افزایش دید خلبانان با پوشش‌های نانویی ایرانی

به گزارش گروه علم و آموزش ایران اکونومیست، ساخت دستگاه ذخیره‌ساز انرژی، کوتاه‌شدن روند دیالیز با طراحی غشاء همودیالیز ایرانی، بومی‌سازی پنل نوردهی مصنوعی محصولات زراعی، توسعه صنعت دام، طیور و آبزیان با کمک دانش‌بنیان‌ها، توسعه مدل بومی برآورد خسارات زلزله، ساخت دستگاه ضدعفونی کننده فرابنفش با دانش ایرانی برای نخستین‌بار تا ربات‌های محقق در آزمایشگاه‌های ابری،  کشف دو ابر زمین سنگی پیرامون یک ستاره نزدیک و دستکاری رؤیاها با بررسی حرکات چشم در طول خواب از دیگر تازه های فناوری ایران و جهان در هفته اخیر است.

ساخت دستگاه ضدعفونی کننده فرابنفش با دانش ایرانی

محققان یک شرکت دانش بنیان برای نخستین بار در ایران موفق به تولید دستگاه استریل کننده‌ای با کمک پرتو فرابنفش شدند که در زمان کوتاه ضدعفونی محیط های کوچک و متوسط را با ضریب اطمینان ۹۹ درصد انجام می‌دهد.

این دستگاه قادر بوده دفاتر اداری، هتل ها، سالن های ورزشی، سرویس های بهداشتی و آشپزخانه را ضدعفونی کند همچنین از دستگاه پرتابل (UVC safe violet ۲۰۲۱) در محیط هایی نظیر آزمایشگاه ها، کلینیک ها و سایر محیط های اداری استفاده می‌شود.

مدیریت هوشمند شهرها با کمک فناوری مکان‌محور

یک شرکت دانش‌بنیان ایرانی با بهره‌مندی از پیشرفته‌ترین تجهیزات سخت‌افزاری و تجربه فنی به صورت تخصصی اقدام به برداشت داده‌های رقومی شهرها و ارائه اطلاعات مکانی سه بعدی کرده است.

این مدل سه بعدی مجازی، مدل دیجیتالی مناطق شهری است که این فناوری سطوح زمین، موقعیت ها، ساختمان ها، پوشش گیاهی، زیرساخت ها و عناصر چشم انداز و سایر اشیاء مرتبط مربوط به یک فضای شهری را به نمایش می‌گذارد.

ساخت دستگاه ذخیره‌ساز انرژی با تلاش پژوهشگران دانشگاه شریف

جمعی از پژوهشگران مستقر در مرکز رشد دانشگاه صنعتی شریف برای نخستین بار در کشور و خاورمیانه موفق به طراحی و ساخت دستگاهی شدند که سبب افزایش توان تولیدی توربین‌های گاز در شرایط پیک مصرف با استفاده از سیستم ذخیره سازی انرژی به‌صورت یخ می‌شود.

این سیستم در صنایعی چون نفت و گاز و پتروشیمی و خطوط تقویت فشار و در کل هر کجا که نیاز به توربین گازی احساس می‌شود، کاربرد اساسی دارد و یکی از مشکلات اصلی بهره‌برداری این سیستم در دماهای بالای تابستان را می‌تواند کنترل کند.

طراحی سامانه هوشمند دسترسی کامل مسافران به انواع پروازها

فناوران ایرانی نرم افزار سفر را برای تسهیل دسترسی کامل مسافران به انواع پروازها طراحی کردند.

در این نرم‌افزار بیشتر پروازهای ارائه شده از جمله تمامی پروازهای سیستمی به صورت یک طرفه و دوطرفه قابلیت رزرو و استرداد آنلاین دارند و به محض ثبت استرداد از طرف مشتری، استرداد به صورت خودکار مستقیم در سیستم خطوط هوایی انجام شده و مبلغ عودتی به حساب اعتباری مشتری بازگردانده می‌شود.

بومی‌سازی پنل نوردهی مصنوعی محصولات زراعی

محققان گروه هسته پژوهشی اپتوالکترونیک دانشگاه علم و صنعت موفق به ساخت پنل نوردهی مصنوعی محصولات زراعی با شبیه‌سازی تمامی طیف‌های نور خورشید شدند.

این پنل تمامی طیف های نور خورشید را که شامل ۸ تا ۹ طیف است را دربر می‌گیرد که برای رشد گیاهان به‌ویژه گیاهان گلخانه‌ای کامل است و طراحی خاص در کنار تنظیم پذیری مقدار شدت نور مربوط به هر طول موج به کاربر اجازه می دهد تا میزان تاثیر هر رنگ بر گیاه را ارزیابی کند.

فروش روزانه ۶۰ هزار بشکه نفت خام کشور با دانش بومی فرآورش

پژوهشگران مرکز واحدهای پیش ساخته فرآورش نفت خام جهاد دانشگاهی با استفاده از حداکثر توانمندی ساخت داخل، با نمک زدایی و جداسازی آب و رسوبات از نفت، موفق به تحویل روزانه ۶۰ هزار بشکه نفت خام به صورت آماده صادرات یا ارسال به پالایشگاه‌ها شرکت ملی نفت شدند.

کوتاه‌شدن روند دیالیز با طراحی غشاء همودیالیز ایرانی

محققان دانشگاه صنعتی امیرکبیر موفق شدند غشاء همودیالیزی را طراحی کنند که روند دیالیز را کوتاه‌تر می‌کند.

مجری طرح  تهیه و مشخصه‌یابی غشاء نانوالیاف کامپوزیتی بر پایه پلی‌آکریلونیتریل جهت حذف سموم اورمیک در خصوص این طرح گفته است:طولانی بودن، گران بودن و ناخوشایند بودن فرایند همودیالیز برای بیماران با نارسایی کلیوی دلیل بر اجرای این پروژه شد چراکه غشاهای همودیالیز متداول تجاری تنها بر مبنای دو پدیده دیرینه شامل انتشار و همرفت بنا شده‌اند.

نتایج حاصل از این طرح، کاملاً با اهداف از پیش تعیین‌شده مطابقت داشته و می‌تواند در ارتقای فرایند همودیالیز و همچنین مرزهای دانش در زمینه دیالیز نقش بسزایی ایفا کند.  

بهره‌برداری نخستین دستگاه ماموگرافی با قابلیت تصویربرداری سه‌بعدی

دستگاه پیشرفته ماموگرافی (توموسنتز) ۶۰۰۰ هالوژیک با قابلیت سه بعدی و تشخیص زودرس سرطان سینه در پلی کلینیک فوق تخصصی پژوهشکده سرطان معتمد جهاد دانشگاهی بهره‌برداری شد.

قطع وابستگی به خارج با دستیابی به توان تولید و صادرات بذرهای هیبریدی

سرپرست مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران با بیان اینکه با تولید بذر هیبریدی سبزیجات و صیفی‌جات به خودکفایی رسیده‌ایم، گفته‌است: با ارائه و تولید این بذرها ضمن قطع وابستگی‌ به خارج از کشور از توان صادرات این محصول برخوردار شدیم.

به گفته وی، تولید این بذرها در کشور علاوه بر اشتغال زایی، کارآفرینی و جلوگیری از خروج ارز، تولید بذور سازگار به شرایط محیطی ایران و متحمل به آفات و بیماری های رایج کشور را به دنبال داشته است.

افزایش کیفیت دید خلبان ها با پوشش‌های نانویی ایران‌ساخت

یک شرکت دانش بنیان نانویی با استفاده از فناوری نانوپوشش موفق به طراحی محصولی برای افزایش کیفیت و جلوگیری از پراکندگی نور در شیشه هواپیما و رفع نورهای متفرقه مزاحم دید خلبان شده است.

نور متفرق‌شده از بی‌نظمی‌های سطحی عملکرد اپتیکی قطعات مختلف را تضعیف می‌کند و این مورد شامل کاهش در بازدهی اپتیکی، کاهش کانتراست و شفافیت تصویر با ایجاد یک تصویر تار است.

فناوری نانوپوشش عملکرد این‌گونه شیشه‌ها را بهبود بخشیده است. به‌ طوری ‌که پوشاندن سطح آینه با نانولایه‌ها پراکندگی نور را کاهش می‌دهند.

توسعه مدل بومی برآورد خسارات زلزله توسط محققان پژوهشگاه زلزله‌شناسی

محققان پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله مدلی جدید و مبتنی بر شرایط کشور برای برآورد خسارت اقتصادی ناشی از زلزله ارائه کرد که برای برنامه‌ریزی مدیریت بحران همچنین امداد و نجات پس از رخداد زمین‌لرزه در کشور کاربرد دارد.

اولین و مهم ترین دستاورد این طرح که قابل استفاده است، امکان برآورد آثار زلزله دقایقی بعد از رخداد زلزله است. به این ترتیب مدیران بحران کشور می‌توانند برآوردی از وضعیت تلفات و خسارات زلزله در مناطق تحت تاثیر زمین لرزه را در ساعات اولیه بعد از وقوع آن کسب و براساس آن نسبت به اعزام نیروهای امدادی و تخصیص منابع لازم در اسرع وقت و به صورت موثر اقدام کنند.

فناوری جهان؛

هشدار دانشمندان؛ جهان در آستانه پنج نقطه بی‌بازگشت اقلیمی قرار دارد

دانشمندان هشدار دادند با تداوم روند گرمایش کنونی جهان حداقل با پنج نقطه بی‌بازگشت اقلیمی رو به رو می‌شود که حتی با توقف روند گرمایش، این شرایط ادامه می‌یابد و دنیا را با تبعاتی جدی همراه می‌کند.

محققان می‌گویند هر چند جهان به افزایش دمای ۱.۵ درجه رسیده است اما تبعات آن تا حد زیادی بستگی به مدت زمان تداوم این افزایش گرما دارد، به طوری که اگر این افزایش دما برای مدت پنج یا ۶ دهه ادامه داشته باشد، شاهد بدترین تاثیرات آن خواهیم بود.

معنی این حرف آن است که بشر هنوز می‌تواند گرمایش بیشتر زمین را کنترل کند و کاهش سریع میزان انتشار گازهای آلاینده ارزش این کار را دارد.

رآکتور همجوشی هسته‌ای کره جنوبی ۷ برابر داغ‌تر از خورشید

رآکتور همجوشی هسته‌ای کره جنوبی موسوم به «خورشید مصنوعی» موفق شد ماده پلاسما را برای مدت ۲۰ ثانیه به دمای ۱۰۰ میلیون درجه سانتی‌گراد برساند. گروه تحقیقاتی در رآکتور تحقیقاتی «تحقیقات پیشرفته ابرهادی توکاماک کره» (KSTAR) به دمای یون بالای ۱۰۰ میلیون درجه رسید و این واکنش بعد از حدود ۳۰ ثانیه به علت محدودیت سخت‌افزاری متوقف شد.

این موفقیت یک دستاورد هیجان انگیز محسوب می‌شود؛ زیرا بطور بالقوه می‌تواند یک منبع محدود برای انرژی غیرآلاینده فراهم سازد.

دستکاری رؤیاها با بررسی حرکات چشم در طول خواب

حرکات بارز چشم که باعث خواب رِم ( REM ) می‌شود، نشان‌دهنده تغییر رؤیای موش‌هایی است که خوابیده‌اند. خواب رِم، حرکات سریع چشم، یکی از مراحل خواب است و اغلب با رؤیا دیدن همراه است. این یافته‌ها مطالب جدید ارزشمندی درباره فرایندهای شناختی مغز در هنگام خواب ارایه می‌دهند.

یافته‌های دانشمندان حاکی از این است که حرکات سریع چشم، بازخوانی بیرونی یک فرایند شناختی درونی را ارایه می‌کند که طی خواب رِم روی می‌دهد و تناسبی را آشکار می‌کنند که ممکن است زمینه تجربه واقعی و واضح رؤیاها را فراهم کند.

دانشمندان معتقدند اگر حرکات سریع چشم، منعکس‌کننده افکار در طول خواب باشد، با نگاه‌کردن به حرکات چشم افرادی که خوابیده‌اند، می‌توان افکار آن‌ها را هنگامی که رؤیا می‌بینند خواند و به صورت بالقوه آن‌ افکار را دستکاری کرد.

کشف دو ابر زمین سنگی پیرامون یک ستاره نزدیک

دانشمندان در مدار نزدیک به این ستاره کم‌سو دو سیاره فراخورشیدی (خارج از منظومه شمسی) سنگی را شناسایی کردند که یکی از آنها در فاصله‌ای از این ستاره قرار دارد که به منطقه قابل زیست شناخته می‌شود و ممکن است نشانه ای از وجود حیات دراین سیاره باشد.

کشف این سیاره رویداد هیجان‌انگیزی بوده و حاکی است که موارد بیشتری از چنین جهان‌هایی ممکن است در محیط پیرامونی منظومه شمسی در انتظار کشف باشد، هر چند برای تعیین دقیق‌تر ماهیت این سیاره باید مشاهدات بیشتری انجام شود.

این سیارات را از این لحاظ می‌توان به عنوان «ابر زمین» (super-Earths) طبقه‌بندی کرد، یعنی جهان‌های سنگی بزرگ تر از زمین و کوچک تر از نپتون، بعد از منظومه تراپیست (TRAPPIST) این دومین جهان شناسایی شده با امیدواری به وجود حیات در آن است.

رسیدن به سرنخ‌هایی از تشکیل مارپیچی ستارگان توسط تلسکوپ فضایی هابل/ فیلم

تلسکوپ فضایی «هابل» در منظومه‌ همسایه منظومه خورشیدی ساختارهای مارپیچی گازی را رصد کرده‌ است که ممکن است به شناخت روند شکل‌گیری ستاره‌ها و زمان‌های اولیه جهان خلقت یاری برساند.

ستاره‌شناسان فکر می‌کنند که بازوی بیرونی این مارپیچ ستارگان و گازها ممکن است تهیه کننده جریان رودخانه‌مانندی از گاز باشد که سوخت لازم برای تشکیل ستارگان را در پرورشگاه ستاره‌ای موسوم به NGC ۳۴۶ را فراهم می‌کند که در تصویر جدید تلسکوپ هابل دیده می‌شود.

این کشف می‌تواند سرنخ‌های مهمی درباره چگونگی تولد ستارگان در زمانی فراهم سازد که کهکشان ۱۳.۸ میلیارد ساله تنها چند میلیارد سال سن داشت و در حال تجربه «افزایش زاد و ولد» ستاره‌ای با تشکیل ستارگان بود.

زمانی برای اهلی‌شدن الاغ‌ها

مطالعات جدید دانشمندان حاکی از آن بوده که الاغ‌ها ۷هزار سال قبل در آفریقای شرقی اهلی شدند. توانایی این حیوانات برای عبور از بیابان‌ها و حمل کالا، با توجه به تغییر اقلیم و گسترش بیابان‌ها توجه دانشمندان را به خود جلب کرده است.

احتمال داده می‌شد که آسیا یا آفریقا خاستگاه الاغ‌ها باشند؛ اما شواهد باستان‌شناسی از جمله یک لوح مصری ۵هزار ساله که الاغ، گوسفند و گاو را به تصویر می‌کشد، باعث شد آفریقا به‌عنوان محتمل‌ترین رقیب در نظر گرفته شود. هرچند مطالعات ژنتیکی به‌منظور تعیین زمان و مکان اهلی‌شدن الاغ‌ها تا حد زیادی غیرقطعی است؛ شاید دلیل این موضوع این است که دانشمندان دی‌اِن‌اِی الاغ‌های بسیاری از مناطق دنیا را ندارند.

رمزگشایی از گفتار با هوش مصنوعی

پژوهشگران موفق شدند نوعی هوش مصنوعی طراحی کنند که قادر است با اندازه‌گیری فعالیت مغزی با دقت شگفت‌آوری از گفتار رمزگشایی کند. این فناوری می‌تواند به بیمارانی که هوشیاری بسیار کمی دارند در برقراری ارتباط کمک کند.

هوش مصنوعی می‌تواند کلمات و جملات را از روی فعالیت مغز با دقت شگفت‌آور اما محدود رمزگشایی کند. دانشمندان در تحقیقات اولیه دریافتند که فقط با استفاده از چند ثانیه داده فعالیت مغزی، هوش مصنوعی حدس می‌زند که یک شخص چه شنیده است و تا ۷۳ درصد اوقات، پاسخ صحیح را در میان ۱۰ احتمال برتر لیست می‌کند.  

کشف اسرار حیات وحش قله اورست توسط دانشمندان

گروهی از محققان با استفاده از شیوه بررسی دی‌ان‌ای محیطی، گستره تنوع زیستی را در قله اورست ثبت کردند و از مشاهده آثار ژنتیکی برخی ارگانیسم‌ها در این منطقه شگفت‌زده شدند.

این محققان از یافتن گونه‌هایی مانند سگ‌ و مرغ خانگی شگفت‌زده شدند که این نشان دهنده این است که چگونه فعالیت‌های انسان بر چهره طبیعت تاثیر می‌گذارد. آنها همچنین درختان کاج را شناسایی کردند که تنها در مناطقی بسیار پایین‌تر از محل نمونه‌برداری یافت می‌شوند.

این ذخایر دی‌ان‌ای محیطی به تلاش‌های آینده برای نظارت بر تنوع زیستی در ارتفاعات کوه های هیمالیا کمک می‌کند.

ربات‌های محقق در آزمایشگاه‌های ابری

آزمایشگاه‌های ابری که از وجود ربات‌های محقق در محیط‌های آزمایشگاه بهره می‌گیرد، پژوهش‌های علمی را در آینده نزدیک متحول خواهند کرد.

آزمایشگاه‌های ابری به این معناست که هر کسی در هر مکانی می‌تواند آزمایش‌هایی را با کنترل از راه دور انجام دهد و از چیزی جز مرورگر وب خود استفاده نکند. آزمایش ها از طریق یک رابط آنلاین مبتنی بر اشتراک برنامه ریزی می شوند.

سپس نرم افزاری ربات ها و ابزارهای علمی خودکار را برای انجام آزمایش و پردازش داده ها هماهنگ می کند. جمعه شب شلوغ‌ترین زمان هفته در مرکز امرالد است، زیرا دانشمندان آزمایش‌هایی را برنامه‌ریزی می‌کنند تا روزهای آخر هفته در حالی که اوقات فراغت خود را با خانواده هایشان می‌گذرانند، انجام شوند.

رقابت طوطی‌های‌کاکل‌دار با انسان‌ها بر سر سطل‌های زباله/ فیلم

دانشمندان می‌گویند طوطی‌های کاکل‌دار در استرالیا (Cacatua galerita) وارد نوعی «رقابت نوآوری» با انسان‌ها شده‌اند و آنها بر سر زباله‌های درون سطل‌ها دچار بحث و مشاجره شده‌اند.

این پرندگان سفید که تا اندازه‌ای در حد بازوی یک انسان رشد می‌کنند با ابداع تکنیکی برای باز کردن درپوش سطل‌های پسماندهای خانگی در شهر سیدنی و مناطق دیگر استرالیا محققان را شگفت‌زده کردند.

این پرندگان باهوش با خنثی کردن تدابیر دفاعی انسان‌ها برای جلوگیری از اقدام آنها، یک گام فراتر رفته‌اند.

ابداع ادراک شبه‌انسانی در خودروهای بدون راننده

محققان با طراحی رویکردهای جدید در زمینه سامانه‌های راهبری هوشمند به خودروهای بدون راننده این امکان را می دهند که همانند انسان بتوانند شکل کامل اجسام و مناظر را  حتی در صورت پنهان بودن بخشی از تصویر به طور کامل تصور کنند.

خودروهای بدون راننده تاکنون از روش دید همه‌نما (panoptic) برای شناخت محیط پیرامونی خود استفاده کرده‌اند که مطابق آن تنها می‌توانند پیکسل‌های مربوط به تصویرهای «مشهود» کامل را شناسایی و ارزیابی کنند اما در رویکرد جدید از شیوه «بخش بخش سازی همه‌نمای آمودال» (amodal panoptic segmentation) استفاده شده است که سامانه هوشمند را قادر به پیش‌بینی و تصور تمامیت شکل اشیاء می‌کند.

ارتقا تمرینات ورزشی با آینه‌های هوشمند/فیلم

محققان، یک سامانه آموزشی بر اساس هوش مصنوعی ابداع کرده‌اند که قادر است به شکلی جامع‌تر از مربیان ورزشی تمرینات تناسب اندام کاربران را هدایت و ارزیابی کند.

این پژوهشگران دانشگاه «برشیا» در ایتالیا به تازگی یک سامانه دید رایانه‌ای ابداع کرده‌اند که می‌تواند تاثیرگذاری و کارایی آموزش سلامتی و تمرینات تناسب اندام را در خانه و باشگاه‌های ورزشی ارتقا دهد.

این سامانه بر پایه الگوریتم یادگیری عمیق استوار است که برای شناسایی و تشخیص حالت های بدنی در تصاویر ضبط شده ویدئویی آموزش دیده است.

 به گفته محققان، این دستگاه بر اساس الگوریتم «اسکلت‌بندی» (skeletonization) کار می‌کند و می‌تواند بهترین راه آموزش و تمرین را برای هر فرد مشخص کند.

افزایش ظرفیت شبکه‌های راه‌آهن با تعیین دقیق موقعیت قطارها

محققان با یک حسگر الکترومغناطیسی روش جدید و دقیق‌تری برای تعیین موقعیت مکانی‌ قطارها ابداع کرده‌اند که می‌تواند به افزایش ظرفیت بهره‌برداری از مسیرهای راه‌آهن با کاهش فاصله حرکت قطارها منجر شود.

این حسگر زیر قطار نصب می‌شود و میدان الکترومغناطیسی متاثر از مواد فرومغناطیسی (ferromagnetic) ریل و مواد مورد استفاده برای محکم کردن آنها را مورد سنجش قرار می‌دهد. محققان می‌گویند این روش نسبت به روش‌های قبلی تعیین موقعیت مکانی قطارها مانند دوربین یا جی‌پی‌اس مزیت‌هایی دارد.

تشخیص سرطان لوزالمعده با کمک هوش مصنوعی

نتایج یک مطالعه جدید نشان می دهد هوش مصنوعی در تشخیص سرطان لوزالمعده ابزاری بسیار کارآمد است.

محققان در تایوان روی یک ابزار تشخیصی به کمک رایانه (CAD) مطالعه می کنند که از نوعی هوش مصنوعی به نام یادگیری عمیق برای تشخیص سرطان پانکراس استفاده می‌کند.

آنها قبلاً نشان داده بودند که این ابزار می تواند به طور دقیق سرطان لوزالمعده را از لوزالمعده غیرسرطانی تشخیص دهد. با این حال، آن مطالعه به تشخیص رادیولوژیست از روی تصویربرداری اتکا داشت و در مطالعه جدید، ابزار هوش مصنوعی سرطان را به طور خودکار شناسایی کرد.

این دستاورد با توجه به اینکه لوزالمعده با اندام ها و ساختارهای متعدد هم مرز و از نظر شکل و اندازه بسیار متفاوت است، پیشرفتی مهم است.

حشرات آسیب پذیر در مقابل تغییر اوضاع اقلیمی

دانشمندان دریافته اند دشواری در سازگاری با تغییرات شدید دمایی، حشرات را در برابر تغییر اوضاع اقلیمی آسیب پذیر می‌سازد.
این تیم کشف کرد که حشرات برای سازگاری موثر تلاش می‌کنند و نشان دادند در سازگاری با هر دو حد بحرانی حرارتی بالاتر و پایین تر ضعیف هستند و برای هر  یک درجه سانتی گراد تغییرات، این حد بحرانی به ترتیب فقط ۰.۰۹۲ درجه سانتی گراد و ۰.۱۴۷ درجه سانتی گراد انطباق یافت(یعنی فقط ۱۰ یا ۱۵ درصد).

محققان دریافتند حشرات جوان توانایی بیشتری برای سازگاری دارند که موید آن است که هنگام تجربه یک موج گرما ممکن است دوره‌های بحرانی وجود داشته باشد که انعطاف‌پذیری بعدی را بهبود می‌بخشد.