میگوی تپانچه‌ای؛ سریع‌ترین تفنگ دریایی+فیلم

به گزارش گروه علم و آموزش ایران اکونومیست از پایگاه خبری زِد اِم ای سایِنس (ZME Science)، اخیراً ابرقهرمان‌های زیادی را در کمیک‌ها و فیلم‌ها دیده‌ایم. حالا نوبت ابرقهرمان میگو است. اما این یک میگوی معمولی نیست؛ بلکه یک میگوی تپانچه‌ای است. میگوی تپانچه‌ای برای ابرقهرمان بودن نیاز به داستان ندارد.

میگوی تپانچه‌ای یا میگوی کوبنده سخت‌پوست کوچکی از خانواده آلفیدا است. طول آن حدود ۴ سانتی‌متر است و وزنش به ۲۵ گرم هم نمی‌رسد. جادوی این میگو در پنجه‌های بزرگ نامتناسبش نهفته است که به اندازه نصف بدن کوچکش است. این پنجه می‌تواند معجزه کند؛ زیرا تقریباً به‌ عنوان یک تفنگ عمل می‌کند که می‌تواند شلیک کند و شکارش را از بین ببرد.

حباب‌ها مهمات او محسوب می‌شوند. میگوهای تپانچه‌ای می‌توانند حباب‌های بی‌ضرر را به‌ عنوان گلوله پرتاب کنند. میگو پنجه‌اش را با سرعت بسیار بالا می‌بندد و حباب هوا را با سرعت بیش از ۱۰۰ کیلومتر در ساعت به سمت طعمه خود پرتاب می‌کند.

مکانیسم این تفنگ آبی زمانی شروع می‌شود که قسمت بالایی پنجه میگو باز می‌شود تا آب وارد محفظه کوچکی در خمیدگی آن شود. سپس، فشار چشمگیری که به پیستون کوچک روی پنجه بالایی می‌آورد، آب را شلیک می‌کند. این فشار حباب قدرتمندی را تولید می‌کند که برای طعمه میگو کشنده است و صدای بلند و سرگرم‌کننده‌ای نیز ایجاد می‌کند.

اندازه صدای شلیک حدود ۲۱۸ دسی‌بل است که در واقع از صدای شلیک گلوله بلندتر است. این شلیک در کسری از ثانیه انجام می‌شود. میگوی تپانچه‌ای ریز برای عنوان «پرسروصداترین حیوان دریا» با موجودات بسیار بزرگ‌تری مانند نهنگ عنبر رقابت می‌کند.

میزان نیرو و گرمای تولیدشده توسط میگو نیز بسیار زیاد است. هنگامی که حباب می‌ترکد تا ۴۴۲۷ درجه سانتی‌گراد گرما تولید می‌کند که این دما چهار برابر داغ‌تر از گدازه است. گرما به‌سرعت از بین می‌رود و فقط بر موجود کوچک بدبختی که میگو آن را هدف قرار داده است تأثیر می‌گذارد.

حتی اگر موج ضربه موضعی باشد و آسیبی که وارد می‌کند در مقیاس کوچک باشد، باز هم ضربه بسیار چشمگیری  است. در واقع میگوی تپانچه‌ای یکی از موجودات بسیار قوی است که تا به حال وجود داشته است.

پژوهشگران به میگوی تپانچه‌ای علاقه‌مند هستند. در سال ۲۰۱۹، مهندسان از روی مکانیسم استفاده‌شده توسط میگوی تپانچه‌ای کپی کردند تا پلاسمای زیر آب را تولیدکنند. پژوهش‌های قبلی نشان داده بود که میگوهای کوبنده با استفاده از چنگال بزرگ خود می‌توانند هم موج ضربه‌ای و هم پلاسما تولید کنند. پژوهشگران با مطالعه پوسته‌های باقی‌مانده از پوست‌اندازی میگو و گرفتن اسکن سه‌بعدی دقیق از پنجه‌های آن‌، توانستند این مکانیسم را بازسازی کنند.

پژوهشگران به تازگی نیز دریافته‌اند که این میگو دارای یک کلاهک مداری ویژه است که از پنجه آن در برابر موج ضربه و گرما محافظت می‌کند. کلاهک‌های مداری با به‌دام انداختن و بیرون‌راندن آب در لحظات مهم، امواج ضربه‌ای را تضعیف می‌کنند و درک این مکانیسم احتمالاً برای مهندسانی که به دنبال طراحی مواد زیر آب هستند مفید است.