رباتی که به عمق ۱ کیلومتری اقیانوس رفت

به گزارش ایران اکونومیست و به نقل از آی‌ای، محققان دانشگاه "استنفورد" به تازگی از آزمایش موفقیت‌آمیز یک ربات زیر آب به نام "اوشن‌وان‌کی"(OceanOneK) خبر داده‌اند.

این ربات که توسط تیم آزمایشگاه رباتیک دانشگاه استنفورد ساخته شده است، یک ربات زیر آبی با احساس لمس، دید و تعامل شبیه به انسان است که با موفقیت یک کشتی غرق شده را صدها متر زیر آب‌های اقیانوس کاوش کرد.

"اوشن‌وان‌کی" دارای یک نیمه بالایی انسان‌نما و یک نیمه انتهایی جمع و جور با ۸ موتور پیشران چند جهته است که امکان مانور دقیق در زیر آب را برای آن فراهم می‌کند. فناوری بازخورد لمسی و دید استریوسکوپی این ربات می‌تواند احساسات شگفت‌انگیز واقعی را از راه دور برای کاربرانی که تنها با غواصی می‌توانستند احساس کنند، ایجاد کند.

"خطیب" که استاد دانشکده مهندسی و مدیر آزمایشگاه رباتیک استنفورد است، می‌گوید: تصور کنید شما توسط این ربات در حال حرکت به سمت یک سازه شگفت‌انگیز هستید و وقتی آن را لمس می‌کنید، اتفاقی باورنکردنی رخ می‌دهد؛ واقعاً آن را احساس می‌کنید. من هرگز در زندگی‌ام چنین چیزی را تجربه نکرده بودم. می‌توانم بگویم من کسی هستم که کشتی غرق شده "کریسپی" را در عمق ۵۰۰ متری لمس کردم.

هدف از توسعه و ساخت "اوشن‌وان‌کی"، کاوش اعماق ناشناخته اقیانوس و نشان دادن این است که لمس، دید و تعامل انسانی می‌تواند به مکان‌های از راه دور منتقل شود.

"اوشن‌وان‌کی" در طول سفرهای اخیر خود در اطراف دریای مدیترانه، ماجراها و موفقیت‌های زیادی داشته است، اما دستاورد مهم این تیم، استقلال کاملاً کاربردی این ربات در عمق نزدیک به ۱۰۰۰ متری است.

"خطیب" توضیح داد: این اولین بار است که یک ربات قادر است به چنین عمقی برود، با محیط تعامل داشته باشد و به اپراتور انسانی اجازه دهد آن محیط را احساس کند. این یک سفر باورنکردنی بوده است.

گفتنی است که اولین شیرجه عمیق این ربات در فوریه سال ۲۰۲۲ اتفاق افتاد. طبق بیانیه مطبوعاتی دانشگاه استنفورد، این شیرجه در ماه فوریه به سمت لاشه غرق شده یک کشتی ایتالیایی زده شد که بخشی از تور چند توقفی "اوشن‌وان‌کی" در دریای مدیترانه بود که در سپتامبر ۲۰۲۱ با دو سفر در نزدیکی مارسی آغاز شد.

این ربات تاکنون دو هواپیمای غرق شده در طول جنگ جهانی دوم در اعماق حدود ۱۰۰ متری، یک زیردریایی در عمق ۱۲۴ متری و دو کشتی غرق شده در اعماق ۳۳۴ متری و ۵۰۰ متری کاوش کرده است.

"اوشن‌وان‌کی" در آخرین شیرجه خود به عمق ۸۵۲ متری رفت، جایی که خدمه متوجه شدند ربات قادر به صعود نیست. ربات در این عمق کاملاً کاربردی بود، با این حال، ارتباط آن با شناورهای اطراف از بین رفته بود و اتصال به ربات با مشکل مواجه شده بود.

سفر "اوشن‌وان‌کی" به عمق حدود یک کیلومتری سال‌ها طول کشید. این کار با ساعت‌های فراوان طراحی، آزمایش و مونتاژ در آزمایشگاه، ده‌ها سفر در استخر تحقیقاتی دانشگاه استنفورد برای اشکال‌زدایی و گرفتن درس‌های بی‌شمار پیش از آزمایش در دنیای واقعی آغاز شد.

به عنوان مثال، نسخه قبلی این ربات به نام "اوشن‌وان"(OceanOne)، برای رسیدن به عمق حداکثر ۲۰۰ متری طراحی شده بود و برای اینکه ربات بتواند به عمق بیشتری برود، محققان بدنه آن را با یک فوم منحصر به ‌فرد ساخته شده از ریزکُره‌های شیشه‌ای تغییر دادند که قابلیت شناوری دارد و می‌تواند تا ۱۰۰ برابر فشار نسبت به سطح دریا مقاومت کند.

بازوهای این ربات پر از روغن و فنرهایی است که روغن را فشرده می‌کنند، تا فشار بیرونی به وجود بیاورند و از فروپاشی آن جلوگیری می‌کند و فشار را از لوازم الکترونیکی برمی‌دارد.

محققان اجزای میکروسکوپی "اوشن‌وان" را برای کاهش مقدار هوای قابل تراکم در هر قسمت و فشرده نگه داشتن آن ارتقا دادند.

"اوشن‌وان‌کی" دو نوع دست جدید دارد که یکی توسط تیم "مارک کوتکوسکی" در استنفورد و دیگری توسط پروفسور "آنتونیو بیچی" از دانشگاه پیزا ساخته شده است.

این تیم پس از چندین ماه اصلاح و آزمایش، شانس مجددی برای غواصی به سوی کشتی‌های رومی غرق شده در تابستان امسال دریافت کرد.

"اوشن‌وان‌کی" به درخواست باستان‌شناسان به سمت کشتی رومی رفت و چندین شیء باستانی را از جمله چندین گلدان رومی که تاکنون دیده نشده بودند، یافت. این یافته‌های خارق‌العاده هنوز نام و برچسب سازنده را بر خود دارند.

"خطیب" می‌گوید: ما تمام راه را برای کاوش به فرانسه می‌رویم و در آنجا در طیف وسیعی از پس‌زمینه‌ها متوجه می‌شوید که قطعه‌ای از این ربات که در استنفورد روی آن کار کرده‌اید، در واقع بخشی از چیزی بسیار بزرگ‌تر است. اینجاست که شما متوجه می‌شوید که این کار چقدر مهم است و غواصی تا چه حد بدیع و مهم خواهد بود و این به طور کلی چه معنایی برای دنیای علم دارد.

این پروژه شامل نوآوری‌های خلاقانه در ایجاد احساس لمس، کاوش رباتیک زیر آب و تعامل انسان و ربات و آشنایی با علم دریایی جدید و چشم‌اندازهای مهندسی زیر آب مانند بازرسی و تعمیر کشتی‌ها، پایه‌های پل‌ها و خطوط لوله زیر آب ترکیب می‌کند.

اکنون این تیم، سفرهایی را به شهرهای ناپدید شده در دریاچه‌های عمیق، صخره‌های مرجانی و خرابه‌های مهم باستان‌شناسی در اعماق فراتر از دسترس انسان در برنامه دارد.

"خطیب" می‌گوید: عدم دسترسی فیزیکی انسان‌ها به فضاهای خطرناک و غیرقابل دسترس موجب توسعه چنین ربات‌هایی می‌شود تا کارهای مختلف را از جمله توسعه زیرساخت و عملیات پیشگیری و بازیابی بلایای طبیعی را چه در اعماق اقیانوس‌ها و معادن، چه در بالای کوه‌ها یا در فضا انجام دهند.