سی ان ان: عربستان، مقصد اصلی مواد مخدر در غرب آسیاست

به گزارش روز شنبه ایران اکونومیست؛ مقام های سعودی چهارشنبه گذشته بزرگ ترین محموله مواد مخدر قاچاق را در تاریخ این کشور با کشف نزدیک به ۴۷ میلیون قرص آمفتامین در محموله آرد و مصادره یک انبار در ریاض پایتخت، توقیف کردند.

این عملیات نشانگر سخن کارشناسان در باره نقش فزاینده عربستان به عنوان پایتخت مواد مخدر در خاورمیانه، افزایش تقاضا و تبدیل شدن این کشور به مقصد نخست قاچاقچیان از سوریه و لبنان و همچنین موقعیت عربستان به عنوان بزرگ ترین و سودآورترین مقصد مواد مخدر در منطقه خاورمیانه و تحکیم این جایگاه است.

با اینکه مقام های عربستان به نام و نوع مواد مخدر ضبط شده و مبدا آن اشاره نکرده اند، اما دفتر مواد مخدر و جنایت سازمان ملل متحد قبلا اعلان کرده بود که گزارش ها در باره ضبط آمفتامین در کشورهای خاورمیانه، همچنان به قرص هایی اشاره می کنند که مارک و نام کپتاگون را برای روی خود دارند.

مرکز نظارت اروپایی بر مواد مخدر و اعتیاد به مواد مخدر اعلام کرد: کپتاگون در اصل نام ثبت شده برای محصولات دارویی دارای ماده تحریک کننده مصنوعی فنیتیلین بود که اکنون دیگر به صورت قانونی تولید نمی شود و معمولا مواد مخدر تقلبی با مارک کپتاگون در خاورمیانه کشف و ضبط می شود.

ضبط محموله های مواد مخدر کپتاگون در عربستان و کشورهای دیگر منطقه به صورت فزاینده گسترش می یابد. نیروهای گارد ساحلی ایالات متحده به تازگی یک محموله ۳۲۰ کیلوگرمی قرص امتفامین و نزدیک به سه تن حشیش به ارزش میلیون ها دلار را از یک قایق ماهیگیری در خلیج عمان کشف کرده اند.

به گفته واندا فلباب – براون عضو انستیتو بروکینگز در واشینگتن دی سی که در این باره مطالبی نگاشته، این مواد از نزدیک به ۱۵ سال پیش در عربستان فراگیر شده، اما از پنج سال پیش تاکنون شاید به همراه شاهدانه (حشیش/ماریجوانا) با شدت بیشتری رواج یافته است.  

یکی از دلایل گسترش کاربرد کپتاگون، سیل عرضه به ویژه از سوریه است که در گستره صنعتی تولید می شود.

مرکز ارتباطات بین المللی عربستان سعودی به درخواست اظهارنظر سی ان ان، پاسخ نداده است.  

آمار و ارقام ژورنال بررسی اعتیاد بین المللی حاکیست: در صورت ارزش گذاری هر قرص کپتاگون به بهای ۱۰ تا ۲۵ دلار، ارزش کل بازار محموله اخیر ضبط شده در عربستان در صورتی که از این نوع باشد، تا یک میلیارد و ۱۰۰ میلون دلار است.

به گفته کارولین رز، تحلیل گرا بلندپایه موسسه نیولاینز واشینگتن دی سی که در باره معاملات کپتاگون بررسی می کند، با وجود رایج بودن حشیش و قاط در عربستان، امفتامین ها در میان جوانان این کشور محبوبیت دارد.  

نشریه جنایت، قانون و دگرگونی اجتماعی سال ۲۰۲۱ به نقل از یک کاربر عربستانی کپتاگون نوشته که چون این ماده به صورت قرص کوچکی است، هم کلاسی هایم و خودم آن را بیشتر از حشیش دوست داریم. چون برخلاف حشیش می توانیم به آن به صورت قرص دست یابیم. ما با دریافت ۲۵ ریال از پدرها و مادرهایمان، می توانیم یک قرص تهیه کرده و لذت ببریم.

فلباب براون به سی ان ان گفته است که به دلیل خستگی مفرص و نبود فرصت های اجتماعی در عربستان، بسیاری از جوانان این  کشور به مواد مخدر روی آورده اند.  

در پی صدور مجوز دولت عربستان در چند سال اخیر برای نهادهای خصوصی ترک اعتیاد، شماری از این مراکز در این کشور تاسیس شده است.  

به گفته خالد المشعری مدیر یکی از این مراکز، نزدیک به چهار یا پنج مرکز در ۲ سال اخیر تاسیس شده که نشانه شناسایی دولت از اهمیت ترک اعتیاد و همچنین روبه گسترش بودن این مشکل است. تقاضای بستری شدن در این مراکز بالاست، هر چند دستکم معتادان اکنون گزینه ای به جای سفر و مراجعه به کشورهای همسایه برای درمان اعتیاد، در اختیار دارند.

به گفته رز؛ با اینکه ممنوعیت مصرف مواد در این کشور از بین نرفته، نادیده گرفتن تمایل دولت به امنیتی کردن این مسئله و کم اهمیت انگاشتن نقش خود به عنوان بازار مقصد، دشوارتر می شود.

فلباب - براون می افزاید: سیاست های مبارزه با مواد مخدر در خاورمیانه بر شدیدترین واکنش ها متمرکز شده و در این منطقه بر خلاف دیگر نقاط جهان که سیاست های سختگیرانه و عمدتا بی اثر یا حتی دارای اثر معکوس را رها کرده اند، اغلب بر این روش ها تاکید می شود. زندانی کردن مصرف کنندگان مواد مخدر، بی تاثیر و حتی دارای اثرات معکوس است.

به گزارش ایران اکونومیست؛ پیش از این مقامات لبنانی، شماری از قاچاقچیان مواد مخدر و قرص های روانگردان را دستگیر کردند که در بین آنها شاهزاده گان سعودی هم هستند.

یکی از آنها که در آبانماه سال ۱۳۹۴ در فرودگاه لبنان دستگیر شد، "عبدالمحسن بن ولید بن عبدالمحسن بن عبدالعزیز " بود. خبرگزاری ملی لبنان درآن زمان نوشت که این شاهزاده سعودی قصد داشته حدود دو تن مواد مخدر را از لبنان به عربستان قاچاق کند.  این محموله متعلق به عبدالمحسن بن ولید بن عبدالمحسن بن عبدالعزیز شامل ۲۴ بسته و هشت چمدان حاوی مواد مخدر از نوع کپتاگون می‌شد و قرار بود به مقصد «منطقه حائل» (در شمال غرب عربستان) ‌ قاچاق شود.

در همین راستا، مجله انگلیسی اکونومیست نیز تیرماه ۱۴۰۰ فاش کرد که شاهزادگان سعودی در قاچاق مواد مخدر از سوریه برای فروش در عربستان و سایر کشورهای عرب حوزه خلیج فارس دست دارند. برخی شاهزادگان سعودی از جت های شخصی خود برای قاچاق قرص‌های روان گردان استفاده می‌کنند که سودی بیش از ۵۰ برابر هزینه خرید آن در سوریه را برای آنها دارد.