آخرین جزئیات تسهیلات پرداخت شده به نهضت ملی مسکن: «تقریبا هیچ»!

به گزارش ایران اکونومیست، رستم قاسمی سه شنبه هفته جاری (۱۱ مرداد) در حاشیه نشست اعضای کمیسیون عمران مجلس با مسئولان ارشد وزارت راه و شهرسازی و سید مسعود میرکاظمی معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور اظهار کرد: بانک‌ها در پرداخت تسهیلات ساخت خانه‌های طرح نهضت ملی مسکن همکاری نمی‌کنند.

هشدار وزیر راه: بانک‌ها همکاری نکنند، وعده مسکنی دولت محقق نمی‌شود

وی با بیان اینکه در قانون جهش تولید مسکن پیش بینی شده که ۲۰ درصد منابع تسهیلاتی بانک‌ها به حوزه مسکن اختصاص پیدا کند در حالی که بانک‌ها همکاری لازم را ندارند، گفت: اگر تسهیلات بخش تولید مسکن به موقع پرداخت نشود، در انجام تعهدات برای ساخت ۴ میلیون واحد مسکونی در چهار سال با مشکل مواجه می‌شویم.

وزیر راه و شهرسازی با اشاره به برنامه ریزی برای ساخت ۳ میلیون و ۲۰۰ هزار واحد مسکونی در شهرها و ۸۰۰ هزار واحد مسکونی در روستا مطابق با طرح نهضت ملی مسکن افزود: در همین راستا برای حدود یک میلیون و ۵۰۰ هزار زمین تأمین شده است.

وی تأکید کرد: در حال حاضر زمین مورد نیاز برای ساخت یک میلیون و ۴۰۰ هزار واحد مسکونی در حال تغییر کاربری در شورای برنامه ریزی استان و شورای عالی شهرسازی است که باید تا پایان شهریور ماه انجام شود؛ ضمن اینکه موضوع تأمین زمین برای ۳ میلیون و ۲۰۰ هزار واحد مسکونی شهری تا پایان شهریور ماه حل می‌شود.

بانک‌ها چه قدر وام داده اند؟ به جای ۲۰ درصد، ۲ درصد!

بر اساس جزو ۱۰ تبصره ۱۸ قانون بودجه ۱۴۰۰ بانک‌ها و مؤسسات اعتباری غیر بانکی مکلف شدند مبلغ ۳۶۰ هزار میلیارد تومان تسهیلات ساخت مسکن به افراد واجد شرایط پرداخت کنند.

در همین راستا شورای پول و اعتبار دستورالعمل تسهیلات ساخت مسکن موضوع تبصره ۱۸ را به بانک‌ها ابلاغ کرد و در آن سهمیه هر بانک مشخص شد که به شرح زیر است:

ارقام تسهیلات پرداختی تا اول مرداد امسال است

بررسی‌های نشان می‌دهد تنها حدود ۳.۶ درصد از سهم تسهیلات ابلاغی بانک مرکزی (۳۶۰ هزار میلیارد تومان) پرداخت شده که عمدتاً توسط بانک مسکن بوده است.

این در حالی است که اگر بر اساس قانون جهش تولید مسکن قرار بود ۲۰ درصد از تسهیلات پرداختی بانک‌ها به این بخش تخصیص داده شود با توجه به تسهیلات پرداختی بانک‌ها در سال ۱۴۰۰ که حدود ۳ هزار هزار میلیارد تومان بوده، تسهیلات پرداختی به ساخت مسکن، کمتر از ۲ درصد می‌شود.

بانک مرکزی نه شفاف سازی کرد نه بانک‌های «وام نداده» را تنبیه!

از سوی دیگر، بر اساس جزو ۱۰ تبصره ۱۸ قانون بودجه ۱۴۰۰، بانک مرکزی موظف شد گزارش عملکرد این بند را به صورت برخط (آنلاین) در اختیار عموم مردم قرار دهد.

همچنین در صورتی که یک بانک یا مؤسسه اعتباری غیر بانکی از پرداخت سهمیه تسهیلات تعیین شده توسط بانک مرکزی خودداری کرد، بانک مرکزی موظف است متناسب با تعهد انجام نشده، هم سپرده قانونی آن بانک یا مؤسسه اعتباری غیر بانکی را افزایش دهد و هم از طریق سایر بانک‌ها و مؤسسات اعتباری غیر بانکی نسبت به پرداخت تسهیلات ساخت مسکن اقدام کند.

بررسی‌ها حاکی است که هیچ یک از این دو تکلیف قانونی از سوی بانک مرکزی رعایت نشده است.

قانون جهش تولید هم سهم ۲۰ درصدی تسهیلات ساخت مسکن را تأیید کرد

تکلیف مذکور مبنی بر تخصیص ۲۰ درصد سهم تسهیلات پرداختی به بانک‌ها، به صورت دائم مجدداً در قانون جهش تولید مسکن تکرار شده که به شرح زیر است:

بر اساس ماده ۴ قانون جهش تولید مسکن، «بانک‌ها و مؤسسات اعتباری غیر بانکی مکلفند حداقل ۲۰ درصد از تسهیلات پرداختی نظام بانکی در هر سال را با نرخ سود مصوب شورای پول و اعتبار به بخش مسکن اختصاص دهند به صورتی که در سال اول اجرای قانون از حداقل سه میلیون و ششصد هزار ریال (۳۶۰ هزار میلیارد تومان) کم‌تر نباشد و برای سال‌های آینده نیز حداقل منابع تسهیلاتی مذکور با افزایش درصد صدرالذکر مطابق با نرخ تورم سالانه افزایش یابد.»

بانک‌ها پارسال ۳ هزار هزار میلیارد تومان وام دادند / ‬ امسال احتمالاً ۴ هزار هزار میلیارد تومان

بر اساس آمار بانک مرکزی، نظام بانکی در سال ۱۴۰۰، حدود ۳ هزار هزار میلیارد تومان (۲۹۶۸ میلیارد تومان) تسهیلات پرداخت کردند که نسبت به سال قبل از آن (سال ۱۳۹۹) رشد ۵۶ درصدی داشته است.

پیش‌بینی می‌شود تسهیلات نظام بانکی در سال ۱۴۰۱ نیز بیش از ۳۰ درصد رشد کند و حداقل ۴ هزار هزار میلیارد تومان تسهیلات پرداخت شود.

بر اساس نص صریح قانون جهش تولید مسکن، می‌بایست امسال ۲۰ درصد از مبلغ فوق معادل ۸۰۰ هزار میلیارد تومان به بخش مسکن اختصاص یابد.

حتی با فرض اینکه تسهیلات پرداختی بانک‌ها نسبت به سال ۱۴۰۰ رشد نکند، بانک‌ها بر اساس نص قانون جهش تولید مسکن باید مکلف شوند ۶۰۰ هزار میلیارد تومان تسهیلات به بخش مسکن پرداخت کنند.

بانک مرکزی هنوز سهمیه وام ساخت مسکن امسال بانک‌ها را ابلاغ نکرده

این در حالی است که با گذشت بیش از ۴ ماه از سال ۱۴۰۱، بانک مرکزی هنوز سهمیه بانک‌ها را مشخص نکرده‌است. این تأخیر اجرای پروژه‌های نهضت ملی و تحقق وعده رئیس جمهور مبنی بر ساخت یک میلیون واحد مسکونی را با مشکل مواجه کرده‌است.

پیشنهادهای کارشناسان اقتصاد مسکن برای تحقق وعده ۴ میلیون مسکن دولت سیزدهم

کارشناسان اقتصادی پیشنهاد می‌کنند برای رفع موانع موجود در پرداخت تسهیلات و در راستای تحقق وعده رئیس محترم برای ساخت یک میلیون واحد مسکونی در سال:

اولاً جلسات هماهنگی پرداخت تسهیلات ساخت مسکن موضوع ماده ۴ قانون جهش تولید مسکن با حضور رئیس کل بانک مرکزی، نماینده وزارت اقتصاد و مدیران عامل بانک‌ها به صورت هفتگی و منظم برگزار شود

ثانیاً سقف تسهیلات پرداختی بانک‌ها به نحوی که آورده مورد نیاز متقاضیان کاهش یابد، بیشتر شود که بر این اساس پیشنهاد می‌شود تسهیلات نهضت ملی مسکن در تهران و کلانشهرها ۷۵۰ میلیون تومان، در سایر شهرها ۷۰۰ میلیون تومان و در روستاها به ۴۰۰ میلیون تومان افزایش یابد

ثالثاً با توجه به تخصص بانک عامل بخش مسکن در پرداخت تسهیلات ساخت مسکن و ارزیابی پروژه‌های مرتبط و همچنین عملکرد این بانک در پرداخت تسهیلات نهضت ملی مسکن، بانک مذکور به عنوان کارگزار سایر بانک‌ها خصوصاً بانک‌های دولتی در پرداخت تسهیلات نهضت ملی مسکن قرار گیرد

پیش از این نیز محمود شایان مدیرعامل بانک مذکور اعلام کرده بود ۲ بانک دولتی سهمیه وام ساخت مسکن خود را در اختیار بانک عامل بخش مسکن قرار داده اند.

رابعاً با توجه به گذشت ۴ ماه از سال ۱۴۰۱، سهمیه هر بانک در سال جدید توسط بانک مرکزی تعیین و ابلاغ شود

وزیر راه: پیشنهاد افزایش وام ساخت مسکن به ۷۰۰ میلیون تومان را داده ایم

رستم قاسمی وزیر راه و شهرسازی نیز پیش از این در یک برنامه زنده تلویزیونی از ارائه پیشنهاد افزایش تسهیلات ساخت مسکن به ۷۰۰ میلیون تومان به شورای عالی مسکن و شورای پول و اعتبار خبر داده بود.

وی در این برنامه تلویزیونی با بیان اینکه به‌دلیل تورم، امکان پیش‌بینی قیمت تمام‌شده ساخت وجود ندارد، تصریح کرد: هزینه ساخت هر متر مربع واحد مسکونی، ۶ تا ۷ میلیون تومان با تورم امروز تمام می‌شود؛ اگر تسهیلات نهضت ملی مسکن به ۷۰۰ میلیون تومان برسد بخشی از مشکل رفع می‌شود که ما این موضوع را به دولت و شورای پول و اعتبار پیشنهاد داده‌ایم.