به گزارش ایران اکونومیست، مسعود میرکاظمی رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور در گفتگوی ویژه خبری با اشاره به شرایط اقتصادی کشور در زمان تحویل به دولت سیزدهم، گفت: از مرداد 1400 که کار را شروع کردیم، مشکل اصلی ما پرداخت حقوق همان ماه بود. چون در خزانه منابعی نبود. اعضای کابینه دولت قبل در جلسات اول به ما میگفتند شما با کدام پول میخواهید حقوق مردادماه را پرداخت کنید؟
معاون رئیسجمهور افزود: در پایان دولت قبل حدود 60 هزار میلیارد تومان تخصیص داده شده بود که به دلیل خالی بودن خزانه این تخصیصها معطل مانده بود. از تنخواه هم نمیشد استفاده کنیم زیرا بر اساس قانون، 54 هزار میلیارد تومان در سال 1400 میتوانستیم استفاده کنیم که دولت قبل آن را تمام و کمال استفاده کرده بود. علاوه بر این این متوجه شدیم که با سررسید اوراق هم روبرو هستیم، 534 هزار میلیارد تومان مجموع اصل و سود اوراقی است که سررسید آنها در طول دولت سیزدهم خواهد بود. این درحالی است که سال گذشته ماهی 12 هزار میلیارد تومان اوراق مصرفشده در دولت قبل را تسویه کردیم. امسال هم ماهی 15 هزار میلیارد تومان در حال تسویه اوراق مصرف شده قبل هستیم. از طرفی حدود 3 هزار همت پروژههای نیمهکاره در سطح کشور روی زمین مانده بود. طبق گزارشها هم 16.9 سال، متوسط عمر این پروژهها بود. اگر به همین ترتیب جلو برویم، چندین سال طول میکشد تا این پروژهها به سرانجام برسد.
رئیس سازمان برنامه و بودجه گفت: سال گذشته با مدیریتی که در هزینهها و افزایش درآمد صورت گرفت، در پایان سال برای اولین بار بیشترین میزان پرداخت تملک دارایی سرمایهای را داشتیم و حدود 202 همت پرداخت شد. البته با توجه به تورم، ارزش این مقدار 202 همت نیست، اما عدد بزرگی محسوب میشود.هر چه جلوتر میرفتیم با بدهیهای جدیدی روبرو میشدیم مثل برداشت از صندوق توسعه ملی به ارزش بیش از 60 میلیارد دلار که توسط دولت قبل ایجاد شده بود. اینها تعهداتی است که دولت سیزدهم باید آنها را پرداخت کند.
این مقام مسئول به عدم استقراض دولت سیزدهم از بانک مرکزی اشاره کرد و گفت: بودجه کشور در بین 1200 دستگاه توزیع میشود و زمانی ممکن است یک دستگاه نیاز بیشتری به پول داشته باشد. ماده 125 این امکان را میدهد که دولت در زمان نیاز از منابع شرکتها برداشت کند و به محض اینکه آنها نیاز داشتند یا مسئله مالی تأمین شد این پول بازگردد. درواقع هیچ شرکتی در زمان نیاز بیپول نمیماند. حسن این روش این است که از تنخواه بانک مرکزی استفاده نمیکند. بانک مرکزی در برخی از ایام، خلق پول میکند. در مواقعی که دولت پول نیاز دارد، بانک مرکزی اعتبار میدهد که به آن پول پرقدرت گفته میشود. اما اگر این پول از خود حسابهای دولتی برداشته شود طبق گزارش وزارت اقتصاد، تورم کمتری نسبت به استقراض از بانک مرکزی ایجاد میکند.
میرکاظمی به کاهش تولید گندم در سال گذشته اشاره کرد و افزود: مورد بعدی خشکسالی بود که با آن روبرو شدیم که تولید ما را پایین آورد و نیاز به واردات بیشتر شده بود. از طرفی قیمتهای جهانی نیمه اول 1400 افزایش یافته بود. در بودجه 8 میلیارد دلار برای واردات کالاهای اساسی گذاشته شده بود که 6.5 میلیارد دلار آن را دولت قبل مصرف کرده بود و میزان ذخایر استراتژیک بین 30 تا 70 درصد زیر خط قرمز بود. بدهی به بانکها و بدهی به تأمین اجتماعی از چالشهای دیگر این دولت بوده که جزو تعهدات ما قرار گرفته است.
میرکاظمی گفت: در حوزه تخصیص ارز دولتی مصرف کاذب زیادی داشتیم و کالاهای یارانهای ما در کشورهای همسایه به وفور دیده میشد. محصولات وارداتی یا تولیدی با ارز 4200 سه روز پس از عرضه در بازار داخلی، در بازارهای منطقه به فروش میرفت.
معاون رئیس جمهور درباره برنامه دولت برای طرحهای نیمهتمام گفت: پروژههای نیمهکاره مختلف به ارزش حدود 3 هزار همت در سطح کشور وجود دارد و میزان منابعی که هر سال در بودجه گذاشته میشود به اندازهای نیست که بتوانیم آنها را پیش ببریم. یعنی این میزان پرداخت میشود، اما میزانی که تعدیل میخورد بیشتر از میزانی است که پرداخت میشود. تعداد زیادی پروژه تعریف شده که هیچ ضرورتی نداشتهاند. چه ضرورتی دارد منابع را صرف طرحهایی کنیم که غیراقتصادی هستند. باید به طور مؤثر عمل کنیم. به همین دلیل پروژه جدیدی تعریف نمیشود و به ندرت موضوع جدیدی در یک استان تعریف میشود.