دوشنبه ۰۵ آذر ۱۴۰۳ - 2024 November 25 - ۲۲ جمادی الاول ۱۴۴۶
۰۷ مرداد ۱۴۰۱ - ۱۶:۳۲

مشارکت ایران در ساخت بزرگترین تلسکوپ رادیویی جهان و پرتاب آزمایشگاه تحقیقاتی چین به فضا

حوزه فناوری ایران در هفته اول مرداد شاهد دستاوردهای زیادی ازجمله مشارکت محققان ایرانی در ساخت بزرگترین تلسکوپ رادیویی جهان و موفقیت متخصصان کشورمان در ساخت مخازن نگهداری سلول‌های بنیادی بود. در بخش فناوری جهان نیز اخبار متنوعی همچون پرتاب آزمایشگاه تحقیقاتی چین به ایستگاه فضایی مخابره شد.
مشارکت ایران در ساخت بزرگترین تلسکوپ رادیویی جهان و پرتاب آزمایشگاه تحقیقاتی چین به فضا
کد خبر: ۴۸۳۵۷۶

به گزارش گروه علم و آموزش ایران اکونومیست، در ابتدای هفته منتهی به امروز جمعه هفتم مرداد ماه، خبر مشارکت محققان ایرانی در ساخت بزرگترین تلسکوپ رادیویی جهان، موفقیت دو دانشمند ایرانی به کسب جایزه کامستک، موفقیت متخصصان ایرانی در ساخت مخازن نگهداری سلول‌های بنیادی و تولید سوپرفود ایرانی غنی از مواد غذایی به عنوان مهمترین دستاوردها در حوزه علم و فناوری ایران به ممد رسانه های داخلی به ویژه خبرگزاری جمهوری اسلامی به سراسر جهان ارسال شد. 

در ادامه چکیده ای از این خبرها را می خوانید.

مشارکت محققان ایرانی در ساخت بزرگترین تلسکوپ رادیویی جهان

تیمی متشکل از محققان پژوهشکده نجوم پژوهشگاه دانش‌های بنیادی کشورمان به همراه گروهی از دانشمندان از کشورهای مختلف در پروژه ساخت «بزرگترین تلسکوپ رادیویی جهان» مشارکت کرده اند. تلسکوپی که گفته می‌شود قدرت تفکیک تصاویر گرفته شده توسط آن تا ۱۰۰ برابر بهتر از تلسکوپ فضایی «جمیزوب» خواهد بود.

دکتر فاطمه طباطبایی عضو هیات علمی پژوهشکده نجوم پژوهشگاه دانش های بنیادی https://www.ipm.ac.ir و عضو کارگروه رصدخانه بین المللی (SKA)، محقق و مدیر یکی از کارگروه های علمی بین‌المللی ساخت بزرگترین تلسکوپ رادیویی جهان است که اخیرا در مطالعاتی گروهی توانایی این رصدخانه را در آشکارسازی و مطالعه کهکشان‌های مارپیچی معمولی در زمان های کیهانی اولیه بررسی کرده‌ است. نتایج مطالعات این تیم تحقیقاتی در مجله مانتلی نوتیسز متعلق به انجمن نجوم انگلیس به چاپ رسیده است.

 

مشارکت ایران در ساخت بزرگترین تلسکوپ رادیویی جهان و پرتاب آزمایشگاه تحقیقاتی چین به فضا

 

رصدخانه یا آرایه کیلومترمربعی (SKA) یک پروژه تلسکوپ رادیویی بین دولتی است که قرار است در کشورهای استرالیا و آفریقای جنوبی ساخته شود و مساحت کل آن تقریباً یک کیلومتر مربع خواهد بود. این رصدخانه یکی از بزرگترین تأسیسات بین‌المللی قرن بیست و یکم خواهد بود که به واسطه نوآوری های فناورانه اش قادر به جمع آوری و ثبت اطلاعات از کیهان با سرعتی بیشتر از ۱۰ هزار برابر و با حساسیتی بیش از ۵۰ برابر تلسکوپ‌های رادیویی کنونی خواهد بود.

این تلسکوپ قرار است که در دو ناحیه از کره زمین و در دو فاز ساخته شود. در فاز اول حدود ۲۰۰ دیش ۱۵ متری در فرکانس های ۳۰۰ مگاهرتز تا ۲۰ گیگاهرتز درآفریقای جنوبی و حدود ۱۳۰ هزار آنتن دو متری در فرکانس های ۵۰ تا ۳۰۰ مگاهرتزی در استرالیا ساخته می شود و در فاز دوم این تعداد ۱۰ برابر خواهد شد. قدرت تفکیک تصاویر گرفته شده ۱۰۰ برابر بهتر از تلسکوپ فضایی جیمز وب خواهد بود و این قابلیت ها انقلابی در شناخت ما از عالم هستی به وجود خواهد آورد.

 

دو دانشمند ایرانی برنده جایزه کامستک

دو دانشمند ایرانی برنده جایزه کامستک (کمیته دائمی همکاری‌های علمی و فناوری سازمان همکاری اسلامی) ۲۰۲۱ در مراسمی با حضور معاون پژوهشی و قائم مقام وزیر علوم، تحقیقات و فناوری در امور بین‌الملل تجلیل شدند و جوایز خود را دریافت کردند.

دکتر علی‌اکبر موسوی موحدی و دکتر اسمعیل قوانلو دو برگزیده ایرانی جایزه ۲۰۲۱ کامستک (Standing Committee for Scientific and Technological Cooperation /COMSTECH) بودند.

 

مشارکت ایران در ساخت بزرگترین تلسکوپ رادیویی جهان و پرتاب آزمایشگاه تحقیقاتی چین به فضا

 

جوایز کامستک به صورت دوسالانه در ۹ رشته تخصصی شامل یک عمر تلاش در ارتقای رشته زیست‌شناسی، یک عمر تلاش در ارتقای رشته شیمی، جایزه محقق جوان، جایزه بهترین کتاب علمی، جایزه بهترین پتنت (ثبت اختراع) علمی، جایزه بهترین مقاله علمی در رشته زیست شناسی، جایزه بهترین مقاله در رشته شیمی جایزه بهترین مقاله در ریاضیات و جایزه بهترین مقاله در رشته فیزیک هر دو سال یک بار در حوزه علوم پایه و علم و فناوری برای قدردانی از محققان کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی اعطا می شود. هر جایزه شامل یک گواهی، مدال افتخار و جایزه نقدی است.

این کمیته جوایز ویژه‌ای به دانشمندان مقیم و شاغل در کشورهای عضو سازمان همکاری‌های اسلامی اعطا می‌کند که فعالیت های پژوهشی ارزنده‌ای انجام داده باشند. جایزه کامستک یکی از جوایز معتبر علمی برای محققان کشورهای اسلامی است.

دکتر موسوی موحدی عضو هیات‌علمی و استاد ممتاز دانشگاه تهران و مرکز تحقیقات بیوشیمی و بیوفیزیک برگزیده کامستک در بخش یک عمر تلاش در ارتقای رشته شیمی و دکتر اسمعیل قوانلو عضو هیات علمی دانشگاه شیراز و دانشیار گروه مهندسی مکانیک جامدات دانشکده مهندسی دانشگاه مکانیک برنده جایزه کامستک در بخش بهترین کتاب علمی بودند.

 

تولید سوپرفود ایرانی غنی از مواد غذایی

یک شرکت فناور داخلی موفق به راه‌اندازی اولین گلخانه نیمه صنعتی تولید جلبک اسپیرولینا با فناوری رآکتور بسته برای تولید ریزجلبک مورد استفاده در صنایع دارویی و غذایی شد.

این شرکت فناور سیستم تولید این محصول را کاملا بر اساس فناوری رآکتور بسته انجام داده به صورتی که امکان آلودگی در آن وجود ندارد و خروجی آن فاقد مواد سمی و کاملا خالص است. در نتیجه قابلیت استفاده در صنایع دارویی، غذایی و همچنین آرایشی و بهداشتی را دارد و می‌تواند جایگزین نمونه خارجی وارداتی این محصول باشد.

این محصول تولیدی یک ریزجلبک به نام اسپیرولینا به حدی غنی از مواد غذایی است که در دنیا آن را به عنوان غذای آینده و super

food (غذای فوق‌العاده) می شناسند. 

 

موفقیت متخصصان ایرانی در ساخت مخازن نگهداری سلول‌های بنیادی 

متخصصان ایرانی برای نخستین بار موفق به ساخت مخازن ازت مایع برای نگهداری انواع سلول‌های بنیادی شدند و با دستیابی به این دستاورد ایران در ردیف کشورهای دارای فناوری ساخت مخزن های کرایوژنیک قرار گرفت.

شرکت فناوری بن یاخته‌های رویان بعد از قریب ۲ سال پیگیری با همکاری یک شرکت دانش‌بنیان فعال در زمینه مخازن کرایوژنیک موفق به ساخت دو نمونه مخزن ذخیره ازت مایع با حجم ۱۸۰۰ لیتر در ایران شد.

 

مشارکت ایران در ساخت بزرگترین تلسکوپ رادیویی جهان و پرتاب آزمایشگاه تحقیقاتی چین به فضا

 

مخازن ازت مایع برای نگهداری طولانی‌مدت محصولات بیولوژیک در دمای منفی ۱۹۶ درجه سانتی‌گراد کاربرد دارند و با ظرفیت‌های مختلف در صنایع دارویی، بهداشتی، غذایی، پزشکی و آزمایشگاهی استفاده می‌شوند.

نگهداری انواع سلول‌های بنیادی، گامت، جنین و بافت‌های انسانی و حیوانی و اعضای اهدایی برای پیوند در این مخازن انجام می شود.

 

کاهش واردات فیلتر هوای کابین هواپیما با بومی‌سازی توسط دانش‌بنیان‌ها

در هفته ای که گذشت، دانش بنیان ها موفق به تولید فیلترهای کاربردی در هواپیما شدند که با استفاده از پوشش نانوفناوری عملکرد بهتری دارد و باعث بهبود تهویه هوای کابین هواپیما می‌شود.

شرکت دانش بنیان آزاد فیلتر با حمایت ستاد توسعه فناوری نانو معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری موفق به تولید فیلترهای کاربردی در هواپیما شد که با استفاده از پوشش نانوفناوری عملکرد بهتری دارد و باعث بهبود تهویه هوای کابین هواپیما می شود.

 

مشارکت ایران در ساخت بزرگترین تلسکوپ رادیویی جهان و پرتاب آزمایشگاه تحقیقاتی چین به فضا

 

فیلتر هوا برای محافظت قطعات در برابر ذرات گرد و غبار و آلودگی‌ها به کار می رود، این محصول در صنایع مختلفی کاربرد دارد. با فیلتر، جذب ذرات گرد و غبار موجود در هوا میسر می شود اما عملکرد فیلترها با کمک فناوری‌نانو بهبود یافته و دوام آنها بیشتر می شود.

این مدل از فیلترها طول عمر بیشتری دارند، افت فشار در آنها کمتر است و کارایی بیشتری از خود نشان می‌دهند. هزینه تولید این محصول هم نسبت به نمونه‌های مشابه خارجی کمتر است. به همین دلیل رغبت بازار داخلی به واردات این محصول کم شده است.

 

فناوری جهان

در هفته گذشته حوزه علم و فناوری در کشورهای مختلف جهان نیز با پیشرفت‌ها و خبرهای متنوعی همراه بود؛ مواردی همچون مجهز شدن هوش مصنوعی به چشمی شبیه به انسان، ساخت پهپاد نجات غریق، برنامه ریزی چین برای تبدیل ماه به پایگاهی جهت محافظت از زمین در برابر سیارک‌ها، کشف ستاره نوترونی با وزنی بیش از ۲ برابر خورشید، کاشت گوجه در بیابان با فناوری جدید کشاورزی، پرتاب آزمایشگاه تحقیقاتی چین به ایستگاه فضایی، شارژ وسایل الکترونیکی با سطوح سنگی در خانه‌های هوشمند و استفاده از کاتالیزورها در ساخت پیل سوختی.

در ادامه این گزارش، بخشی از این خبرها را مرور می کنیم.

 

هوش مصنوعی صاحب چشمی شبیه انسان می‌شود

یک فناوری جدید ممکن است به ساختن هوش مصنوعی بسیار پیشرفته‌ای منجر شود که می‌تواند فورا آنچه را می‌بیند درک کند. این فناوری کاربردهایی در رباتیک و خودروهای بدون راننده خواهد داشت.

 

مشارکت ایران در ساخت بزرگترین تلسکوپ رادیویی جهان و پرتاب آزمایشگاه تحقیقاتی چین به فضا

 

از «سای‌تِک‌ دیلی»، پژوهشگران در دانشگاه فلوریدای مرکزی (UCF) دستگاهی برای هوش مصنوعی ساخته‌اند که شبکیه چشم را همانندسازی می‌کند. این تحقیقات می‌تواند منجر به هوش مصنوعی پیشرفته‌ای بشود که می‌تواند آنچه را می‌بیند فورا شناسایی کند. این فناوری می‌تواند همچنین در ربات‌ها و ماشین‌های خودران (خودروهای بدون راننده) استفاده شود.

این فناوری که در یک مطالعه جدید منتشرشده در نشریه ACS Nano معرفی شده است، همچنین از لحاظ طیف طول موج‌هایی که می‌بیند از ماورای بنفش تا نور مرئی و مادون قرمز، عملکرد بهتری از چشم دارد.

 

برنامه چین برای تبدیل ماه به پایگاهی جهت محافظت از زمین در برابر سیارک‌ها

چین در برنامه‌ای تلاش دارد سامانه دفاع سیاره‌ای که در این کشور در حال ساخت است را به کره ماه و فراتر از آن تعمیم بدهد تا از این طریق از زمین در برابر اصابت سیارک‌ها محافظت کند.

 

مشارکت ایران در ساخت بزرگترین تلسکوپ رادیویی جهان و پرتاب آزمایشگاه تحقیقاتی چین به فضا

 

 این طرح جدید شامل قرار دادن سه ماهواره محافظ با مقادیر زیادی سوخت و سلاح‌های جنبشی (kinetic ) در مدار ماه در اطراف زمین است.

و تلسکوپ اپتیکال در قطب‌های جنوب و شمال کره ماه ساخته می شود که این تلسکوپ‌ها آسمان را برای مشاهده هرگونه تهدیدی علیه زمین رصد می کنند

 

کشف ستاره نوترونی با وزنی بیش از ۲ برابر خورشید

پژوهشگران آمریکایی در هفته ای که گذشت  از مشاهده پرجرم‌ترین ستاره نوترونی شناخته‌شده تاکنون، در صورت فلکی «شیر» خبر دادند.

بر اساس مشاهدات جدید، یک ستاره نوترونی به‌ سرعت در حال چرخش در جنوب صورت فلکی شیر، پرجرم‌ترین ستاره در نوع خود است که تاکنون دیده شده است.

 

مشارکت ایران در ساخت بزرگترین تلسکوپ رادیویی جهان و پرتاب آزمایشگاه تحقیقاتی چین به فضا

 

در ۱۱ ژوئیه (۲۱ خرداد)، پژوهشگران در سایت arXiv.org گزارش دادند که این ستاره PSR J۰۹۵۲-۰۶۰۷ نام دارد و وزن آن حدود ۲/۳۵ برابر خورشید است. راجر رومانی (Roger Romani)، اخترفیزیکدان دانشگاه استنفورد، می‌گوید: این سنگین‌ترین ستاره نوترونی است که تاکنون دیده شده است.

رکورددار قبلی، یک ستاره نوترونی در صورت فلکی شمالی کاملوپاردالیس (Camelopardalis) بود که PSR J۰۷۴۰+۶۶۲۰ نام داشت، و جرم آن ۲/۰۸ برابر خورشید بود.

 

کاشت گوجه در بیابان با فناوری جدید کشاورزی

یک شرکت فعال از شرایط آب و هوایی گرم و خشک امارات متحده عربی برای آزمایش فناوری‌های جدید کشاورزی برای چنین محیط‌هایی استفاده کرده است.

«اسکای کورتس» هم‌بنیانگذار و مدیر اجرایی شرکت «پیور هاروست اسمارت فارمز» ( Pure Harvest Smart Farms) مستقر در منطقه ای بیرون از ابوظبی – جایی که دمای هوا معمولا از ۱۱۳ درجه فارنهایت (۴۵ درجه سانتی‌گراد) فراتر می‌رود – و تیم او از این محیط پرچالش برای آزمایش محصولات جدید کشاورزی و فناوری‌هایی استفاده می‌کنند که ظرفیت بالقوه تغییر کشاورزی در مناطق با چالش آب و هوایی را دارند.

 

مشارکت ایران در ساخت بزرگترین تلسکوپ رادیویی جهان و پرتاب آزمایشگاه تحقیقاتی چین به فضا

 

شرکت «پیور هاروست» همچنین محصولات کشاورزی برای سوپرمارکت‌ها و رستوران‌ها در دبی و در سرتاسر منطقه ارایه می‌کند. این محصولات با مصرف آب کمتری تهیه می‌شوند که در یکی از خشک‌ترین مناطق جهان این مساله بسیار مهم است.

 

آزمایشگاه تحقیقاتی چین عازم ایستگاه فضایی شد

در هفته ای که گذشته موشک «لانگ مارچ ۵بی» حامل ماژول آزمایشگاهی «ونتیان» چین با موفقیت به سوی ایستگاه فضایی این کشور در مدار زمین پرتاب شد.

چین  یکشنبه دوم مرداد ماه ۱۴۰۱ شمسی  دومین ماژول از سه ماژول آزمایشگاهی را به سوی ایستگاه دائمی فضایی خود پرتاب کرد. این ماموریت یکی از ماموریت های نهایی برای تکمیل ایستگاه فضایی این کشور است.

 

مشارکت ایران در ساخت بزرگترین تلسکوپ رادیویی جهان و پرتاب آزمایشگاه تحقیقاتی چین به فضا

 

این ماژول ۲۳ تنی با قدرتمندترین موشک چین در ساعت ۲.۲۲ دقیقه بعدازظهر یکشنبه به وقت پکن از مرکز پرتاب فضایی ونچانگ در جزیره هاینان در جنوب چین عازم ایستگاه فضایی شد.  

۱۰ دقیقه بعد از پرتاب موشک، ماژول ونتیان از راکت جدا شد و شبکه تلویزیونی دولتی سی سی تی وی چین این پرتاب را کاملا موفقیت آمیز توصیف کرد.  

 

پهپاد نجات غریق یک نوجوان ۱۴ ساله را از غرق شدن نجات داد

فناوری در لایه‌های زندگی بشر ریشه دوانده و هر روز خدماتی نو را برای زندگی بهتر ارایه می‌دهد. در هفته ای که گذشت خبری منتشر شد که «پهپاد نجات غریق» وارد عرصه شده و در سواحل اسپانیا یک نوجوان ۱۴ ساله را از غرق شدن در دریا رهایی بخشیده است.

 

مشارکت ایران در ساخت بزرگترین تلسکوپ رادیویی جهان و پرتاب آزمایشگاه تحقیقاتی چین به فضا

 

این پهپاد با انداختن جلیقه نجات برای این پسر نوجوان که در حال فرورفتن زیر امواج دریا بود، او را شناور نگه داشت تا زمانی که تیم نجات غریق سربرسند و او را نجات دهند.

 

شارژ وسایل الکترونیکی با سطوح سنگی در خانه‌های هوشمند

پژوهشگران قصد دارند با استفاده از میکروابرخازن‌ها در سطوح سنگی خانه‌های هوشمند، امکان شارژ وسایل الکترونیکی را با استفاده از این سطوح فراهم کنند.

 

مشارکت ایران در ساخت بزرگترین تلسکوپ رادیویی جهان و پرتاب آزمایشگاه تحقیقاتی چین به فضا

 

آنها تلاش می‌کنند امکانی را فراهم کنند تا دستگاه‌های خانه هوشمند یا سایر وسایل الکترونیکی کوچک را بدون اتصال به شبکه برق و با سطوح اتاق‌ها شارژ کنند تا زندگی راحت‌تر شود.

 

استفاده از کاتالیزورها در ساخت پیل سوختی

پژوهشگران دانشگاه کالیفرنیا پژوهشی انجام دادند که احتمالاً به تسریع استفاده از هیدروژن به‌ عنوان منبع انرژی سازگار با محیط زیست در حمل‌ونقل و سایر کاربردها کمک می‌کند.

 

مشارکت ایران در ساخت بزرگترین تلسکوپ رادیویی جهان و پرتاب آزمایشگاه تحقیقاتی چین به فضا

 

آنها روشی را برای پیش‌بینی قدرت و پایداری آلیاژهای پلاتین طراحی کردند. قدرت و پایداری دو شاخص کلیدی عملکرد کاتالیزورها در سلول‌های سوختی هیدروژنی است.

پژوهشگران، سپس، با استفاده از این روش، آلیاژی را طراحی و تولید کردند که در شرایطی نزدیک به شرایط استفاده در دنیای واقعی نتایج بسیار خوبی در بر داشت.

 

میکروب‌های باستانی به کشف حیات‌ فرازمینی کمک می‌کنند

گروهی از دانشمندان با بررسی پروتئین‌هایی در نمونه‌های اولیه ارگانیسم‌های زنده روی زمین به بررسی شرایط اولیه حیات در زمین پرداخته‌اند که نتایج آن می‌تواند به کشف نشانه‌های حیات در سیارات دیگر یاری رساند.

دانشمندان با استفاده از پروتئین‌های جذب‌کننده نور در میکروب‌های زنده، شکل حیات برای برخی از اولین ارگانیسم‌های زنده روی زمین بازسازی کرده‌اند. این اقدام می‌تواند به دانشمندان برای شناسایی علایم حیات در سیارات دیگر با جوی شبیه دوران‌های اولیه و پیش از اکسیژن زمین، یاری رساند.

 

مشارکت ایران در ساخت بزرگترین تلسکوپ رادیویی جهان و پرتاب آزمایشگاه تحقیقاتی چین به فضا

 

بر اساس این گزارش، اولین موجودات زنده روی زمین که شامل باکتری‌ها و ارگانیسم‌های تک‌سلولی می‌شوند، روی سیاره‌ای بودند که در آن زمان فاقد لایه ازون برای محافظت از اشعه‌های خورشید بود. 

این میکروب‌ها در ادامه پروتئین‌هایی موسوم به «رودوپسین» (rhodopsins) تولید کردند که توانایی تبدیل نور خورشید به انرژی را داشتند و از آن برای تامین انرژی فرآیندهای سلولی استفاده کردند.

 

طراحی مزارع هوشمند

زمین چگونه می تواند ۹ یا ۱۰ میلیارد نفر را سیر کند؟ کشاورزی هوشمند بخشی مهم از پاسخ به این سوال است؛ کشاورزی که بهره‌وری بسیار بالا در تولید غذا از طریق کاربرد هدفمند آخرین فناوری با پشتیبانی رایانه‌ای و کاملا خودکار را به همراه دارد.

این مطلبی است که سایت اتوماسیون زیرمجموعه انجمن بین‌المللی اتوماسیون به آن پرداخته است. در کشاورزی هوشمند بذر به طور مجزا و دقیق کاشته می شود، میوه ها با گیره های مکانیکی چیده می شوند و کود و محصولات محافظت گیاه در مقادیر کم و به طور هدفمند مورد استفاده قرار می گیرند. این عملیات نیازمند تعداد زیادی موتورهای الکتریکی کوچک قدرتمند و محکم است.

 

مشارکت ایران در ساخت بزرگترین تلسکوپ رادیویی جهان و پرتاب آزمایشگاه تحقیقاتی چین به فضا

 

رایانه های کوانتومی، گردشگری فضایی یا فناوری هیدروژن، تازه ترین تبلیغات فناورانه با تمرکز بر موضوعاتی است که به طور دائم تغییر می کنند. در این میان به طرز عجیبی مهمترین بخش یعنی کشاورزی اغلب مورد غفلت قرار گرفته؛ هرچند کشاورزی تاکنون غذای جمعیت روزافزون انسان ها را تامین کرده است.

 

طرح پژوهشگران ژاپنی برای ساخت جاذبه مصنوعی در مریخ با سازه‌های شیشه‌ای

پژوهشگران ژاپنی طرحی برای ساختن ساختمان‌های شیشه‌ای چرخنده روی ماه و مریخ را مطرح کرده‌اند که ممکن است راهی را برای اسکان بلندمدت فضانوردان و حتی مهاجران فضایی آینده روی سیارات دیگر هموار سازد.

گروهی از پژوهشگران دانشگاه «کیوتو» و شرکت «کاجیما» ژاپن پیشنهاد ساخت ساختمان‌های بزرگ چرخنده روی ماه و مریخ را مطرح کرده‌اند. چرخش این ساختمان‌ها موجب ایجاد یک نیروی کشش مشابه جاذبه زمین می‌شود و خطرات متوجه سلامتی ناشی از «آب به آب شدن» در مسافرت فضایی و ماندن در سیاراتی با جاذبه‌های متفاوت را از بین می برد.

 

مشارکت ایران در ساخت بزرگترین تلسکوپ رادیویی جهان و پرتاب آزمایشگاه تحقیقاتی چین به فضا

 

مسافرت به کره ماه یا مریخ بسیار جذاب به نظر می‌رسد اما وجود تشعشات، گرد و غبار و تغییر جاذبه روی این سیارات تاثیرات منفی زیادی روی بدن انسان خواهد داشت. به عنوان مثال، زمانی که فضانوردان ماموریت فضایی با «آپولو-۱۱» (اولین انسان‌هایی که روی ماه قدم گذاشتند) به زمین بازگشتند، دچار مشکلات زیادی از قبیل کاهش فعالیت قلبی و عروقی، صدمات عضلانی، کمردرد و کاهش شدید توده استخوانی شده بودند. شرایط جاذبه ضعیف در کره ماه چنان موجب ضعیف شدن فضانوردان شده بود که بدن آنها روی زمین قادر به حفظ وزن خودشان هم نبود. حالا تصور کنید چنین ماموریتی چند سال ادامه داشته باشد و در این صورت بدن فضانورد ممکن است هرگز بهبود پیدا نکند. به همین منظور پژوهشگران در حال کار روی این موضوع هستند.

 

شتاب انتقال سلول‌های بنیادی به استخوان با استفاده از یک نانوسیم

یک پلتفرم جدید فناوری‌ نانو موجب شتاب دادن به انتقال سلول‌های بنیادی به درون استخوان شده است که به طور بالقوه راه را برای درمان موثرتر بیماری‌های زوال‌آور استخوان هموار می‌سازد.

 

مشارکت ایران در ساخت بزرگترین تلسکوپ رادیویی جهان و پرتاب آزمایشگاه تحقیقاتی چین به فضا

 

این سامانه از سیم‌های آهنی ریزی استفاده می کند که در واکنش به میدان‌های مغناطیسی خم می‌شوند. سلول‌های بنیادی تشکیل دهنده استخوان که روی شبکه‌ای از این نانوسیم‌ها رشد یافته‌اند، روی لایه فرعی متحرک نوعی شکل فیزیکی می‌یابند.

این سلول‌ها سپس نسبت به سایر شرایط معمول، بسیار سریع‌تر به استخوان کامل تبدیل می‌شوند. پروتکل تفکیک (differentiation) به جای چند هفته تنها چند روز طول می‌کشد.

 

تولید حسگرهای پلاسما با چاپ سه‌بعدی برای استفاده در ماهواره‌ها

دانشمندان دانشگاه ام آی تی آمریکا برای اولین بار حسگرهای پلاسما برای استفاده در فضاپیماها را به طور کامل از طریق دیجیتالی و چاپ سه‌بُعدی تولید کردند که نسبت به نمونه‌های پیشین دقت‌بالاتری دارد و با هزینه کمتر و سریع‌تر ساخته می‌شوند. این حسگرهای پلاسما که به عنوان تحلیلگرهای بالقوه تاخیری (RPAs) نیز شناخته می‌شوند در ماهواره‌ها برای تعیین ترکیب شیمیایی و توزیع انرژی یونی اتمسفر به کار می‌روند.

 

مشارکت ایران در ساخت بزرگترین تلسکوپ رادیویی جهان و پرتاب آزمایشگاه تحقیقاتی چین به فضا

 

سخت‌افزار چاپ سه‌بعدی و بُرش‌ - لیزری (laser-cut) به همان خوبی حسگرهای پلاسمایی نیمه‌رسانای پیشرفته کار می‌کند اما نوع قبلی گران‌قیمت بود و ساخت آنها مستلزم چند هفته کار فشرده و دقیق بود. اما حسگرهای چاپ-سه‌بعدی با هزینه چند ۱۰ دلاری و ظرف مدت چند روز قابل ساخت است.

این حسگرها به علت هزینه پایین و سرعت ساخت، گزینه مناسبی برای استفاده از تاسواره‌ها (ماهواره‌های مکعبی یا CubeSats) هستند. این ماهواره‌های کم‌هزینه و با مصرف پایین انرژی و سبک، معمولا برای ارتباطات و نظارت محیطی در اتمسفر بالایی زمین مورد استفاده قرار می‌گیرند.

 

ماشین‌ها چه چیزهایی از افسانه‌ها می‌آموزند؟

پژوهشگران آمریکایی با بررسی شیوه استدلال قیاسی در انسان، تلاش کرده‌اند شیوه‌ای را طراحی کنند که با استفاده از آن توانایی این نوع استدلال را در هوش مصنوعی نیز ایجاد کنند. آن‌ها برای این کار از افسانه‌ها استفاده کرده‌اند.

 

مشارکت ایران در ساخت بزرگترین تلسکوپ رادیویی جهان و پرتاب آزمایشگاه تحقیقاتی چین به فضا

 

در واقع اگر یک دوست به شما بگوید دارد از عصبانیت منفجر می‌شود، آیا شما فکر می‌کنید که او واقعاً منفجر می‌شود؟ اگرچه این سؤال ممکن است ظاهری به نظر برسد، اما ورود ساده‌ای را به دنیای غنی استدلال قیاسی ارائه می‌دهد؛ ابزاری که انسان را قادر می‌سازد دانش را از موقعیت‌های آشنا به موقعیت‌های بدیع تعمیم دهد. این موضوع در حوزه‌های مختلف از سیاست گرفته تا پزشکی وجود دارد و در واقع  سنگ بنای شناخت روزانه ما است.

اکنون، محققان مؤسسه علوم اطلاعاتی یواِس‌سی در ایالات متحده آمریکا، در حال طراحی این فرایند فکری به‌منظور استفاده‌ از آن در ماشین‌ها هستند. آن‌ها در مقاله‌ای، مسئله آموزش انجام قیاس‌های خلاقانه به هوش مصنوعی از طریق هنر باستانی افسانه‌ها را مطرح می‌کنند.

 

مساله‌ای به نام توفان‌های خورشیدی و مفقودی ماهواره‌ها

افزایش شمار ماهواره‌ها، بقایای آنها و اشیای فضایی در مدار لئو، کارشناسان امنیت فضایی را نگران کرده که وقوع توفان شدید خورشیدی این مدار را برای چند هفته به آشفتگی بکشاند و خطر برخورد را میان اشیا افزایش دهد.

توفان خورشیدی اصطلاحی است که برای توصیف تاثیرات جوی احساس شده روی زمین ناشی از تغییرات مغناطیسی خورشید استفاده می‌شود. خورشید درواقع کُره‌ای بسیار بزرگ از گازهای مذاب همواره در حال گداختن است.

 

مشارکت ایران در ساخت بزرگترین تلسکوپ رادیویی جهان و پرتاب آزمایشگاه تحقیقاتی چین به فضا

 

توفان خورشیدی زمانی به وقوع می‌پیوندد که خورشید حجم عظیمی از انرژی را از خود به شکل زبانه‌های خورشیدی و فورانِ پر جرم از باد خورشیدی (Coronal mass ejections) متصاعد می‌کند.

این پدیده‌ها جریانی از بارهای الکترونیکی و میادین مغناطیسی را با سرعت ۳ میلیون مایل در ساعت (بیش از ۴۸ میلیون کیلومتر) به سمت زمین ارسال می‌کند.  

 

رونمایی از سوسیس هلندی تولید شده با گوشت آزمایشگاهی

یک شرکت فناوری زیستی در کشور هلند از اولین محصول سوسیس تولیدشده با گوشت کِشت شده در آزمایشگاه رونمایی کرد؛ چنین محصولاتی می‌توانند به کاهش انتشار گازهای آلاینده ناشی از فعالیت دامداری‌ها یاری رسانند.

 

مشارکت ایران در ساخت بزرگترین تلسکوپ رادیویی جهان و پرتاب آزمایشگاه تحقیقاتی چین به فضا

 

پرورش دام و طیور برای تهیه گوشت یکی از زیان‌بارترین اقدامات انسان برای محیط زیست است. با این حال هر چند شاید بتوان خیلی‌ها را به استفاده از خودروی برقی یا کاهش کلی مصرف انرژی متقاعد کرد اما راضی کردن بسیاری از مردم به کنار گذاشتن غذاهای گوشتی دشوار است. 

با این حال فناوری‌های نوین شاید راهی برای تولید گوشت مصرفی بدون نیاز به دامداری پیدا کنند. فناوری این امکان را فراهم ساخته است که بتوانیم محصولات گوشتی ترکیبی (synthetic) را تولید کنیم که تا حد زیادی شبیه گوشت طبیعی است و همان طعم را هم دارد.

 

کشف ساختار بلوری الماس در شهاب سنگ باستانی

دانشمندان هنگام مطالعه الماس درون شهاب سنگ باستانی یک ساختار میکروسکوپی عجیب و درهم تنیده را کشف کردند که تاکنون مشاهده نشده است.

این ساختار یک شکل درهم تنیده از گرافیت و الماس است که ویژگی های منحصربه‌فردی دارد و می توان از آن در آینده برای تولید شارژ فوق سریع یا انواع جدید ابزارهای الکترونیکی استفاده کرد. این ساختار الماس داخل شهاب سنگ کانیون دیابلو قرار داشت که ۵۰ هزار سال پیش به زمین برخورد کرد و در سال ۱۸۹۱ در آریزونا کشف شد. الماس های داخل شهاب سنگ با الماسی که بیشتر مردم با آن آشنایی دارند، متفاوت است. 

 

مشارکت ایران در ساخت بزرگترین تلسکوپ رادیویی جهان و پرتاب آزمایشگاه تحقیقاتی چین به فضا

 

بیشتر الماس ها در عمق ۱۵۰ کیلومتری زیرزمین که دما بیش از ۱۰۹۳ درجه سانتی گراد است، تشکیل یافته و اتم های کربن در این الماس ها در اشکال مکعبی قرار گرفته اند. 

الماس داخل این شهاب سنگ به نام دیم کاتلین لونسدیل بلورشناس بریتانیایی و نخستین استاد زن کالج دانشگاهی لندن، لونسدالیت نامیده شد. این الماس ساختار بلوری شش ضلعی دارد که فقط تحت شرایط دما و فشار فوق العاده بالا تشکیل می شوند. 

آخرین اخبار