از سوی دیگر تا زمانیکه مسکن به عنوان کالای سرمایهای نگریسته شود نوسان قیمت و واسطهگری نیز در این بازار وجود دارد؛ بنابراین بهتر است به بازار مسکن سال آینده کمی نقدینگی تزریق شود و در مقابل نیز با مکانیزمهای نظارتی از تورم احتمالی جلوگیری شود البته اکنون عرضه بیش از تقاضاست و سال آینده هم احتمالا ساخت و ساز رونق میگیرد و سرمایهها به سمت مسکن و ساختمان میآیند.
این بخشی از گفتهها و پیشبینیهای فریبرز واحدی - مدیرکل اداره راه و شهرسازی استان تهران - است که با حضور در خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا) مطرح کرد و ضمن ابراز نارضایتی از نظارت بر قیمت و بازار مسکن، درباره نحوه نظارت دولت بر قیمت مسکن، نوع ساخت و ساز شهری، نیاز مسکن کشور، برنامههای دولت یازدهم برای بخش مسکن در استان تهران، راهاندازی صنعت اجاره و ... نیز سخن گفت که مشروح این گفتوگو را در ادامه میخوانید.
پیشبینی شما از بازار مسکن سال آینده چیست؟
سال آینده بازار مسکن آرام و ثابت به نظر میرسد و بهتر است برای بازار مسکن در سال آینده کمی نقدینگی به بازار تزریق شود و در مقابل نیز با مکانیزمهای نظارتی از تورم احتمالی جلوگیری شود چراکه از دلایل این تورم وجود بورسبازی در مدت اخیر بوده است.
شاید در سال آینده ساخت و سازها اندکی رونق گیرد چراکه واحدهای مسکونی فعلی بیش از نیاز مردم هستند که اگر با مکانیزمی به کار گرفته شوند و به مردم عرضه شوند نیازهای موجود تا حدودی برطرف میکنند.
برای بازار مسکن در سال آینده افزایش قیمتی پیشبینی نمیشود به شرطی که بازار شب عید و واسطهگریها کنترل شوند
در حال حاضر به دنبال پیشنهاداتی برای نظارت بر معاملات مکرر و اخذ مالیات بر این معاملات هستیم؛ باید در این میان مشخص شود تا کسی که کارش خرید و فروش است یا کسی که برای نیاز مصرفی معاملهای انجام میدهد چه میزان مالیات پرداخت کند که به نظر میرسد این موضوع نیز از سال آینده اجرایی شود.
با توجه به برنامههای پیشین از جمله مسکن مهر، مسکن ویژه و دیگر طرحها مدل نهایی مسکن سال آینده با ضوابط و الگوهای شهری تهران مشخص میشوند و به بسیاری از نیازها پاسخ داده خواهد شد. همچنین به نظر میرسد تبوتاب هیجانات سیاسی و برخی موضوعات بخش مسکن در حال برطرف شدن است و سال آینده سرمایهها به سمت مسکن و ساختمان میآیند.
برای بازار مسکن در سال آینده افزایش قیمتی پیشبینی نمیشود به شرطی که بازار شب عید و واسطهگریها کنترل شوند.
متوسط قیمت هر متر مربع آپارتمان در تهران را حدودا چهقدر ارزیابی میکنید؟
نمیتوان قیمت واحدی برای هر واحد مسکونی در تهران اعلام کرد اما متوسط قیمت مسکن در تهران بین سه تا چهار میلیون تومان است. البته این میزان برای همه واحدهای مسکونی در تهران نیست چراکه خرید و فروش مسکن نیاز به کارشناسی قیمت دارد اما با توجه به روند تثبیت شده مسکن در بازار تهران خط سه تا چهار میلیون تومانی منطقی است.
نحوه نظارت دولت بر قیمت مسکن را چگونه ارزیابی میکنید؟
با توجه به نظارتهای که تاکنون بر بازار مسکن صورت گرفته نمره خوبی به نظارت بر قیمت مسکن نمیدهم
در حال حاضر کمی از نظارت بر قیمت مسکن به عهده وزارت راه و شهرسازی است در حالی که اتحادیه مشاوران املاک که باید در این امر وارد شود زیر نظر وزارت صنعت، معدن و تجارت است.
با توجه به نظارتهای صورت گرفته بر بازار مسکن تاکنون نمره خوبی به نظارت بر قیمت مسکن نمیدهم.
قیمتگذاری بر قیمت مسکن در تهران چگونه صورت میگیرد و چگونه باید بر این بازار نظارت شود؟
تا زمانی که مسکن جنبه سرمایهای دارد واسطهگری در بازار رواج دارد؛ بنابراین قطعا واسطهگریها و قیمتهای کاذب اتفاق میافتد و ممکن است در مناطق مختلف قیمتها متفاوت باشند.
باید مکانیزمی همچون بازار رهن ثانویه برای کنترل قیمت مسکن در کلانشهرها در نظر گرفته شود.
وقتی تعداد واحدهای مسکونی افزایش یابد مردم نیز برای اجاره و خرید و فروش حق انتخاب پیدا میکنند و این رقابت ایجاد شده قیمتها را مناسب میکند.
برنامه پیشنهادی شما برای کنترل و نظارت بر قیمت مسکن چیست؟
در حال حاضر به دنبال پیشنهاداتی برای نظارت بر معاملات مکرر و اخذ مالیات بر این معاملات هستیم؛ باید در این میان مشخص شود تا کسی که کارش خرید و فروش است یا کسی که برای نیاز مصرفی معاملهای انجام میدهد چه میزان مالیات پرداخت کند که به نظر میرسد این موضوع نیز از سال آینده اجرایی شود.
با توجه به افزایش ساخت و ساز در شهر تهران، آیا شهر تهران ظرفیت این تعداد بلندمرتبه سازی را دارد؟
برای موضوع بلندمرتبهسازیها شهرداری تهران میتواند وارد عمل شود و از افزایش آن جلوگیری کند،. همچنین ضوابطی از سوی شورای عالی شهرسازی برای این موضوع تهیه شده بود که در طرح تفصیلی تهران برخی از آنها رعایت نشد و در حال حاضر مجددا بازنگری میشود.
همچنین وزارت راه و شهرسازی به صورت جدی پیگیر این موضوع است اما هنوز دستوالعمل آن تدوین نشده است.
نوع شهرسازی و معماری تهران مناسب است؟
علیرغم انجام پروژههای مناسب و زیاد در شهر تهران که هزینههای زیادی نیز به خود اختصاص دادهاست خروجی آنچنانی که تصور میشد مشاهده نشده چرا که آلودگی هوا و ترافیک در شهر تهران افزایش یافته و مشکلات زیست محیطی نیز بیشتر شده است.
در حال حاضر اتفاقات عجیب و غریبی در تهران رخ میدهد که به دنبال آن هستیم تا در شورای عالی شهرسازی و معماری با طرح جامع و مجموعه شهری تهران که توسط وزارت راه و شهرسازی پیگیری میشود، بازنگری و حقوق شهروندی رعایت شود
باید به خوبی به مسائل تهران رسیدگی شود شاید یک جای کار ایراد دارد و بهتر است ضوابط و مقررات شهری بازنگری شوند؛ نباید به هیچ وجه حقوق شهروندی نادیده گرفته شود.
در حال حاضر اتفاقات عجیب و غریب در تهران رخ میدهد که به دنبال آن هستیم تا در شورای عالی شهرسازی و معماری با طرح جامع و مجموعه شهری تهران که توسط وزارت راه و شهرسازی پیگیری میشود، بازنگری شود.
در حال حاضر شهرداری اقدامات خوبی انجام داده است و قابل تقدیر است که از جمله میتوان به ساخت بزرگراهها، پلهای شهر و افزایش ساخت و ساز اشاره کرد. این اقدامات مناسب بودند اما در مقابل باغات تهران به آپارتمان تبدیل شدند و ما نیز انتقاداتی به این امر داریم چراکه نباید حقوق شهروندی رعایت نادیده گرفته شود.
در این میان باید رسانهها به کمک دستگاههای اجرایی بیایند و هر مدیری در این باره سکوت کند کار اشتباهی انجام داده است.
باید بدانیم خودمان هستیم که میتوانیم به شهر و کشور خود کمک کنیم و نباید منتظر باشیم کسی از بیرون بیاید و مشکل کشور را برطرف کند چرا که خودمان هستیم که میتوانیم کشورمان را نجات دهیم و از مباحث هیجانی اجتناب کنیم؛ این درخواست را دارم که در فضای هیجانی به صورت منطقی صحبت کنیم.
مدتی در سکوت خبری بودید، دلیل این سکوت چه بود؟
در ماههای اخیر به دلیل تغییر و تحولات دولت و فشار بر بخشهای مختلف، بهتر بود کمتر صحبت شود. همچنین زمانی خبرهایی از من منتشر میشد که در اوج کار بودم بنابراین تصمیم گرفته شد کمتر صحبت شود.
در مقابل نیز هنوز برنامههای جدید وزارت راه و شهرسازی برای راه و شهرسازی استان تهران اعلام نشده است و یکی از دلایل سکوت نیز به ثمر رسیدن نتایج این تصمیمات بود.
در دولت قبلی بیشتر از مسکن مهر صحبت میشد و بیشتر توان دولت بر این بخش بود. همچنین موضوع مسکن ویژه نیز مطرح شد و دلیل بر افزایش حجم فعالیتها شد.
جایگاه بخش مسکن در اقتصاد کشور چگونه است؟
به طور کلی گفته میشود مسکن حداقل 35 تا 40 درصد از اقتصاد را به خود اختصاص میدهد و حداقل 50 درصد از درآمد مردم صرف هزینههای مسکن میشود.
با توجه به نقش راه و مسکن در تولید ناخالص ملی و تولید خالص ملی باید این بخش در اقتصاد کشور مورد توجه بیشتری قرار گیرد چراکه مردم درصد قابل توجهی از درآمدشان را به مسکن و اجاره مسکن اختصاص میدهند.
وام 35 میلیون تومانی خرید خانه برای متقاضیان تهرانی کافی نیست که در صورت توافق شورای پول و اعتبار، افزایش وام خرید مسکن در تهران که به دنبال آن هستیم به سهولت امکانپذیر میشود
در حال حاضر نیاز به مسکن در کشور و تهران چقدر است؟
با توجه به افزایش جمعیت و وجود 12 میلیون زوج آماده ازدواج، حداقل به شش میلیون مسکن نیاز است که باید مورد توجه قرار گیرد.
برنامههای فعلی دولت از جمله وامهای مسکن تا چه اندازه بر خانهدار شدن مردم تاثیرگذار است؟
در حال حاضر وام خرید مسکن به 35 میلیونی افزایش یافته اما برای خانهدار شدن متقاضیان تهرانی کافی نیست. این در حالی است که باید عرضه این تسهیلات برای متقاضیان و در بخشهای مختلف صورت گیرد.
من نیز بر این باورم که برای شهر تهران و برخی شهرهای استان تهران افزایش وام به 35 میلیون تومان کافی نیست و کمک چندانی به متقاضی خرید خانه در تهران نمیکند.
البته در صورت توافق شورای پول و اعتبار با افزایش سقف تسهیلات، افزایش وام خرید مسکن در تهران نیز به سهولت امکانپذیر میشود و اکنون به دنبال توانمندسازی وام مسکن هستیم.
ایجاد بازار رهن ثانویه و صندوق پسانداز مسکن و ساختمان که از برنامههای دولت یازدهم است نیز میتواند کمی بر مسکن تاثیر گذار باشد.
آخرین وضعیت این صندوقها را تشریح میکنید؟
فعالیت صندوقهای مسکن و ساختمان به گونهای است که متقاضی میتواند چند برابر میزان سپردهگذاری وام دریافت کند که اعمال این طرح نیز نیازمند حمایت بانک مرکزی است و یک نهاد و وزارتخنه قادر به انجام این طرح به تنهایی نیست.
در حال حاضر اساسنامه صندوقهای پسانداز مسکن و ساختمان اساسنامهاش آماده شده و منتظر نهایی شدن این تصمیات با چهارچوبهای بانک مرکزی است.
با توجه به وجود 170 هزار خانه خالی در شهر تهران در نظر داریم مسکن اجارهای را فعال کنیم تا خانههای خالی و اراضی بدون استفاده نیز در چرخه کار قرار گیرند
برنامههای اداره کل راه و شهرسازی استان تهران چیست؟
در استان تهران نیز به دنبال عملیاتی شدن و پیگیری پروژههای مشارکتی که قبلا در تهران بوده هستیم. همچنین به دنبال سرمایهگذاری و مشارکت در برخی پروژهها هستیم و در نظر داریم حوزههای شهرداری با اداره کل را فعال کنیم.
در پی این فعالسازی و همکاری بیشتر با شهرداری در نظر داریم مسکن اجارهای را فعال کنیم تا خانههای خالی و اراضی بدون استفاده نیز در چرخه کار قرار گیرند.
ظرفیت ایجاد این طرح در تهران وجود دارد چراکه بر اساس آمار خانههای خالی کشور 600 هزار واحد مسکونی خالی در کل کشور وجود دارد که حدود 170 هزار واحد مسکونی خالی به شهر تهران تعلق دارند.
با توجه به افزایش جمعیت تهران، عرصه و زمین در این شهر کم است بنابراین بهتر است از واحدهای مسکونی خالی و بلا استفاده نیز برای فعالسازی مسکن اجارهای استفاده شود.