حجت‌الاسلام سیدمحمد تقی قادری - کارشناس مسائل دینی - در گفت‌وگو با ایران اکونومیست در مورد دوران امامت امام حسن عسکری(ع) گفت: اگر بخواهیم تحلیل همه جانبه‌ای از کارنامه درخشان دوره امامت امام حسن عسکری علیه السلام و نیز مواضع دقیق و سنجیده آن حضرت در برابر تحولات سیاسی و توطئه بسیار خطرناک و پیچده دشمنان اهل بیت علیهم السلام داشته باشیم امکان پذیر نیست مگر آن که دو نکته بسیار کلیدی و مهم به درستی تحلیل شود.
نکته اول
وی ادامه داد: از سال دهم هجرت و تشکیل سقیفه بنی‌ساعده تا سال ۲۶۰ هجرت و در این مدت ۲۵۰ سال برای این که نتوانند هیچ یک از ائمه علیهم السلام تشکیل حکومت دهند و زعامت مسلمین را به دست گیرند دشمنان اهل بیت علیهم السلام در چند فاز وارد عمل شدند و در مقام حذف سیاسی و فیزیکی آنان برآمدند.
مرحله اول: حذف سیاسی
این کارشناس مسائل دینی یادآور شد: از سال دهم تا سال ۳۶ در این مدت بیست و پنج سال آنچه اتفاق افتاد حذف سیاسی اهل بیت علیهم السلام بوده است. یعنی جابجایی مقام ولایت و امامت به خلافت و تنزل دادن جانشینی پیامبر(ص) از مقام قدسی به مقام اجرایب. در سقیفه بنی‌ساعده توطئه گران توانستند امام علی علیه السلام را از مقام مشروع انتصابی کنار زده و امت اسلامی را از نظام ولایی محروم کنند.
مرحله دوم: حذف سیاسی وفیزیکی
حجت‌الاسلام سید قادری بیان کرد: از سال ۴۰ تا سال ۱۳۲ از هجرت، یعنی دوره حاکمیت امویان و مروانیان، حاکمیت کثیف و آلوده اموی و مروانی از دو فاز درمقام حذف اهل بیت علیهم السلام برآمدند. در فاز اول حذف سیاسی بود که اجازه ندادند هیچ یک از امامان این دوره یعنی امام حسن، امام حسین وامام زین العابدین علیهم السلام زمام حکومت و رهبری را به عهده بگیرند و در فاز دوم در مقام حذف فیزیکی امامان برآمدند و امام حسن وامام حسین و امام زین علیهم السلام را به شهادت رساندند.
مرحله سوم: حذف سیاسی، نژادی وفیزیکی
وی افزود: از سال ۱۳۲ که بنی‌عباس به حکومت رسیدند و خلفایی چون، سفاح، منصور، هارون و مأمون سرکار آمدند و چون شناخت بیشتر و دقیق‌تر از اهل بیت علیهم السلام داشتند علاوه برحذف سیاسی، نه تنها اجازه ندادند هیچ یک از امامان چهارگانه امام باقر، امام صادق، امام کاظم و امام رضا علیهم السلام زعامت و رهبری امت اسلامی را به عهده بگیرند و تشکیل حکومت دهند بلکه هر چهارامام را به شهادت رساندند و فاز جدیدی را گشودند که حذف نژادی اهل بیت علیهم السلام بود، از همین رو اقدام به بازداشت سادات و به شهادت رساندن آنان کردند تا نسل کشی را کامل کرده باشند چون می‌دیدند با حذف امام علیه السلام امامزادگان قیام کرده‌اند و راه و رسم اجدادشان را ادامه می‌دهند و تهدید بالفعل برای حاکمان پلید بنی العباس هستند.
مرحله چهارم: حذف آخرین حلقه امامت و کانون الهام بخش
این کارشناس مسائل مذهبی تصریح کرد: از سال ۲۱۸ که دوره دوم حاکمیت بنی عباس و خلفای جوری چون «معتصم، واثق متوکل، مستعین، معتز، مهتدی و معمتد» و دوره امامت امام جواد، امام هادی و امام حسن عسکری علیهم السلام بوده است، حاکمان ستم پیشه این دوره برای حذف اهل بیت علیهم السلام از چهار فاز برای حذف اهل بیت علیهم السلام وارد شدند: اول در حذف فیزیکی امامان علیهم السلام رَویه خلفای پیشین را تغییر دادند و امام این دوره را در جوانی به شهادت رساندند تا فرصت برای کادر سازی و ترویج نشر اندیشه ولایی پیدا نکنند. از همین رو امام جواد علیه السلام را در ۲۵ سالگی، امام هادی علیه السلام را در ۴۱ سالگی و امام حسن عسکری را در ۲۸ سالگی به شهادت رساندند
وی ادامه داد: دوم؛ برای این که مانع از کادرسازی امامان علیهم السلام شوند و رابطه آنان را با شیعیان قطع کنند امام هادی و امام حسن عسکری علیهما السلام را ازمدینه به سامرا آوردند و در پادگان نظامی در حصر خانگی قرار دادند.
این کارشناس مسائل دینی اضافه کرد: سوم؛ چون آشنا به روایات رسول الله صلی الله علیه السلام بودند و می‌دانستند آخرین حلقه امامت حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف است برای اینکه آخرین حلقه را که هنوز متولد نشده از میان بردارند و پروژه حذف اهل بیت علیهم السلام را تکمیل کنند مادر حضرت را به شدت تحت کنترل قرار دادند و توسط قابله پیوسته آن بانو را تست می کردند که اگر حامله هست مادر و فرزند را حذف فیزیکی کنند.
حجت الاسلام قادری افزود: چهارم؛ از آن جایی که تربت و مضجع شریف امام حسین علیه السلام کانون الهام بخش قیام های علویون و شیعیان بود برای خاموش کردن آن، متوکل عباسی اقدام به تخریب تربت مطهر آن حضرت کرد.
نکته دوم
وی در ادامه خاطرنشان کرد: در چنین دوره سخت که می‌رفت، اهل بیت علیهم السلام به آخر خط رسیده و طرح و پروژه سقیفه بنی ساعده در حذف فیزیکی، سیاسی، عقیدتی اهل بیت علیهم السلام به نتیجه برسد، امام حسن عسکری علیه السلام با نقش استثنایی و عملیاتی کردن چهار گام کلیدی و موضع سنجیده و بسیار دقیق و قدسی خود، پروژه سیاسی و امنیتی و فرهنگی بسیار خطرناک امویان و عباسیان را به شکست کامل کشاند و اهل بیت علیهم السلام را غالب و ماندگار همیشه تاریخ و دشمنان را مغلوب و از صفحه تاریخ حذف کرد. که در ادامه به آن می‌پردازیم.
۱-تولد پنهانی آخرین حلقه امامت
این کارشناس مسائل مذهبی اظهار کرد: با وجود همه تلاش و کنترل مأموران امنیتی حاکمیت بنی عباس در ردیابی تولد آخرین حلقه امامت، امام حسن عسکری علیه السلام با کرامت و تدبیره ویژه خود زمینه تولد آخرین حلقه امامت را فراهم آورد و حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف در دامن پاک مادرش حضرت نرجس دیده به جهان گشود و متولد شد و امامت اهل بیت خودش را ادامه داد و ثابت شد ((یرِیدُونَ لِیطْفِئُوا نُورَ اللَّهِ بِأَفْوَاهِهِمْ وَاللَّهُ مُتِمُّ نُورِهِ وَلَوْ کرِهَ الْکافِرُونَ(صف، آیه ۸) می‌خواهند نور خدا را با دهان خود خاموش کنند و حال آنکه خدا گر چه کافران را ناخوش افتد نور خود را کامل خواهد گردانید)).
۲- آماده سازی شعیان برای غیبت کبرا
حجت‌الاسلام قادری یادآور شد: آماده سازی شیعیان برای دوران غیبت امام دوازدهم عجل الله تعالی فرجه الشریف یکی دیگر از نقش‌های مهم امام‌حسن عسکری علیه السلام بود چون پنهان شدن پیشوا و رهبر هر جمعیت، یک حادثه غیرطبیعی و نأمانوس است و باور کردن آن و نیز تحمل مشکلات ناشی از آن، برای مردم دشوار است. پیامبر اسلام صلی الله علیه و اله و سلم و امامان پیشین علیهم السلام، به تدریج مردم را با این موضوع آشنا ساخته و افکار را برای پذیرش آن آماده می‌کردند.
وی ادامه داد: این تلاش، در عصر امام هادی و عسکری علیهما السلام، به صورت جدی‌تری به چشم می‌خورد. این امر در زمان امام عسکری علیه السلام، جلوۀ بیشتری یافت؛ زیرا با وجود تاکید بر تولد حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف، او را فقط به شیعیان خاص و بسیار نزدیک نشان می‌داد و می‌فرمود: «صاحبکم بعدی...(الارشاد، ج۲، ص۳۴)؛ این، بعد از من صاحب شما است...»، «ان ابنی هو القائم من بعدی...(کمال الدین تمام النعمه، ج۳، ص۵۲۴)؛ همانا فرزندم، قائم بعد از من است... ت.»، «هذا امامکم من بعدی و خلیفتی علیکم...(همان، (۵۲۴)؛ این پیشوای شما پس از من و جانشین من بر شما است...» و «ابنی محمد هو الامام الحجة بعدی... (همان۴۰۹)؛ فرزندم محمد امام و حجت پس از من است».
این کارشناس مسائل دینی خاطرنشان کرد: از سوی دیگر، تماس مستقیم شیعیان با خود آن حضرت نیز روز به روز محدودتر و کمتر می‌شد؛ به گونه‌ای که حتی در شهر سامرا از طریق نامه یا به وسیلۀ نمایندگان خویش، به مردم پاسخ می‌داد. بدین ترتیب، آنان را برای پذیرش اوضاع و شرایط عصر غیبت و ارتباط غیرمستقیم با امام آماده می‌ساخت.
۳- تشکیل شبکه وکالتی
حجت‌الاسلام قادری افزود: برای این که ارتباط امام علیه السلام با شیعیان با وجود حصر خانگی قطع نشود به دلیل این که تشیّع در مناطق مختلف و شهرهای متعدّدی گسترش و در نقاط فراوانی تمرکز یافته بود، شهرها و مناطقی مانند کوفه، بغداد، نیشابور، قم، خراسان، مدائن، یمن، ری، آذربایجان، سامرّاء، جرجان و بصره از پایگاه های شیعیان به شمار می‌رفتند و امام حسن عسکری شبکه (وکالتی) که پدرشان امام هادی علیه السلام با همین هدف تاسیس کرده بودند گسترش دادند تا پیوند شیعیان را با حوزۀ امامت از یک سو و ارتباط آنان را با همدیگر از سوی دیگر برقرار سازد و از این رو نمایندگانی از میان چهره‌های درخشان و شخصیت‌های برجستۀ شیعیان برگزید و در مناطق متعدد، منصوب کرد.
وی اظهار کرد: ایشان با آنان در ارتباط بود و از این طریق پیروان تشیّع را در همۀ مناطق زیرنظر داشت. نمایندگان امام که دارای سلسله مراتبی بودند و حوزه فعّالیت هر کدام از آنها مشخص بود. در این میان، وجوه جمع‌آوری شده باید در نهایت به دست وکیل اصلی امام برسد و او به امام برساند و امام علیه السلام با این نقش ویژه‌اش توانست موجودیت اقلیت شیعه را حفظ کند.
۴- زنده نگه داشتن زیارت تربت سیدالشهدا علیه السلام
این کارشناس مسائل مذهبی بیان کرد: خلفای عباسی از همان آغاز حکومت دریافته بودند که تربت مطهر سیدالشهداء کانون الهام بخش قیام و نهضت‌ها است چرا که آنان خود در لوای شعار(یا لثارات الحسین) در برابر مروانیان قیام کردند و حکومت عباسی را تشکیل دادند ولی پس از تثبیت حکومت، نخست منصور دوانیقی، سپس هارون و متوکل تربت و قبه سیدالشهداء را تخریب و آب بستند.
حجت‌الاسلام قادری گفت: اما امام حسن عسکری علیه السلام با کلام نورانی شان که: (عَلاماتُ المؤمنِ خَمسٌ: صَلَواتُ إحدی و خَمسینَ، و زیارةُ الأربعینَ، و التَّخَتُّم بِالیمینِ، و تَعفیرُ الجَبینِِ، و الجَهْرُ بِبسم اللهِ الرَّحمنِ الرَّحیمِ. ((اقبال، ج۳، ص۱۰۰): نشانه‌های مؤمن پنج چیز است: اوّل نماز پنجاه و یک رکعت (واجب و نافله در طول شبانه روز)، دوّم زیارة اربعین حضرت سید الشّهداء علیه السّلام، سوّم: انگشتر در دست راست کردن، چهارم پیشانی بر خاک گذاردن و پنجم بلند گفتن بسم الله الرّحمن الرّحیم؛ در نمازهای جهریه (صبح، مغرب و عشاء) آنچنان زیارت مضجع و تربت جدشان حسین بن علی علیه السلام را زنده و ماندگار کردند که پس ۱۳۸۳ سال بعد از واقعه کربلا بیست و پنج میلیون نفر عاشقان دل باخته برای زیارت اربعین ازسراسر جهان با پای پیاده ازنجف به کربلا مشرف می‌شوند.
