به گزارش گروه علم و آموزش ایران اکونومیست، یکی از مسائل مهم در توسعه پایدار یک کشور، توجه به ضرورتهای زیست محیطی و ملاحظات ملی و بینالمللی مرتبط با آن است. جامعه بشری دچار بحران زیست محیطی شده است و رابطه انسان و طبیعت از آغاز خلقت تاکنون هیچ وقت به اندازه امروز نگران کننده و تهدیدآمیز نبوده است.
توجه به این نکته که حفظ سلامت محیط زیست و منابع طبیعی در نگاه بلند مدت اقتصادیتر از افزایش تولید است، سبب می شود جلوگیری از تخریب محیط زیست و هدر رفتن منابع طبیعی کشور به عنوان یک دغدغه مهم مد نظر سیاستگذاران و متولیان امر قرار گیرد. معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، تلاش میکند با توجه به زیرساختهای مورد نیاز، راه را برای ورود نوآوریها به حوزه فناوری های زیست محیطی (سبز) با ایجاد بستری برای به کار بستن قابلیتهای فناورانه هموار کند.
بر همین اساس مرکز طرحهای کلان ملی فناوری با هدف تحقق اهداف این معاونت اقدام به شناسایی و حمایت از طرح های فناورانه این حوزه در بخش های اصلی آب و فاضلاب و محیط زیست کرده است.
بررسی ها نشان می دهد در مجموع ۹ طرح در مرکز طرحهای کلان ملی فناوری مورد حمایت قرار گرفته که تمامی آن ها در بازه زمانی سال های ۱۳۹۲ تا ۱۴۰۰ مصوب شدهاند. در مجموع حدود ۵۲ میلیارد تومان اعتبار به منظور حمایت از طرح ها مصوب شده است که از این میزان رقمی در حدود ۳۰ میلیارد تومان سهم معاونت بوده است. به واسطه پیشرفت پروژه و شاخصهای کلیدی عملکرد تعیین شده، تاکنون اعتباری به میزان ۲۱ میلیارد تومان از سهم معاونت پرداخت شده است.
همچنین از مجموع ۹ طرح حمایت شده، بخش آب و فاضلاب ۶ طرح و بخش محیط زیست سه طرح را به خود اختصاص دادهاند. بررسی نسبت توزیع ریالی طرحها حاکی از آن است که از مجموع ۵۲ میلیارد تومان اعتبار مصوب، بخش آب و فاضلاب با رقمی در حدود ۳۰ میلیارد تومان بیشترین میزان ریالی حمایت را به خود اختصاص داده است. ۹۲ درصد از حجم ریالی طرحهای سرمایه گذاری شده در این حوزه تا کنون با موفقیت همراه بودهاند.
از اولین طرح های کلان ملی در این حوزه میتوان از شناور تحقیقاتی اقیانوس پیما در سال ۱۳۸۸ که مجری آن پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی بود، نام برد که این طرح خاتمه یافته است. همچنین سامانه خانگی تصفیه و گندزدایی آب آشامیدنی روستایی در سال ۱۴۰۰ که مجری آن شرکت نوراژن پیشرو است، از آخرین طرحهای کلان ملی فناوری در حوزه آب و فاضلاب محسوب میشود که در حال اجرایی شدن است.