به گزارش روز شنبه ایران اکونومیست به نقل از پایگاه خبری آمریکایی «فوروم آسیا»، به دنبال آغاز جنگ اوکراین تغییراتی در سیاست خارجی ژاپن صورت گرفته به عبارت دیگر، سیاست خارجی ژاپن در حال حاضر با یک تغییر رویکرد تاریخی روبرو شده است. پس از آغاز جنگ اوکراین بسیاری از کشورها به فکر ارتقاء توان نظامی خود افتاده است و ژاپن یکی از این کشورها به شمار می آید.
جای تعجب است که ژاپن با وجود اینکه توسط کشورهایی مانند چین، روسیه و کره شمالی احاطه شده، هزینه های دفاعی خود را به کمتر از یک درصد تولید ناخالص داخلی خود برای سالها نگاه داشت.
پس از آغاز جنگ اوکراین، حزب لیبرال دموکرات این کشور به سرعت به بحران اوکراین پاسخ داد. در ۲۷ اپریل ۲۰۲۲ کمیسیون تحقیقات امنیت ملی به فومیو کیشیدا نخست وزیر این کشور توصیه هایی برای تقویت توان دفاعی این کشور توصیه کرد.
این موارد شامل دستیابی به توانایی های ضد حمله و هدف قرار دادن بودجه دفاعی معادل دو درصد تولید ناخالص داخلی در طی پنج سال بود.
در انتخابات جولای ۲۰۲۲، مجلس نمایندگان ژاپن به یک پیروزی قطعی را دست یافت که بر اساس آن کیشیدا موفق شد برای مدت سه سال بر مستند قدرت بنشیند. اکنون بخش قابل توجهی از پیشنهادات مربوط به افزایش توان دفاعی از سوی دولت ژاپن اتخاذ می شود. توانایی دفاعی توسط دولت اتخاذ شده است. بدیهی است آغاز جنگ اوکراین در سرعت بخشیدن به این سیاست بی تاثیر نبوده است.
بر اساس این گزارش اختصاص یک درصد از بودجه ژاپن به افزایش هزینه های دفاعی انتقاداتی را در سطح بین الملل به دنبال داشته است. روشنفکران لیبرال و چپ در ژاپن، آمریکا، چین و کره جنوبی از سال ۲۰۱۲ تا کنون به طور مداوم انتقاداتی را در خصوص افزایش توان نظامی توکیو مطرح کرده اند.
این انتقادات از زمانی آغاز شد که شینزو ابه نخست وزیر فقید این کشور بر مسند قدرت نست. آبه از زمان به قدرت رسیدن کوشید تلاشهایی را هدف افزایش توان نظامی ژاپن انجام دهد.
از سوی دیگر بسیاری از متخصصان امنیت ملی در آمریکا بر این باور هستند که سیاست های دفاعی ژاپن بیش از حد محتاطانه بوده است.
این انتقادات به زمان ریاست جمهوری باراک اوباما باز می گردد. به باور اوباما رویکرد ژاپن هنگام تصرف کریمه از سوی روسیع مناسب نبود. آبه نیز بر این باور بود که رویکرد ایالات متحده در خصوص چین بیش از حد ضعیف است ...
ژاپن همچنین از سیاست های مقابله ای دولت ترامپ در خصوص چین استقبال کرد هرچند برخی نگران درک ترامپ از اتحاد میان ژاپن و آمریکا بودند.
به استناد گزارش های خبری ترامپ بر این باور بود که ایالات متحده باید به اتحاد ناعادلانه با ژاپن خاتمه دهد. زیرا ژاپن نمی توانست در زمان نیاز از آمریکا دفاع کند ولی آمریکا توانایی لازم برای دفاع از ژاپن را داشت.
افزایش توان نظامی ژاپن
در ۳۱ آگوست (۹ شهریور)، وزارت دفاع ژاپن بزرگترین درخواست بودجه خود را با مبلغ ۵.۶ تریلیون ین (۵۸.۷ میلیارد دلار) برای سال منتهی به مارس ۲۰۲۴ ارائه کرد. این در حالیست که این رقم برای سال مالی جدید ۵.۴ تریلیون ین بود.
این درخواست بودجه ژاپن پس از آن اعلام شد که یک هیات دولتی ژاپن فهرستی از حوزه‌های تحقیقاتی واجد شرایط برای حمایت مالی در امنیت اقتصادی، از جمله توسعه هواپیماهای بدون سرنشین و فناوری مافوق صوت را نهایی کرد.
به استناد گزارشهای خبری، سه دشمن مهم توکیو از جمله چین، روسیه و احتمالاً حتی کره شمالی، دارای موشک های مافوق صوت هستند.
در حال حاضر هیات کارشناسی دولت ژاپن ۲۷ برنامه کاربردی را که در زمینه‌های فعالیت‌های دریایی، هوافضا، مرتبط با هوش مصنوعی، روباتیک و فناوری کوانتومی را تائید کرده است.
بخشی از این بودجه نیز صرف فناوری ماهواره ای می شود که داده ها را از طریق شبکه ای از ماهواره های کوچکتر پردازش می کند.
سال گذشته گزارش هایی منتشر شد مبنی بر اینکه دولت ژاپن تصمیم گرفته است شبکه ای از ماهواره ها را برای ردیابی موشک های مافوق صوت ایجاد کند.
از آن زمان تاکنون وضعیت به طرز چشمگیری تغییر کرده است. پس از گذشت یک ماه از آغاز جنگ روسیه و اوکراین، وزارت دفاع روسیه فاش کرد که از موشک مافوق صوت "کینژال" برای اصابت به هدفی در اوکراین استفاده کرده است. گمانه زنی هایی وجود دارد که کره شمالی نیز در منطقه ای در نزدیکی ژاپن، سلاح های مافوق صوت تولید کرده است.
پس از سفر جنجالی «نانسی پلوسی» رئیس مجلس نمایندگان آمریکا به تایوان، ارتش چین پرتابه‌هایی را به تنگه تایوان پرتاب کرد.
رسانه‌های غربی در خصوص شلیک پرتابه گزارش کردند که ارتش چین پرتابه‌هایی به بخش شرقی تنگه تایوان شلیک کرده است که بخشی از رزمایش نظامی چین بوده است.
خبرگزاری «کیودو» ژاپن به نقل از یکی از مقام‌های وزارت خارجه ژاپن گزارش کرد که پنج موشکی که چین شلیک کرد، در منطقه ویژه اقتصادی ژاپن فرود آمد.
ژاپن بر این باور است در صورت وقوع جنگ احتمالی میان تایوان و چین، امنیت این کشور به خطر بیافتد.
این در حالیست که در سالهای گذشته ژاپن رویکری صلح‌طلبانه در پیش گرفته بود و تصمیم داشت صرفا بر دفاع ارضی خود تمرکز کند.
این در حالیست که افزایش تنش ها در منطقه سبب شده است ژاپن تغییری در رویکرد خود به وجود آورد.
تحریم های ژاپن علیه روسیه
از دیگر سو، پس از گذشت ۷ ماه از آغاز جنگ اوکراین، دولت ژاپن اعلام کرد این کشور تصمیم دارد در همکاری نزدیک با کشورهای گروه ۷ تحریم‌های اعمال شده علیه روسیه را ادامه دهد.
ژاپن تاکنون چندین بسته تحریمی علیه روسیه وضع کرده است. تحریم‌های توکیو علیه روسیه شامل بیش از ۸۰۰ شخصیت از روسیه، بلاروس، دونتسک و لوگانسک می‌شوند. این تحریم‌ها همچنین بیش از ۲۰۰ شرکت و سازمان روس و بلاروسی را نیز هدف قرار می‌دهند.
اما ژاپن به تحریم شخصیت‌ها و شرکت‌های روسیه بسنده نکرده و صادرات ۳۰۰ قلم کالا و فناوری به روسیه را نیز ممنوع کرده است.
رئیس جمهوری روسیه در ۲۱ فوریه ۲۰۲۲ (دوم اسفند ۱۴۰۰) با انتقاد از بی‌توجهی غرب به نگرانی‌های امنیتی مسکو، استقلال جمهوری‌های خلق دونتسک و لوگانسک را در منطقه دونباس به رسمیت شناخت. در ۲۳ فوریه (۴ اسفند) و تنها یک روز پیش از آغاز جنگ اوکراین، شورای اتحادیه اروپا در واکنش به این اقدام نخستین بسته تحریمی را علیه روسیه تصویب کرد.
پوتین روز پنجشنبه ۲۴ فوریه (۵ اسفند ۱۴۰۰) نیز عملیات نظامی که آن را «عملیات ویژه» خواند، علیه اوکراین آغاز کرد و به این ترتیب روابط پرتنش مسکو - کی‌یف به رویارویی نظامی تغییر وضعیت داد. جنگ اوکراین با همه تبعات گسترده سیاسی، نظامی، اقتصادی، اجتماعی و حتی فرهنگی‌اشپنجمین ماه خود را می‌گذراند.
