالیت با جمعیت نابینایان را داشته‌ام؛ خودم هم نابینا هستم و مشکلات و موانع این جمعیت را درک می‌کنم. یکی از مشکلات اصلی نابینایان دستیابی به اشتغال است. طبیعتا نبود شغل، کسب درآمد و تهیه مسکن را هم با دشواری روبه‌رو می‌کند.
او می‌افزاید: مبلمان شهری نیز برای این جمعیت مناسب نیست و با وجود تصویب قانون حمایت از حقوق معلولان، برخی از ضوابط رعایت نمی‌شود. یک نابینا به تنهایی نمی‌تواند در سطح شهر تردد کند و این مساله نیز از مهمترین معضلات نابینایان است.
مجید می‌گوید: «گاهی با شوراهای شهر، شهرداری‌ها، سازمان‌های ذیربط و بهزیستی هم در این رابطه گفت وگو می‌شود اما اغلب نهادها هم در نهایت در حد تکمیل گزارش‌های کاری «مناسب‌سازی» می‌کنند. به عنوان مثال، خطوط ویژه نابینایان از معیارهای لازم برخوردار نیست. صرفا رنگ این خطوط با خط‌های عابر پیاده متفاوت است و یک نابینا نمی‌تواند به راحتی تردد کند و از پیاده‌رو به یک‌باره به مانع، باغچه، اتومبیل و... برخورد می‌کند. اتوبوس‌های شهری گویا نیست و متروها با پیگیری برخی از همکاران کنون گویا و برای جمعیت نابینا هم قابل استفاده شده است.»
وی معتقد است: امروزه باتوجه به عصر جدید، استفاده از فناوری‌های روز هم ضروری است اما بسیاری از برنامه‌های رایانه‌ای اعم از همراه بانک‌ها نیز برای جمعیت نابینایان قابل استفاده نیست و این مساله دشواری‌های متعددی را برای نابینایان به همراه داشته است.
مجید می‌گوید: طراحان نرم‌افزار باید معیارها را رعایت کنند و در ساخت سایت‌های داخلی و خارجی دسترس‌پذیری برای گروه‌های خاص همچون نابینایان را در نظر داشته باشند.
رسانه‌ها درباره برخورد با نابینایان فرهنگ‌سازی کنند
فرهنگ‌سازی رسانه‌ها درباره چگونگی برخورد با نابینایان هم در جامعه ضروری است؛ گاه دست‌فروشان در پیاده‌روها بساط کرده و موتورسواران با پارک در پیاده‌رو مسیر تردد مردم به ویژه معلولان و نابینایان را مسدود می‌کنند.
از مجید درباره انتظارات او از شهروندان می‌پرسم. می‌گوید: «گاه برخی از شهروندان با مشاهده یک نابینا در خیابان از دور فریاد می‌زنند، در این مسیر راه برو! در این راستا حرکت کن، فراموش می‌کنند که نابینا در لحظه نمی‌فهمد که منظور از این طرف دقیقا کجاست؛ این مشکلات ناشی از ناآگاهی مردم است ورسانه‌ها باید در این رابطه فرهنگ‌سازی کند. مردم می‌توانند با دیدن یک نابینا در خیابان از او سوال کنند که به کمک احتیاج دارد یا نه؛ در صورت درخواست کمک او را حمایت کرده و با رد درخواست، بی‌تفاوت از کنار او بگذرند.»
به گزارش ایران اکونومیست، ۱۵ اکتبر مصادف با ۲۳ مهرماه به عنوان روز جهانی عصای سفید (نابینایان) با هدف افزایش سطح آگاهی جامعه درباره نابینایان و نیز گرامیداشت و معرفی دستاوردهای این جمعیت شناخته می‌شود.
جمعیتی که باوجود برخی از محدودیت‌ها همچون نبود مبلمان شهری مناسب و جذب در نظام‌های اداری، با تکیه بر دانش و اندیشه توانسته‌اند دستاوردهای ارزشمندی را در جامعه جهانی به ثبت برسانند و بی‌شک با کاهش و رفع این محدودیت‌ها، رویدادهای مهمتری را به ارمغان خواهند آورد.
به گفته رامین رضایی، سرپرست دفتر امور توانبخشی روزانه و توانپزشکی بهزیستی اکنون ۲۲۱ هزار و ۳۶۰ نابینا در کشور تحت پوشش سازمان بهزیستی قرار دارند؛ که از این تعداد ۱۲۱ هزار و ۴۱۸ نابینا مادرزادی و ۹۹ هزار و ۹۴۲ نفر در سامانه بهزیستی، غیرمادرزادی هستند. اکنون ۲۲۱ هزار و ۳۶۰ نابینا در کشور تحت پوشش سازمان بهزیستی قرار دارند؛ که از این تعداد ۱۲۱ هزار و ۴۱۸ نابینا مادرزاد و ۹۹ هزار و ۹۴۲ نفر در سامانه بهزیستی، نابینای غیرمادرزاد هستند
قائم مقام انجمن نابینایان ایران در گفت وگو با خبرنگار اجتماعی ایران اکونومیست در باره اقدامات اصلی جامعه به منظور رفع مشکلات این جمعیت به خبرنگار ایران اکونومیست گفت: اقدامات مختلفی برای سهولت تردد این جمعیت طی سال‌های اخیر در کشور انجام گرفته است؛ اما به دلیل تخصیص اعتبارات ناکافی در این حوزه، با کشورهای توسعه‌یافته فاصله قابل‌توجهی داشته و زیرساخت‌های مناسب پیش‌بینی نشده است.
منصور شادکام افزود: یکی از دغدغه‌های اصلی نابینایان، مناسب‌سازی مبلمان شهری است، این جمعیت برای رفت و آمد با اسنپ و اتوبوس با مشکلات متعددی مواجه است و به دلیل عدم مناسب‌سازی گاهی با جراحات شدید و حتی مرگ روبه‌رو شده است.
رفع مشکلات معلولین نیازمند عزم ملی است
وی تصریح کرد: امروز، جمعیت نابینایان برای دستیابی به اشتغال هم با مشکلات جدی مواجه بوده و کاهش و رفع همه این معضلات نیازمند عزم ملی و همت جمعی است. همه مسئولان کشور، ادارات، نهادها، سازمان‌ها و آحاد جامعه باید در این زمینه مشارکت و در حقیقت به مسئولیت اجتماعی خود عمل کنند.
وی افزود: بدون شک حمایت و مشارکت جمعی در این رابطه می‌تواند شهری زیبا و دسترس‌پذیر برای همه گروه‌های جامعه به ویژه نابینایان به ارمغان آورد.
دبیر کتابخانه‌های گویای دیجیتال یادآور شد: فرهنگ‌سازی در این زمینه نیز بسیار حائز اهمیت است. امروز علاوه بر مناسب‌سازی مبلمان شهری باید در باره عبور و مرور موتورسیکلت‌ها، بستن پیاده‌روها با موتور و ماشین هم آگاهی‌بخشی انجام شود؛ برای مردم تکرار شود، گروه‌های آسیب‌پذیر اعم از معلولان و نابینایان هم در این خیابان‌ها تردد می‌کنند.
شادکام اضافه کرد: مغازه‌داران هم در پیاده‌روها بساط نکنند. سایه‌بان پاساژها، سوپرمارکت‌ها و مغازه‌ها را به طور متعادل تنظیم کنند. شهرداری هرس درختان را به موقع انجام دهد و جداول کنار پیاده‌روها را منظم طراحی کند. هر یک از این مسائل در صورت بی‌توجهی به طور قطع می‌تواند باعث آسیب‌رسانی به این جمعیت شده و باید موردنظر قرار گیرد.
