این نهاد بین المللی بر خلاف آنکه روزی قرار بود طبق اساسنامه برای عدم اشاعه سلاح هسته ای و کمک به فعالیت صلح آمیز هسته ای برای همه کشورهای جهان عمل کند، امروزه چون دیگر سازمان های جهانی فقط ضامن تامین امنیت و پاسداری از قدرت های خاطی بزرگ شده است.
به اعتقاد کارشناسان، این آژانس مانند هر سازمان بین المللی به تدریج به ابزاری برای اعمال قدرت قدرت های بزرگ بر کشورهای مستقل کوچک و قدرت های منطقه ای از جمله جمهوری اسلامی ایران تبدل شده است، کشوری که از امضا کنندگان پیمان منع گسترش تسلیحات هسته ای (ان پی تی) است و خود آژانس هم بارها بر صلح آمیز بودن فعالیت های هسته ای تهران صحه گذاشته و این مهم در بسیاری از مجامع علمی، فنی، سیاسی و حقوقی نیز به اثبات رسیده است.
در مقابل ملت های مستقل چون ایران، کشورهایی چون آمریکا و اقمار آن یعنی رژیم صهیونیستی قرار دارند که با وجود عدم تعهد به ان پی تی در صدد اعمال نفوذ بیشتر بر سازمان های بین المللی در جهان از جمله آژانس هستند؛ نهادهایی که برای تامین اعتبار و بودجه خودشان در چارچوب منافع قدرت های بزرگ عمل می کنند.
بنابراین در ۶۵ سالگی تاسیس آی ای ایی ای، چگونه می توان ادعا کرد که این آژانس در ایفای نقش ذاتی خود موفق عمل کرده است، چون نه تنها نتوانسته است از گسترش تسلیحات هسته ای چون بمب اتمی و سوء استفاده از آن توسط قدرت های ناقض قوانین آژانس جلوگیری کند، بلکه بسیار ناعادلانه در خدمت همان قدرت های زورمدار همیشگی قرار گرفته است.
علاوه بر این آژانس بین المللی انرژی اتمی حتی در مسیر توانایی های هسته ای صلح آمیز در کشورهایی چون ایران نیز سنگ اندازی و جلوگیری می کند و مهم تر از همه اینکه چشم خود را بر فعالیت کشورهای ناقض قوانین و مقررات آژانس و آنهایی که تهدید واقعی علیه صلح جهانی هستند، هم می بندد.
به همین دلیل در بسیاری از کشورها از جمله ایران، بی طرفی آژانس بین المللی انرژی اتمی مورد اعتماد نیست و این نهاد متهم به همکاری با آمریکا و اسرائیل است. بسیاری از مقام های سیاسی و شخصیت های موثر فکری جهان نیز بارها به این بی اعتمادی اذعان کرده و می کنند، از جمله ماه مه (اردیبهشت) سال گذشتـه بود که گروهی از شخصیت های صاحب نفوذ و متفکرین جهانی از جمله "نوام چامسکی" بعد از خرابکاری اول فروردین ۱۴۰۰ رژیم صهیونیستی در مرکز تحقیقات نظنز در ایران، یک فراخوان برای خلع سلاح هسته ای آن رژیم غاصب و ایجاد خاورمیانه ای عاری از سلاح های هسته ای امضاء کردند.
آنها با صدور بیانیه ای آن اقدام خرابکارانه را نوعی ترور هسته ای تلقی و آنرا شدیدا محکوم کردند، چرا که آن حمله تقریبا هم از سوی افکار عمومی جهان و حتی از سوی رسانه های اسرائیلی، به آن رژیم نسبت داده شده و ارتکاب آن توسط اسرائیل از سوی مقامات اطلاعاتی ایالات متحده نیز مورد تایید قرار گرفت.
آنها معتقد بودند که اینگونه خرابکاری ها، با خطر جدی نشت مقادیر قابل توجهی مواد رادیو اکتیو می تواند جان ھزاران انسان بیگناه را در معرض نابودی قرار دھد و با آلودگی غیرقابل جبران محیط زیست، باعث ایجاد بیماری ها و عوارض ژنتیکی دیرپا شده و حتی در نسل های آتی در سطح جهان نیز تاثیرگذار باشد.
با این وجود، افکار عمومی جهان به راحتی شاهد هستند که چگونه رژیم صهیونیستی در کنار فعالیت های غیرقانونی هسته ای خارج از چارچوب ان پی تی، بارها با علم به قانونی و صلح آمیز بودن فعالیت های هسته ای ایران، به انواع اقدامات خرابکارنه دست زده و می زند و یا حتی با اعمال نفود در نهادهای بین المللی مانع از امضای توافق وین می‌شود.
متاسفانه این همه قانون شکنی ها در زیر سایه آژانس بین المللی انرژی اتمی صورت می گیرد، اما آژانس از هدف قرار دادن مراکز هسته ای ایران و حتی ترور دانشمندان هسته ای ایرانی توسط رژیم صهیونیستی انتقاد نمی کند و این یک پرسش بزرگ پیش روی آن است.
این رژیم جنایتکار گستاخی در این زمینه را به جایی رساند که "بنی گانتز" وزیر جنگ آن نیز اخیرا مجبور شد اعتراف کند که تمایل جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا برای احیای برجام «بی‌اساس» نیست، اما اسرائیل از این توافق «بسیار ناراضی» بوده و قادر است به برنامه هسته‌ای ایران آسیب جدی بزند و آن را به تعویق بیاندازد.
وی در مصاحبه‌ای در با «شبکه ۱۳» اسرائیل در مخالفت با احیای برجام گفت که این توافق به ایرانیان امکان می‌دهد که «اقتصاد خود را توسعه دهند و در نهایت و در تاریخی در آینده، به بازگشت‌شان به برنامه هسته‌ای مشروعیت می‌دهد.»
با این وجود، آژانس به راحتی شاهد این رجزخوانی ها و اقدامات خرابکارانه تل آویو است اما تاکنون هیچ انتقادی از فعالیت های هسته ای خارج از ان پی تی آن نکرده است.
"ناصر کنعانی" دیروز جمعه در یک رشته توئیت در همین ارتباط با اشاره به انتصاب "محسن نذیری اصل" به عنوان نماینده دائم ایران در سازمان‌های بین‌المللی در وین و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با آرزوی موفقیت برای او چنین نوشت: این انتصاب همزمان با سالروز تأسیس آژانس بین المللی انرژی اتمی در سال ۱۹۵۷ میلادی است، با این وجود طبق اساسنامه آژانس انتظار است ترویج استفاده صلح‌آمیز و عدم انحراف از اهداف صلح‌آمیز انرژی هسته‌ای، بدون تبعیض، مورد اهتمام آژانس و مدیرکل آن باشد.
سخنگوی وزارت خارجه با اشاره به برنامه‌های هسته‌ای نظامی اسرائیل اظهار داشت: برنامه پیشرفته نظامی اتمی رژیم آپارتاید اسرائیل و استمرار استنکاف رژیم از قراردادن تأسیسات هسته‌ای خود تحت پادمان جامع و عدم الحاق به معاهده عدم اشاعه، تهدید جدی علیه امنیت بین‌المللی و رژیم عدم اشاعه تسلیحات هسته ای است.
در واقع این آژانس در کنار چشم پوشی از فعالیت کشورهای ناقض قوانین آژانس از جمله اسرائیل، در نگهداری اسناد محرمانه کشورها نیز اهمال کاری کرده و به دلیل عدم صلاحیت بسیاری از بازرسان آن در انجام جاسوسی عامدانه به نفع کشورهای قدرتمند، شکست بزرگی را در اهداف اصلی خود رقم زده و می زند.
در کنار آمریکا، رژیم صهیونیستی نیز بارها با اقداماتی برای «سوءاستفاده یا جاسوسی از آژانس بین‌المللی انرژی اتمی یا خرابکاری و جعل اسناد» در روند مذاکرات هسته ای ایران با قدرت های جهانی مداخله کرده است.
حتی آمریکا امروز نیز از این تشکیلات خرابکار حمایت می کند که تنها رژیم مجهز به سلاح های هسته ای در خاورمیانه است و با برخورداری از زرادخانه بزرگی از سلاح های هسته ای از پیوستن به «معاهده عدم اشاعه سلاح های هسته ای» نیز سرباز می زند و اقدامات تروریستی و به شهادت رساندن دانشمندان هسته ای ایران نیز یکی از صفحات کارنامه سیاه این رژیم است.
دو ماه قبل بود که وزیر خارجه رژیم صهیونیستی در گفت وگو با روزنامه صهیونیستی "جروزالم پست" اعلام کرد که تل آویو به هیچ چیز از توافق هسته ای جدید احتمالی با ایران متعهد نیست.
این در حالی است که ایران بارها به سوالات آژانس پاسخ داده و آنها مطمئن هستند که ایران بر اساس فتوای حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی به دنبال تولید سلاح هسته‌ای نیست.
پس جامعه جهانی باید بداند سکوت آژانس بین المللی انرژی اتمی در قبال ترور دانشمندان هسته ای از سوی اسرائیل در گوشه و کنار جهان به ویژه ایران می تواند باعث اشاعه و استمرار چنین سنت مرگباری در دیگر کشورهای جهان نیز بشود و با دامن زدن به زنجیره ای بی پایان از کنش و واکنش های تلافی جویانه و مسابقه تسلیحاتی، صلح و امنیت منطقه و حتی جهان را با تهدیدی جدی مواجه کند.
بنابراین آژانس برای حفظ آبروی بین المللی خود و در واقع اعتمادسازی مجدد چاره ای ندارد تا با فوریت نسبت به خلع سلاح هسته ای اسرائیل و قرار دادن برنامه هسته ای آن رژیم تحت نظارت و پایش خود اقدام کند.
در چنین وضعیتی بسیاری از تحلیلگران معتقدند که امروزه به سبب عملکرد "آی ای ایی ای" و عدم اعتمادی که بسیاری از کشورها نسبت به آن پیدا کردند، هیچ کشوری حتی قدرت های هسته ای نیز دیگر به یکدیگر اعتماد نمی کنند و به جای اینکه از هزینه های هسته ای نظامی خود بکاهند، برآن افزوده و حتی به مدرن سازی هرچه بیشتر آن مبادرت می کنند چرا که همچنان بیم آن دارند که مبادا طرف مقابل بخواهد اقدام به درگیری هسته ای کند.
یعنی اینکه آژانس نه تنها در سال های اخیر رقابت تسلیحات را از بین نبرده است بلکه با رفتارهای تبعیض آمیز و اجرای استاندارهای دوگانه در کشورهای جهان اول یک دوره تازه رقابت تسلیحات هسته ای ایجاد کرده در کشورهای ضعیف تر نیز این انگیزه را به وجود آورده است تا برای حفظ بقا چه به صورت متعارف و یا غیرمتعارف به تسلیحات هسته ای دسترسی پیدا کنند.
بنابراین در آینده نزدیک قرار است یک کنفرانس پیرامون فعالیت آژانس در سطح جهانی برگزار شود، چنانچه این آژانس نتواند از اهمال کاری و سیاست های تبعیض آمیز گذشته خود به نفع قدرتمندان جهان دست بردارد، بی تردید خطر بروز و ظهور مجدد رقابت بین قدرت های هسته ای قابل پیش بینی است؛ کشورهایی که هیچ تمایلی برای دادن تعهد برای کاهش تسلیحات هسته ای از خود نشان نمی دهند و در چنین شرایط احتمال شروع فرآیند فروپاشی پیمان منع گسترش سلاح های هسته ای (ان پی تی) و ناکارآمدی آژانس بسیار زیاد است.
