به گزارش گروه علم و آموزش ایران اکونومیست از پایگاه خبری فیز (phys)، یک تیم بینالمللی پژوهشی به سرپرستی مؤسسه فناوری فدرال زوریخ، توانسته است به کمک هوش مصنوعی مناطقی از ماه را که به صورت دائم در سایه قرار دارند، کشف کند. اطلاعاتی که آنها درباره ویژگیهای سطح این مناطق بهدست آوردهاند، به شناسایی مکانهای مناسب برای انجام مأموریتهای آینده در ماه کمک خواهد کرد.
انسانها در سال ۱۹۷۲ (۱۳۵۰)، برای آخرینبار بر روی ماه فرود آمدند. برنامه آپولو بعد از آن دیگر ادامه پیدا نکرد؛ اما شعله اشتیاق به ماه دوباره شعلهور شد. در سال ۲۰۲۰، چین یک ربات به ماه فرستاد و پرچمش را در آنجا به اهتزاز درآورد. ناسا (اداره کل ملی هوانوردی و فضا) هم در حال برنامهریزی برای اجرای برنامه فضایی آرتمیس در منطقه قطب جنوب ماه، احتمالاً بین سالهای ۲۰۲۵ و ۲۰۲۸ است. فضانوردان پس از آن، اکتشافشان را بر این منطقه متمرکز خواهند کرد.
خورشید به دلیل انحراف محوری ماه در نزدیکی افق معلق است و در نتیجه طبقات پایینتر دهانههای برخوردی هرگز نور خورشید را نمیبینند و در سایه دائمی قرار میگیرند و این چیزی است که منطقه جنوب ماه را بسیار جذاب میکند.
در نتیجه، این مناطق که در سایه قرار گرفتهاند بسیار سرد هستند، حتی سردتر از سطح پلوتو، با دمای حدود منفی ۱۷۰ درجه تا منفی ۲۴۰ درجه سلسیوس و دمایشان به صفر مطلق نزدیک میشود.
در دماهای بالاتر، یخ تصعید و خیلی سریع در خلأ فضا به گاز تبدیل میشود. اما در این سرمای شدید، بخار آب و سایر مواد فرار ممکن است در داخل یا حتی روی خاک ماه به دام بیفتند یا منجمد شوند.
این پتانسیل یخ باعث میشود که طبقات سایهدار دهانههای برخوردی، مکانهای جذابی برای کاوش باشند. ممکن است یخ سرنخهایی در مورد چگونگی ورود آب به سیستم زمین و ماه به دست دهد؛ ضمن اینکه احتمالاً فضانوردان آینده میتوانند بهعنوان یک منبع مهم از آن برای مصرف، محافظت در برابر تشعشع یا به عنوان پیشران موشک استفاده کنند.
ما چیز زیادی درباره منطقه قطبی جنوب ماه نمیدانیم؛ اما اکنون، این تیم بینالمللی پژوهشی تشکیل شده است تا روشی برای شناخت بهتر این منطقه طراحی کند.
این تیم از تصاویری استفاده میکند که با دوربین مدارگرد شناسایی ماه (فضاپیمای رباتیک ناسا) گرفته شده است. بیش از یک دهه است که این دوربین تصاویر سطح ماه را ثبت میکند. این دوربین فوتونهایی را میگیرد که از کوههای مجاور و دیوارهای دهانه برخوردی به مناطق سایهدار پرتاب میشوند.
اکنون این تیم، با کمک هوش مصنوعی، موفق شده است از این دادهها استفاده مؤثری کند تا بتوان مناطقی را که قبلاً تاریک بودند، مشاهده کرد.
دانشمندان، پس از تجزیهوتحلیل این تصاویر به این نتیجه رسیدند که هیچ آب یخزدهای در مناطق سایهدار ماه دیده نمیشود؛ هرچند وجود آن با ابزارهای دیگر به اثبات رسیده است. آنها اظهار میکنند که هیچ شواهدی مبنیبر وجود یخ خالص بر روی سطح ماه در مناطق سایهدار وجود ندارد و این یعنی هر یخی یا باید با خاک ماه مخلوط شده باشد یا زیر سطح ماه قرار گرفته باشد.
نتایج این پژوهش به بررسی فراگیر مکانهای بالقوه برای فرودآمدن آرتمیس و گزینههای اکتشاف در ماه کمک میکند.
این تیم پژوهشی تا به حال، بیش از شش مکان را برای فرود آرتمیس شناسایی کرده است که به صورت بالقوه برای مأموریتهای آن مناسب هستند.
به لطف تصاویر جدید، فضانوردان میتوانند مکانهای ویژهای را برای نمونهبرداری و ارزیابی توزیع یخ در نظر بگیرند.