اعتراض های خیابانی؛ آتش زیرخاکستر بحران انرژی در اروپا

به گزارش ایران اکونومیست، حمایت‌های بی‌قید و شرط رهبران اروپا از تحریم‌های همه جانبه و گسترده علیه مسکو بدون در نظر گرفتن شرایط و نیازهای داخلی، اینک دامن مردم این قاره را گرفته است و شرایط زندگی در قاره سبز هر روز سخت‌تر از دیروز می‌شود.

موضوعی که در همان ابتدای امر برخی چهره‌های سیاسی و کنشگران اجتماعی نیز نسبت به وقوع آن هشدار دادند و رهبران اروپایی را وجود آن آگاه کردند.

برای مثال مارین لو پن نامزد انتخابات ۲۰۲۲ ریاست جمهوری فرانسه از حزب راست افراطی "مجمع ملی" در اظهار نظرهای انتخاباتی خود با هرگونه تحریم نفت روسیه توسط اروپا مخالفت و آن را نوعی هاراگیری (خودکشی تشریفاتی به سبک ژاپنی) توصیف کرد.

این چهره مطرح سپهر سیاسی فرانسه هجدهم اسفند سال گذشته که مصادف با نخستین زمزمه‌ها مبنی بر اعمال تحریم‌ها علیه مسکو بود، در مصاحبه با شبکه فرانس ۲ تاکید کرد: در صورت اعمال تحریم علیه مسکو، خطر نابودی اقتصاد ما پیش از روسیه وجود دارد و این به منزله هاراگیری است.

مارین لو پن اظهار داشت: در صورت استفاده از اهرم تحریم، سالها طول می‌کشد تا فرانسه، شرکت‌های فرانسوی و اقتصاد فرانسه بهبود یابد و عواقب آن می‌تواند بسیار بدتر از پیامدهای همه‌گیری کرونا باشد.

مارین لو پن به امانوئل مکرون رئیس جمهور این کشور و به کسانی همچون فرانسوا اولاند رئیس‌جمهور سابق فرانسه که از وابستگی به گاز روسیه شکایت داشتند، گفت: شرایط کنونی نتیجه مستقیم کوته‌اندیشی آنها و اشتباهاتشان در راهبردهای اصلی است که این کشور را تضعیف کرده است.

حال به نظر می‌رسد که پیش‌بینی‌هایی از این دست، جامه عمل به تن کرده و گسترش انتقادها و اعتراض ها به شرایط اقتصادی حاکم بر قاره سبز، گواه این مدعا است.

باید به این تحلیل‌ها، سابقه طولانی اعتراض های مردم اروپا به نابسامانی‌های اقتصادی را نیز یادآوری کرد؛ مولفه‌ای کلیدی که اروپاییان در اجرای آن یَد طولایی دارند و در صورت خدشه‌دار شدن منافع اقتصادی خود، برای بروز مخالفت و اعتراضشان لحظه‌ای درنگ را جایز نمی‌دانند.

نمونه این اعتراض ها، برگزاری چندین سال راهپیمایی‌های گسترده جلیقه‌زردها در فرانسه است. اعتراض هایی که با انتقاد از چند سیاست اقتصادی دولت مکرون از جمله افزایش بهای سوخت کلید خورد و به برپایی ده‌ها هزار راهپیمایی و با ورود پلیس با ماجرا و به خشونت کشیده شدن اعتراض ها ،هزینه‌های هنگفتی به دولت و کشور تحمیل کرد.

در شرایط حاضر نیز تحلیلگران تاکید دارند که بحران هزینه‌های زندگی بر اثر بالا رفتن قیمت‌های انرژی با نزدیک شدن به فصل سرد زمستان، نگرانی را در میان اروپایی‌ها افزایش داده و شهرهای اروپایی را هرچه بیشتر در کمین وقوع ناآرامی‌های اجتماعی و اعتراض‌ها قرار داده است.

در همین پیوند شبکه خبری یورونیوز با انتشار نتایج یک نظرسنجی جدید که در کشورهای فرانسه، آلمان، انگلیس و لهستان انجام شده است، نوشت: بسیاری از اروپایی‌ها نگران هستند که تورم بالا بر اثر بحران انرژی منجر به ناآرامی اجتماعی، اعتراض‌های خیابانی و اعتصاب‌ شود. 

بر اساس نظرسنجی یوگاو (YouGov)، هزینه زندگی این روزها به مهم‌ترین مساله برای اروپایی‌ها تبدیل شده است و اکثریت افرادی که در چهار کشور مزبور در نظرسنجی شرکت کردند درباره افزایش احتمال ناآرامی‌های اجتماعی در ماه‌های آتی نگران هستند.

 نتایج این نظرسنجی حاکیست، در فرانسه، چهار نفر از ۱۰ نفر می‌خواهند شاهد بازگشت جنبش‌های اعتراضی جلیقه‌زردها باشند.  

اروپایی‌ها همچنین مساله بحران انرژی را به وضوح در زندگی روزانه خود احساس کردند و طبق نظرسنجی صورت گرفته، از هر پنج نفر یک نفر از پس اندازهای خود کم کرده و از هر ۱۰ نفر یک نفر یخشی از وعده‌های غذایی خود را حذف می‌کند.

این گزارش می‌افزاید: اکثریت افراد شرکت کننده در این نظرسنجی معتقدند که این یک بحران کوتاه مدت نیست و بسیاری افراد هیچ پایانی در چشم‌انداز این شرایط نمی‌بینند.

اکثر پاسخ‌دهندگان به این نظرسنجی در لهستان و آلمان گفته‌اند که آنها در حال خرید برای مواجهه بهتر با شرایط پیش رو هستند و برخی دیگر نیز قصد دارند مصرف گرمایش را به علت قیمت‌های بالای انرژی، کاهش دهند.

طبق این نظرسنجی، مردم در چهار کشور اروپایی ذکر شده، اعتماد کمی به قابلیت دولت‌ها برای مدیریت این بحران دارند. 

شبکه خبری یورونیوز می‌افزاید: یاس و ناامیدی در بین مردم در حال گسترش است و تعداد اندکی از اروپایی‌ها انتظار دارند که بحران هزینه زندگی به زودی پایان یابد.

اما این تمام ماجرا نیست؛ چراکه صدها نفر در شهر ناپل ایتالیا در اعتراض به افزایش ناگهانی هزینه‌های زندگی و شرایط بیکاری، به خیابان‌ها آمدند و قبوض انرژی را به آتش کشیدند.

خبرگزاری رسمی ایتالیا (انسا) در این ارتباط نوشت: معترضان در مقابل دفتر پست مرکزی این شهر تجمع و اعلام کردند که دیگر زمان وعده دادن نیست و در شرایط بیکاری پرداخت قبوض سه برابر شده انرژی ممکن نخواهد بود.

این اعتراض ها در شرایطی جنبه علنی یافته که وضعیت دیگر کشورهای اروپایی از جمله اسپانیا نیز بهتر از ایتالیا نیست و روزنامه لو فیگارو اعلام کرده است که رکورد تورم چندین دهه اسپانیا شکسته و دورقمی شده است.

گسترش اعتراض ها و اعتصاب عمومی به ویژه در بخش‌های حمل و نقل ریلی و هوایی نیز دردسرهای بسیاری برای رهبران و شرکت‌های اروپایی به دنبال داشته است و علاوه بر ضررهای هنگفت اقتصادی، منجر به گسترش بی‌نظمی‌ها و نارضایتی‌ها در این قاره شده است.

به اعتقاد تحلیلگران، در آن گوشه قاره سبز که انگلیس سودای جدایی از اتحادیه اروپا و شتاب گرفتن رشد اقتصادی را در سر داشت نیز وضعیت در بدترین حالت ممکن در نیم قرن گذشته است.

در انگلیس از کارکنان اداره پست و وکلای دادگستری گرفته تا افراد شاغل در خطوط هواپیمایی و فرودگاه‌ها، نسبت به شرایط کاری خود معترض هستند و اعتصاب را یگانه راه انتقال پیام اعتراضی خود به مسئولان می‌دانند.

وضعیت بحرانی اقتصاد در بریتانیا به حدی است که بوریس جانسون نخست‌وزیر انگلیس که روزهای پایانی مسئولیت خود را طی می کند، به تازگی درباره نرخ بالای تورم و رشد سریع هزینه‌های زندگی و بهای انرژی در این کشور گفته است: در ماه‌های آتی شرایط سخت و شاید بسیار دشوار خواهد بود. قبوض انرژی "اشک را در می‌آورد".

از طرف دیگر روزنامه لو فیگارو چندی پیش در گزارشی به تحلیل شرایط گرانی در بازار مسکن اروپا پرداخت و نوشت: در برخی از شهرها مانند برلین، تظاهرکنندگان از حضور منظم در خیابان‌ها برای محکوم کردن افزایش قیمت املاک و همچنین اجاره‌بها که دیگر سقفی ندارند، تردید نمی‌کنند.

این در حالی است که وزیر خارجه آلمان به تازگی در اظهاراتی گفت: اهمیتی ندارد که رای دهندگان آلمانی چه فکری می‌کنند یا چقدر زندگی آن‌ها سخت می‌شود؛ من اوکراین را در اولویت قرار می‌دهم. 

آنالنا بائربوک تاکید کرده است که حتی اگر اعتراض‌ها به افزایش قیمت‌ انرژی، زیاد شود برلین تحریم‌ها علیه روسیه را رفع نخواهد کرد.

شرایط تورم در فرانسه نیز به شکلی گسترده دامن شهروندان این کشور را گرفته و گرانی قیمت خرید و اجاره‌بهای مسکن نیز به این چالش‌ها اضافه شده است.

در همین راستا روزنامه پرشمارگان لو فیگارو در اواسط سال جاری میلادی در گزارشی به قوانین جدید دولت فرانسه مبنی بر لزوم بازسازی عایق‌های حرارتی ساختمان‌ها و نقش آن در بروز مشکلات جدید پرداخت.

 سناتور دومینیک استروزی سَسون (Dominique Estrosi Sassone) نیز در این زمینه هشدار داده است که من نمی‌خواهم به واسطه تعهدات جدید، جلیقه‌زردهایی برای مسکن ایجاد کنیم.

تحلیلگران معتقدند که قانون جدید، مالکان فرانسوی به این دلیل که از یک طرف قربانی افزایش هزینه انرژی و از طرف دیگر قربانی از دست دادن ارزش دارایی خود به دنبال رتبه‌بندی ضعیف ساختمان‌ها شده‌اند را می‌تواند خشمگین کند.

اتحادیه اروپا تاکنون ۶ بسته تحریم را علیه روسیه تصویب کرده است که بر مبنای آخرین مورد آن، صادرات نفت مسکو به کشورهای عضو تا پایان سال ۲۰۲۲ (دی ماه) به‌طور کامل متوقف می‌شود؛ راهبردی که نخستین قربانیان اجرای آنها شهروندان اروپایی هستند.

تحلیلگران تاکید دارند که هرچه حلقه تحریم‌های اروپا علیه روسیه تنگ‌تر می‌شود، شرایط زندگی در قاره سبز سخت‌تر و انتقادات مردمی یک قدم به مرحله اعتراض های خیابانی نزدیک‌تر می‌شود.

در جمهوری چک نیز اوضاع بحرانی قیمت های انرژی مردم معترض را به خیابانها کشاند به طوری که هزاران نفر از مردم  روز شنبه در شهر پراگ پایتخت این کشور به خاطر گرانی سوخت اقدام به برگزاری تظاهرات کرده و در خیابان‌های این شهر علیه دولت، اتحادیه اروپا و ناتو شعار دادند.

به گزارش رسانه ها در این اعتراض گسترده، حدود ۷۰هزار نفر از مردم پراگ با برگزاری تظاهرات خواستار اقدامات بیشتر دولت برای کنترل قیمت سوخت شدند.

تظاهرکنندگان با در دست داشتن پلاکارهایی هدف خود را از برگزاری تظاهرات ناکارآمدی اتحادیه اروپا و دولت جمهوری چک در کنترل قیمت‌های انرژی به ویژه برق و گاز به خصوص برای فصول سرد سال اعلام کردند.  

پتر فیالا نخست وزیر جمهوری چک در اولین واکنش به این تظاهرات، عمده شرکت کنندگان در آن را گروه‌های افراطی و طرفدار روسیه خطاب کرد و گفت: تظاهرات نیروهای طرفدار روسیه به هیچ عنوان خواستار منافع مردم کشور نیست.