اختلاف ۳ میلیون تومانی در آمار قیمت مسکن

به گزارش ایران اکونومیست، بانک مرکزی از اواخر دهه ۸۰ شمسی هر ماه گزارش تحولات بازار مسکن شهر تهران را ارایه می‌کند. مرکز آمار نیز به طور فصلی اطلاعات قیمت و اجاره مسکن در شهر تهران را منتشر می‌کرد. از ابتدای سال جاری، مرکز آمار گزارش‌های ماهیانه شاخص قیمت آپارتمان در تهران را نیز به آمارهای فصلی خود اضافه کرد.

آمارهایی که توسط بانک مرکزی و مرکز آمار  ارایه می‌شود با یکدیگر متفاوت است. امروز بانک مرکزی درخصوص تحولات بازار مسکن شهر تهران در تیرماه ۱۴۰۱ گزارش داد که میانگین قیمت هر متر خانه در شهر تهران ۴۱ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان است؛ در حالی که دیروز مرکز آمار این عدد را ۴۴.۸ ملیون تومان اعلام کرده بود.

سامانه املاک و مستغلات مبنای دریافت اطلاعات بازار مسکن شهر تهران است که مرکز آمار و بانک مرکزی، هردو از آن استفاده می‌کنند اما ظاهرا نمونه‌گیری مرکز آمار بر اساس روش هدانیک است که میانگین وزنی را محاسبه می‌کند. یعنی قیمت‌های سنگین‌تر در میانگین وزنی تاثیر بیشتری می‌گذارد. در حالی که بانک مرکزی میانگین کلی را ارایه می‌دهد. بدین صورت که همه معاملات را محاسبه، تقسیم بر تعداد می‌کند و میانگین قیمت را ارایه می‌دهد.

برخی کارشناسان که معتقدند روش مرکز آمار، علمی‌تر و به‌روز است می‌گویند محاسبه آمار بر اساس میانگین وزنی دقیق‌تر از روش متوسط گیری معمولی است. در روش وزنی برای هر مجموعه از معاملات یک شاخص تعیین می‌کنند و آمار نهایی را نسبت به آن شاخص می‌سنجند.

اگرچه بنا بر وظایف ذاتی، مرجع رسمی ارایه آمار، مرکز آمار است اما نمی‌توان گزارش‌های بانک مرکزی را که با روشی متداول و مرسوم ارایه می‌شود زیر سوال برد؛ چرا که شاخص هر دو مرکز بر اساس داده‌های دقیق، بررسی و منتشر می‌شود.

با این وجود اختلاف بیش از سه میلیون تومانی بین شاخص قیمت بانک مرکزی با مرکز آمار درخصوص قیمت هر متر خانه در تهران می‌تواند منجر به سردرگمی کنش‌گران، فعالان بازار مسکن و متقاضیان خرید خانه شود.